दारु

See also: दार, दारू, and -दार

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit दारु (dā́ru).

Pronunciation

(Delhi) IPA^(key): /d̪ɑː.ɾuː/, [d̪äː.ɾuː]

Noun

दारु • (dāru) m

(rare, formal) wood
Synonyms: (more common) लकड़ी (lakṛī), काठ (kāṭh), काष्ठ (kāṣṭh)

Declension

Declension of *दारु* (masc u-stem)
	singular	plural
direct	दारु dāru	दारु dāru
oblique	दारु dāru	दारुओं dāruõ
vocative	दारु dāru	दारुओ dāruo

References

Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “दारु”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha

Sanskrit

Alternative scripts

দাৰু (Assamese script)
ᬤᬵᬭᬸ (Balinese script)
দারু (Bengali script)
𑰟𑰯𑰨𑰲 (Bhaiksuki script)
𑀤𑀸𑀭𑀼 (Brahmi script)
ဒါရု (Burmese script)
દારુ (Gujarati script)
ਦਾਰੁ (Gurmukhi script)
𑌦𑌾𑌰𑍁 (Grantha script)
ꦢꦴꦫꦸ (Javanese script)
𑂠𑂰𑂩𑂳 (Kaithi script)
ದಾರು (Kannada script)
ទារុ (Khmer script)
ທາຣຸ (Lao script)
ദാരു (Malayalam script)
ᡩᠠ᠎᠊ᠠᡵᡠ (Manchu script)
𑘟𑘰𑘨𑘳 (Modi script)
ᢑᠠᢗᠷᠤ (Mongolian script)
𑦿𑧑𑧈𑧔 (Nandinagari script)
𑐡𑐵𑐬𑐸 (Newa script)
ଦାରୁ (Odia script)
ꢣꢵꢬꢸ (Saurashtra script)
𑆢𑆳𑆫𑆶 (Sharada script)
𑖟𑖯𑖨𑖲 (Siddham script)
දාරු (Sinhalese script)
𑩭𑩛𑩼𑩒 (Soyombo script)
𑚛𑚭𑚤𑚰 (Takri script)
த³ாரு (Tamil script)
దారు (Telugu script)
ทารุ (Thai script)
དཱ་རུ (Tibetan script)
𑒠𑒰𑒩𑒳 (Tirhuta script)
𑨛𑨊𑨫𑨃 (Zanabazar Square script)

Etymology 1

From Proto-Indo-Iranian *dā́ru (“tree, wood”), from Proto-Indo-European *dóru (“tree”). Cognate with Avestan 𐬛𐬁𐬎𐬭𐬎 (dā^uru, “wood”), Old Persian 𐎭𐎠𐎽𐎢𐎺 (d-a-ru-u-v /⁠dāruv⁠/), Hittite 𒋫𒊒 (“taru”), Ancient Greek δένδρον (déndron, “tree”) (whence English dendr-), English tree, Proto-Slavic *drъvo

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /dɑ́ː.ɾu/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /d̪ɑː.ɾu/

Noun

दारु • (dā́ru) stem, n

piece of wood, wood, timber
- c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda 6.3.4:
  तिग्मं चिदेम महि वर्पो अस्य भसदश्वो न यमसान आसा ।
  विजेहमानः परशुर्न जिह्वां द्रविर्न द्रावयति दारु धक्षत् ॥
  tigmaṃ cidema mahi varpo asya bhasadaśvo na yamasāna āsā.
  vijehamānaḥ paraśurna jihvāṃ dravirna drāvayati dāru dhakṣat.
  Fierce is his (Agni's) gait and vast his wondrous body: he champeth like a horse with bit and bridle,
  And, darting forth his tongue, as ’twere a hatchet, burning the wood, smelteth it like a smelter.

Declension

Neuter u-stem declension of दारु
	singular	dual	plural
nominative	दारु (dā́ru)	दारुणी (dā́ruṇī)	दारूणि (dā́rūṇi) दारु¹ (dā́ru¹) दारू¹ (dā́rū¹)
accusative	दारु (dā́ru)	दारुणी (dā́ruṇī)	दारूणि (dā́rūṇi) दारु¹ (dā́ru¹) दारू¹ (dā́rū¹)
instrumental	दारुणा (dā́ruṇā) दार्वा¹ (dā́rvā¹)	दारुभ्याम् (dā́rubhyām)	दारुभिः (dā́rubhiḥ)
dative	दारुणे (dā́ruṇe) दारवे¹ (dā́rave¹) दार्वे¹ (dā́rve¹)	दारुभ्याम् (dā́rubhyām)	दारुभ्यः (dā́rubhyaḥ)
ablative	दारुणः (dā́ruṇaḥ) दारोः¹ (dā́roḥ¹) दार्वः¹ (dā́rvaḥ¹)	दारुभ्याम् (dā́rubhyām)	दारुभ्यः (dā́rubhyaḥ)
genitive	दारुणः (dā́ruṇaḥ) दारोः¹ (dā́roḥ¹) दार्वः¹ (dā́rvaḥ¹)	दारुणोः (dā́ruṇoḥ) दार्वोः¹ (dā́rvoḥ¹)	दारूणाम् (dā́rūṇām)
locative	दारुणि (dā́ruṇi) दारौ¹ (dā́rau¹)	दारुणोः (dā́ruṇoḥ) दार्वोः¹ (dā́rvoḥ¹)	दारुषु (dā́ruṣu)
vocative	दारु (dā́ru) दारो (dā́ro)	दारुणी (dā́ruṇī)	दारूणि (dā́rūṇi) दारु¹ (dā́ru¹) दारू¹ (dā́rū¹)

¹Vedic

Derived terms

दारुण (dāruṇa)
देवदारु (devadāru, “"divine tree": Cedrus deodara, Himalayan cedar”)
द्वारदारु (dvāradāru, “"door tree": teak wood”)
ब्रह्मदारु (brahmadāru, “"Brahma tree": Morus indica, mulberry”)

Etymology 2

From दॄ (dṝ, “tear, burst, split, break”).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /dɑː.ɾú/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /d̪ɑː.ɾu/

Adjective

दारु • (dārú) stem

bursting, breaking, splitting

Declension

Masculine u-stem declension of दारु
	singular	dual	plural
nominative	दारुः (dārúḥ)	दारू (dārū́)	दारवः (dārávaḥ)
accusative	दारुम् (dārúm)	दारू (dārū́)	दारून् (dārū́n)
instrumental	दारुणा (dārúṇā) दार्वा¹ (dārvā́¹)	दारुभ्याम् (dārúbhyām)	दारुभिः (dārúbhiḥ)
dative	दारवे (dāráve) दार्वे¹ (dārvé¹)	दारुभ्याम् (dārúbhyām)	दारुभ्यः (dārúbhyaḥ)
ablative	दारोः (dāróḥ) दार्वः¹ (dārváḥ¹)	दारुभ्याम् (dārúbhyām)	दारुभ्यः (dārúbhyaḥ)
genitive	दारोः (dāróḥ) दार्वः¹ (dārváḥ¹)	दार्वोः (dārvóḥ)	दारूणाम् (dārūṇā́m)
locative	दारौ (dāraú)	दार्वोः (dārvóḥ)	दारुषु (dārúṣu)
vocative	दारो (dā́ro)	दारू (dā́rū)	दारवः (dā́ravaḥ)

¹Vedic

Feminine u-stem declension of दारु
	singular	dual	plural
nominative	दारुः (dārúḥ)	दारू (dārū́)	दारवः (dārávaḥ)
accusative	दारुम् (dārúm)	दारू (dārū́)	दारूः (dārū́ḥ)
instrumental	दार्वा (dārvā́)	दारुभ्याम् (dārúbhyām)	दारुभिः (dārúbhiḥ)
dative	दारवे (dāráve) दार्वै¹ (dārvaí¹)	दारुभ्याम् (dārúbhyām)	दारुभ्यः (dārúbhyaḥ)
ablative	दारोः (dāróḥ) दार्वाः¹ (dārvā́ḥ¹) दार्वै² (dārvaí²)	दारुभ्याम् (dārúbhyām)	दारुभ्यः (dārúbhyaḥ)
genitive	दारोः (dāróḥ) दार्वाः¹ (dārvā́ḥ¹) दार्वै² (dārvaí²)	दार्वोः (dārvóḥ)	दारूणाम् (dārūṇā́m)
locative	दारौ (dāraú) दार्वाम्¹ (dārvā́m¹)	दार्वोः (dārvóḥ)	दारुषु (dārúṣu)
vocative	दारो (dā́ro)	दारू (dā́rū)	दारवः (dā́ravaḥ)

¹Later Sanskrit
²Brāhmaṇas

Neuter u-stem declension of दारु
	singular	dual	plural
nominative	दारु (dārú)	दारुणी (dārúṇī)	दारूणि (dārū́ṇi) दारु¹ (dārú¹) दारू¹ (dārū́¹)
accusative	दारु (dārú)	दारुणी (dārúṇī)	दारूणि (dārū́ṇi) दारु¹ (dārú¹) दारू¹ (dārū́¹)
instrumental	दारुणा (dārúṇā) दार्वा¹ (dārvā́¹)	दारुभ्याम् (dārúbhyām)	दारुभिः (dārúbhiḥ)
dative	दारुणे (dārúṇe) दारवे (dāráve) दार्वे¹ (dārvé¹)	दारुभ्याम् (dārúbhyām)	दारुभ्यः (dārúbhyaḥ)
ablative	दारुणः (dārúṇaḥ) दारोः (dāróḥ) दार्वः¹ (dārváḥ¹)	दारुभ्याम् (dārúbhyām)	दारुभ्यः (dārúbhyaḥ)
genitive	दारुणः (dārúṇaḥ) दारोः (dāróḥ) दार्वः¹ (dārváḥ¹)	दारुणोः (dārúṇoḥ) दार्वोः (dārvóḥ)	दारूणाम् (dārūṇā́m)
locative	दारुणि (dārúṇi) दारौ (dāraú)	दारुणोः (dārúṇoḥ) दार्वोः (dārvóḥ)	दारुषु (dārúṣu)
vocative	दारु (dā́ru) दारो (dā́ro)	दारुणी (dā́ruṇī)	दारूणि (dā́rūṇi) दारु¹ (dā́ru¹) दारू¹ (dā́rū¹)

¹Vedic

References

Monier Williams (1899) “दारु”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 474.