बद्ध
Hindi
Etymology
Learned borrowing from Sanskrit बद्ध (baddhá).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /bəd̪d̪ʱ/, [bɐd̪(ː)ʱ]
Adjective
बद्ध • (baddh) (indeclinable)
Derived terms
Related terms
Pali
Alternative forms
Alternative scripts
Adjective
बद्ध
Declension
Declension table of "बद्ध" (masculine)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | बद्धो (baddho) | बद्धा (baddhā) |
| Accusative (second) | बद्धं (baddhaṃ) | बद्धे (baddhe) |
| Instrumental (third) | बद्धेन (baddhena) | बद्धेहि (baddhehi) or बद्धेभि (baddhebhi) |
| Dative (fourth) | बद्धस्स (baddhassa) or बद्धाय (baddhāya) or बद्धत्थं (baddhatthaṃ) | बद्धानं (baddhānaṃ) |
| Ablative (fifth) | बद्धस्मा (baddhasmā) or बद्धम्हा (baddhamhā) or बद्धा (baddhā) | बद्धेहि (baddhehi) or बद्धेभि (baddhebhi) |
| Genitive (sixth) | बद्धस्स (baddhassa) | बद्धानं (baddhānaṃ) |
| Locative (seventh) | बद्धस्मिं (baddhasmiṃ) or बद्धम्हि (baddhamhi) or बद्धे (baddhe) | बद्धेसु (baddhesu) |
| Vocative (calling) | बद्ध (baddha) | बद्धा (baddhā) |
Declension table of "बद्धा" (feminine)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | बद्धा (baddhā) | बद्धायो (baddhāyo) or बद्धा (baddhā) |
| Accusative (second) | बद्धं (baddhaṃ) | बद्धायो (baddhāyo) or बद्धा (baddhā) |
| Instrumental (third) | बद्धाय (baddhāya) | बद्धाहि (baddhāhi) or बद्धाभि (baddhābhi) |
| Dative (fourth) | बद्धाय (baddhāya) | बद्धानं (baddhānaṃ) |
| Ablative (fifth) | बद्धाय (baddhāya) | बद्धाहि (baddhāhi) or बद्धाभि (baddhābhi) |
| Genitive (sixth) | बद्धाय (baddhāya) | बद्धानं (baddhānaṃ) |
| Locative (seventh) | बद्धाय (baddhāya) or बद्धायं (baddhāyaṃ) | बद्धासु (baddhāsu) |
| Vocative (calling) | बद्धे (baddhe) | बद्धायो (baddhāyo) or बद्धा (baddhā) |
Declension table of "बद्ध" (neuter)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | बद्धं (baddhaṃ) | बद्धानि (baddhāni) |
| Accusative (second) | बद्धं (baddhaṃ) | बद्धानि (baddhāni) |
| Instrumental (third) | बद्धेन (baddhena) | बद्धेहि (baddhehi) or बद्धेभि (baddhebhi) |
| Dative (fourth) | बद्धस्स (baddhassa) or बद्धाय (baddhāya) or बद्धत्थं (baddhatthaṃ) | बद्धानं (baddhānaṃ) |
| Ablative (fifth) | बद्धस्मा (baddhasmā) or बद्धम्हा (baddhamhā) or बद्धा (baddhā) | बद्धेहि (baddhehi) or बद्धेभि (baddhebhi) |
| Genitive (sixth) | बद्धस्स (baddhassa) | बद्धानं (baddhānaṃ) |
| Locative (seventh) | बद्धस्मिं (baddhasmiṃ) or बद्धम्हि (baddhamhi) or बद्धे (baddhe) | बद्धेसु (baddhesu) |
| Vocative (calling) | बद्ध (baddha) | बद्धानि (baddhāni) |
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- বদ্ধ (Assamese script)
- ᬩᬤ᭄ᬥ (Balinese script)
- বদ্ধ (Bengali script)
- 𑰤𑰟𑰿𑰠 (Bhaiksuki script)
- 𑀩𑀤𑁆𑀥 (Brahmi script)
- ဗဒ္ဓ (Burmese script)
- બદ્ધ (Gujarati script)
- ਬਦ੍ਧ (Gurmukhi script)
- 𑌬𑌦𑍍𑌧 (Grantha script)
- ꦧꦢ꧀ꦣ (Javanese script)
- 𑂥𑂠𑂹𑂡 (Kaithi script)
- ಬದ್ಧ (Kannada script)
- ពទ្ធ (Khmer script)
- ພທ຺ຘ (Lao script)
- ബദ്ധ (Malayalam script)
- ᠪᠠᡩᢡᠠ (Manchu script)
- 𑘤𑘟𑘿𑘠 (Modi script)
- ᠪᠠᢑᢑᠾᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧄𑦿𑧠𑧀 (Nandinagari script)
- 𑐧𑐡𑑂𑐢 (Newa script)
- ବଦ୍ଧ (Odia script)
- ꢨꢣ꣄ꢤ (Saurashtra script)
- 𑆧𑆢𑇀𑆣 (Sharada script)
- 𑖤𑖟𑖿𑖠 (Siddham script)
- බද්ධ (Sinhalese script)
- 𑩲𑩭 𑪙𑩮 (Soyombo script)
- 𑚠𑚛𑚶𑚜 (Takri script)
- ப³த்³த⁴ (Tamil script)
- బద్ధ (Telugu script)
- พทฺธ (Thai script)
- བ་དྡྷ (Tibetan script)
- 𑒥𑒠𑓂𑒡 (Tirhuta script)
- 𑨠𑨛𑩇𑨜 (Zanabazar Square script)
Etymology
Inherited from Proto-Indo-Iranian *bʰadᶻdʰás, from Proto-Indo-European *bʰn̥dʰ-tó-s, from *bʰendʰ- (“to bind, bond”). Cognate with Avestan 𐬠𐬀𐬯𐬙𐬀 (basta), Old Persian 𐎲𐎿𐎫 (b-s-t /basta/). Synchronically analysable as बन्ध् (bandh, root) + -त (-ta).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /bɐd.dʱɐ́/, [bɐd̚.dʱɐ́]
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /bɐd̪.d̪ʱɐ/, [bɐd̪̚.d̪ʱɐ]
Participle
बद्ध • (baddhá) past passive participle (root बन्ध्)
- past passive participle of बन्ध् (bandh)
Adjective
बद्ध • (baddha) stem
- bound, tied
- c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda 4.58.3:
- च॒त्वारि॒ शृङ्गा॒ त्रयो॑ अस्य॒ पादा॒ द्वे शी॒र्षे स॒प्त हस्ता॑सो अस्य ।
त्रिधा॑ ब॒द्धो वृ॑ष॒भो रो॑रवीति म॒हो दे॒वो मर्त्याँ॒ आ वि॑वेश ॥- catvā́ri śṛ́ṅgā tráyo asya pā́dā dvé śīrṣé saptá hástāso asya.
trídhā baddhó vṛṣabhó roravīti mahó devó mártyām̐ ā́ viveśa. - Four are his horns, three are the feet that bear him; his heads are two, his hands are seven in number.
Bound thrice, the Steer roars loudly: the mighty God hath entered in to mortals.
- catvā́ri śṛ́ṅgā tráyo asya pā́dā dvé śīrṣé saptá hástāso asya.
- च॒त्वारि॒ शृङ्गा॒ त्रयो॑ अस्य॒ पादा॒ द्वे शी॒र्षे स॒प्त हस्ता॑सो अस्य ।
- fettered, chained
- fixed, fastened
- captured, imprisoned, caught, confined
- bound by the fetters of existence or evil
- hanged, hung
- tied up (as a braid of hair)
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | बद्धः (baddháḥ) | बद्धौ (baddhaú) बद्धा¹ (baddhā́¹) |
बद्धाः (baddhā́ḥ) बद्धासः¹ (baddhā́saḥ¹) |
| accusative | बद्धम् (baddhám) | बद्धौ (baddhaú) बद्धा¹ (baddhā́¹) |
बद्धान् (baddhā́n) |
| instrumental | बद्धेन (baddhéna) | बद्धाभ्याम् (baddhā́bhyām) | बद्धैः (baddhaíḥ) बद्धेभिः¹ (baddhébhiḥ¹) |
| dative | बद्धाय (baddhā́ya) | बद्धाभ्याम् (baddhā́bhyām) | बद्धेभ्यः (baddhébhyaḥ) |
| ablative | बद्धात् (baddhā́t) | बद्धाभ्याम् (baddhā́bhyām) | बद्धेभ्यः (baddhébhyaḥ) |
| genitive | बद्धस्य (baddhásya) | बद्धयोः (baddháyoḥ) | बद्धानाम् (baddhā́nām) |
| locative | बद्धे (baddhé) | बद्धयोः (baddháyoḥ) | बद्धेषु (baddhéṣu) |
| vocative | बद्ध (báddha) | बद्धौ (báddhau) बद्धा¹ (báddhā¹) |
बद्धाः (báddhāḥ) बद्धासः¹ (báddhāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | बद्धा (baddhā́) | बद्धे (baddhé) | बद्धाः (baddhā́ḥ) |
| accusative | बद्धाम् (baddhā́m) | बद्धे (baddhé) | बद्धाः (baddhā́ḥ) |
| instrumental | बद्धया (baddháyā) बद्धा¹ (baddhā́¹) |
बद्धाभ्याम् (baddhā́bhyām) | बद्धाभिः (baddhā́bhiḥ) |
| dative | बद्धायै (baddhā́yai) | बद्धाभ्याम् (baddhā́bhyām) | बद्धाभ्यः (baddhā́bhyaḥ) |
| ablative | बद्धायाः (baddhā́yāḥ) बद्धायै² (baddhā́yai²) |
बद्धाभ्याम् (baddhā́bhyām) | बद्धाभ्यः (baddhā́bhyaḥ) |
| genitive | बद्धायाः (baddhā́yāḥ) बद्धायै² (baddhā́yai²) |
बद्धयोः (baddháyoḥ) | बद्धानाम् (baddhā́nām) |
| locative | बद्धायाम् (baddhā́yām) | बद्धयोः (baddháyoḥ) | बद्धासु (baddhā́su) |
| vocative | बद्धे (báddhe) | बद्धे (báddhe) | बद्धाः (báddhāḥ) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | बद्धम् (baddhám) | बद्धे (baddhé) | बद्धानि (baddhā́ni) बद्धा¹ (baddhā́¹) |
| accusative | बद्धम् (baddhám) | बद्धे (baddhé) | बद्धानि (baddhā́ni) बद्धा¹ (baddhā́¹) |
| instrumental | बद्धेन (baddhéna) | बद्धाभ्याम् (baddhā́bhyām) | बद्धैः (baddhaíḥ) बद्धेभिः¹ (baddhébhiḥ¹) |
| dative | बद्धाय (baddhā́ya) | बद्धाभ्याम् (baddhā́bhyām) | बद्धेभ्यः (baddhébhyaḥ) |
| ablative | बद्धात् (baddhā́t) | बद्धाभ्याम् (baddhā́bhyām) | बद्धेभ्यः (baddhébhyaḥ) |
| genitive | बद्धस्य (baddhásya) | बद्धयोः (baddháyoḥ) | बद्धानाम् (baddhā́nām) |
| locative | बद्धे (baddhé) | बद्धयोः (baddháyoḥ) | बद्धेषु (baddhéṣu) |
| vocative | बद्ध (báddha) | बद्धे (báddhe) | बद्धानि (báddhāni) बद्धा¹ (báddhā¹) |
- ¹Vedic
Derived terms
Descendants
- Ashokan Prakrit: 𑀩𑀥 (badha /baddha/)
- Helu Prakrit:
- Sinhalese: බද (bada)
- Pali: baddha
- → Bengali: বদ্ধ (boddho)
- → Gujarati: બદ્ધ (baddh)
- → Hindi: बद्ध (baddh)
- → Kannada: ಬದ್ಧ (baddha)
- → Malayalam: ബദ്ധം (baddhaṁ)
- → Marathi: बद्ध (baddha)
References
- Monier Williams (1899) “बद्ध”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 719/3, 720/2.
- Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 208