बुभुक्षु
Hindi
Etymology
Learned borrowing from Sanskrit बुभुक्षु (bubhukṣu).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /bʊ.bʱʊk.ʂuː/, [bʊ.bʱʊk.ʃuː]
Adjective
बुभुक्षु • (bubhukṣu) (indeclinable)
Further reading
- Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “बुभुक्षु”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- বুভুক্ষু (Assamese script)
- ᬩᬸᬪᬸᬓ᭄ᬱᬸ (Balinese script)
- বুভুক্ষু (Bengali script)
- 𑰤𑰲𑰥𑰲𑰎𑰿𑰬𑰲 (Bhaiksuki script)
- 𑀩𑀼𑀪𑀼𑀓𑁆𑀱𑀼 (Brahmi script)
- ဗုဘုက္ၑု (Burmese script)
- બુભુક્ષુ (Gujarati script)
- ਬੁਭੁਕ੍ਸ਼ੁ (Gurmukhi script)
- 𑌬𑍁𑌭𑍁𑌕𑍍𑌷𑍁 (Grantha script)
- ꦧꦸꦨꦸꦏ꧀ꦰꦸ (Javanese script)
- 𑂥𑂳𑂦𑂳𑂍𑂹𑂭𑂳 (Kaithi script)
- ಬುಭುಕ್ಷು (Kannada script)
- ពុភុក្ឞុ (Khmer script)
- ພຸຠຸກ຺ຩຸ (Lao script)
- ബുഭുക്ഷു (Malayalam script)
- ᠪᡠᢨᡠᡬᢢᡠ (Manchu script)
- 𑘤𑘳𑘥𑘳𑘎𑘿𑘬𑘳 (Modi script)
- ᠪᠤᠪᠾᠤᢉᢔᠤ (Mongolian script)
- 𑧄𑧔𑧅𑧔𑦮𑧠𑧌𑧔 (Nandinagari script)
- 𑐧𑐸𑐨𑐸𑐎𑑂𑐲𑐸 (Newa script)
- ବୁଭୁକ୍ଷୁ (Odia script)
- ꢨꢸꢩꢸꢒ꣄ꢰꢸ (Saurashtra script)
- 𑆧𑆶𑆨𑆶𑆑𑇀𑆰𑆶 (Sharada script)
- 𑖤𑖲𑖥𑖲𑖎𑖿𑖬𑖲 (Siddham script)
- බුභුක්ෂු (Sinhalese script)
- 𑩲𑩒𑩳𑩒𑩜 𑪙𑪀𑩒 (Soyombo script)
- 𑚠𑚰𑚡𑚰𑚊𑚶𑚰 (Takri script)
- பு³பு⁴க்ஷு (Tamil script)
- బుభుక్షు (Telugu script)
- พุภุกฺษุ (Thai script)
- བུ་བྷུ་ཀྵུ (Tibetan script)
- 𑒥𑒳𑒦𑒳𑒏𑓂𑒭𑒳 (Tirhuta script)
- 𑨠𑨃𑨡𑨃𑨋𑩇𑨯𑨃 (Zanabazar Square script)
Etymology
Back-formation from बुभुक्षति (bubhukṣati, “wishes to eat”, desiderative) + -उ (-u), from the root भुज् (bhuj, “to enjoy, to eat”).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /bu.bʱuk.ʂu/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /bu.bʱuk.ʂu/
Adjective
बुभुक्षु • (bubhukṣu) stem
- desirous of eating food; hungry
- Synonyms: see Thesaurus:बुभुक्षु
- desirous of worldly enjoyment or carnal pleasure
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | बुभुक्षुः (bubhukṣuḥ) | बुभुक्षू (bubhukṣū) | बुभुक्षवः (bubhukṣavaḥ) |
| accusative | बुभुक्षुम् (bubhukṣum) | बुभुक्षू (bubhukṣū) | बुभुक्षून् (bubhukṣūn) |
| instrumental | बुभुक्षुणा (bubhukṣuṇā) बुभुक्ष्वा¹ (bubhukṣvā¹) |
बुभुक्षुभ्याम् (bubhukṣubhyām) | बुभुक्षुभिः (bubhukṣubhiḥ) |
| dative | बुभुक्षवे (bubhukṣave) | बुभुक्षुभ्याम् (bubhukṣubhyām) | बुभुक्षुभ्यः (bubhukṣubhyaḥ) |
| ablative | बुभुक्षोः (bubhukṣoḥ) | बुभुक्षुभ्याम् (bubhukṣubhyām) | बुभुक्षुभ्यः (bubhukṣubhyaḥ) |
| genitive | बुभुक्षोः (bubhukṣoḥ) | बुभुक्ष्वोः (bubhukṣvoḥ) | बुभुक्षूणाम् (bubhukṣūṇām) |
| locative | बुभुक्षौ (bubhukṣau) | बुभुक्ष्वोः (bubhukṣvoḥ) | बुभुक्षुषु (bubhukṣuṣu) |
| vocative | बुभुक्षो (bubhukṣo) | बुभुक्षू (bubhukṣū) | बुभुक्षवः (bubhukṣavaḥ) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | बुभुक्षुः (bubhukṣuḥ) | बुभुक्षू (bubhukṣū) | बुभुक्षवः (bubhukṣavaḥ) |
| accusative | बुभुक्षुम् (bubhukṣum) | बुभुक्षू (bubhukṣū) | बुभुक्षूः (bubhukṣūḥ) |
| instrumental | बुभुक्ष्वा (bubhukṣvā) | बुभुक्षुभ्याम् (bubhukṣubhyām) | बुभुक्षुभिः (bubhukṣubhiḥ) |
| dative | बुभुक्षवे (bubhukṣave) बुभुक्ष्वै¹ (bubhukṣvai¹) |
बुभुक्षुभ्याम् (bubhukṣubhyām) | बुभुक्षुभ्यः (bubhukṣubhyaḥ) |
| ablative | बुभुक्षोः (bubhukṣoḥ) बुभुक्ष्वाः¹ (bubhukṣvāḥ¹) बुभुक्ष्वै² (bubhukṣvai²) |
बुभुक्षुभ्याम् (bubhukṣubhyām) | बुभुक्षुभ्यः (bubhukṣubhyaḥ) |
| genitive | बुभुक्षोः (bubhukṣoḥ) बुभुक्ष्वाः¹ (bubhukṣvāḥ¹) बुभुक्ष्वै² (bubhukṣvai²) |
बुभुक्ष्वोः (bubhukṣvoḥ) | बुभुक्षूणाम् (bubhukṣūṇām) |
| locative | बुभुक्षौ (bubhukṣau) बुभुक्ष्वाम्¹ (bubhukṣvām¹) |
बुभुक्ष्वोः (bubhukṣvoḥ) | बुभुक्षुषु (bubhukṣuṣu) |
| vocative | बुभुक्षो (bubhukṣo) | बुभुक्षू (bubhukṣū) | बुभुक्षवः (bubhukṣavaḥ) |
- ¹Later Sanskrit
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | बुभुक्षु (bubhukṣu) | बुभुक्षुणी (bubhukṣuṇī) | बुभुक्षूणि (bubhukṣūṇi) बुभुक्षु¹ (bubhukṣu¹) बुभुक्षू¹ (bubhukṣū¹) |
| accusative | बुभुक्षु (bubhukṣu) | बुभुक्षुणी (bubhukṣuṇī) | बुभुक्षूणि (bubhukṣūṇi) बुभुक्षु¹ (bubhukṣu¹) बुभुक्षू¹ (bubhukṣū¹) |
| instrumental | बुभुक्षुणा (bubhukṣuṇā) बुभुक्ष्वा¹ (bubhukṣvā¹) |
बुभुक्षुभ्याम् (bubhukṣubhyām) | बुभुक्षुभिः (bubhukṣubhiḥ) |
| dative | बुभुक्षुणे (bubhukṣuṇe) बुभुक्षवे (bubhukṣave) |
बुभुक्षुभ्याम् (bubhukṣubhyām) | बुभुक्षुभ्यः (bubhukṣubhyaḥ) |
| ablative | बुभुक्षुणः (bubhukṣuṇaḥ) बुभुक्षोः (bubhukṣoḥ) |
बुभुक्षुभ्याम् (bubhukṣubhyām) | बुभुक्षुभ्यः (bubhukṣubhyaḥ) |
| genitive | बुभुक्षुणः (bubhukṣuṇaḥ) बुभुक्षोः (bubhukṣoḥ) |
बुभुक्षुणोः (bubhukṣuṇoḥ) बुभुक्ष्वोः (bubhukṣvoḥ) |
बुभुक्षूणाम् (bubhukṣūṇām) |
| locative | बुभुक्षुणि (bubhukṣuṇi) बुभुक्षौ (bubhukṣau) |
बुभुक्षुणोः (bubhukṣuṇoḥ) बुभुक्ष्वोः (bubhukṣvoḥ) |
बुभुक्षुषु (bubhukṣuṣu) |
| vocative | बुभुक्षु (bubhukṣu) बुभुक्षो (bubhukṣo) |
बुभुक्षुणी (bubhukṣuṇī) | बुभुक्षूणि (bubhukṣūṇi) बुभुक्षु¹ (bubhukṣu¹) बुभुक्षू¹ (bubhukṣū¹) |
- ¹Vedic
Further reading
- Monier Williams (1899) “बुभुक्षु”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 735, column 1.
- Apte, Vaman Shivram (1890) “बुभुक्षु”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan