बोधति
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- বোধতি (Assamese script)
- ᬩᭀᬥᬢᬶ (Balinese script)
- বোধতি (Bengali script)
- 𑰤𑰺𑰠𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
- 𑀩𑁄𑀥𑀢𑀺 (Brahmi script)
- ဗောဓတိ (Burmese script)
- બોધતિ (Gujarati script)
- ਬੋਧਤਿ (Gurmukhi script)
- 𑌬𑍋𑌧𑌤𑌿 (Grantha script)
- ꦧꦺꦴꦣꦠꦶ (Javanese script)
- 𑂥𑂷𑂡𑂞𑂱 (Kaithi script)
- ಬೋಧತಿ (Kannada script)
- ពោធតិ (Khmer script)
- ໂພຘຕິ (Lao script)
- ബോധതി (Malayalam script)
- ᠪᠣᢡᠠᢠᡳ (Manchu script)
- 𑘤𑘻𑘠𑘝𑘱 (Modi script)
- ᠪᠣᠸᠠᢑᠾᠠᢐᠢ (Mongolian script)
- 𑧄𑧜𑧀𑦽𑧒 (Nandinagari script)
- 𑐧𑑀𑐢𑐟𑐶 (Newa script)
- ବୋଧତି (Odia script)
- ꢨꣂꢤꢡꢶ (Saurashtra script)
- 𑆧𑆾𑆣𑆠𑆴 (Sharada script)
- 𑖤𑖺𑖠𑖝𑖰 (Siddham script)
- බොධති (Sinhalese script)
- 𑩲𑩕𑩮𑩫𑩑 (Soyombo script)
- 𑚠𑚴𑚜𑚙𑚮 (Takri script)
- பே³ாத⁴தி (Tamil script)
- బోధతి (Telugu script)
- โพธติ (Thai script)
- བོ་དྷ་ཏི (Tibetan script)
- 𑒥𑒼𑒡𑒞𑒱 (Tirhuta script)
- 𑨠𑨆𑨜𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Aryan *báwdʰati, from Proto-Indo-Iranian *bʰáwdʰati, from Proto-Indo-European *bʰéwdʰeti (“to wake, rise up”). Cognate with Avestan 𐬠𐬀𐬊𐬜𐬀𐬌𐬙𐬌 (baoδaiti), Ancient Greek πεύθομαι (peúthomai), πυνθάνομαι (punthánomai), Old Church Slavonic блюсти (bljusti), Old English bēodan (whence English bid).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /bɐ́w.dʱɐ.ti/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /boː.d̪ʱɐ.t̪i/
Verb
बोधति • (bódhati) third-singular indicative (class 1, type P, present, root बुध्)
- to wake, wake up
- to know, to understand
- to enlighten
Conjugation
| Present: बोधति (bódhati), बोधते (bódhate) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | ||||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | ||
| Indicative | |||||||
| Third | बोधति bódhati |
बोधतः bódhataḥ |
बोधन्ति bódhanti |
बोधते bódhate |
बोधेते bódhete |
बोधन्ते bódhante | |
| Second | बोधसि bódhasi |
बोधथः bódhathaḥ |
बोधथ bódhatha |
बोधसे bódhase |
बोधेथे bódhethe |
बोधध्वे bódhadhve | |
| First | बोधामि bódhāmi |
बोधावः bódhāvaḥ |
बोधामः / बोधामसि¹ bódhāmaḥ / bódhāmasi¹ |
बोधे bódhe |
बोधावहे bódhāvahe |
बोधामहे bódhāmahe | |
| Imperative | |||||||
| Third | बोधतु bódhatu |
बोधताम् bódhatām |
बोधन्तु bódhantu |
बोधताम् bódhatām |
बोधेताम् bódhetām |
बोधन्ताम् bódhantām | |
| Second | बोध bódha |
बोधतम् bódhatam |
बोधत bódhata |
बोधस्व bódhasva |
बोधेथाम् bódhethām |
बोधध्वम् bódhadhvam | |
| First | बोधानि bódhāni |
बोधाव bódhāva |
बोधाम bódhāma |
बोधै bódhai |
बोधावहै bódhāvahai |
बोधामहै bódhāmahai | |
| Optative/Potential | |||||||
| Third | बोधेत् bódhet |
बोधेताम् bódhetām |
बोधेयुः bódheyuḥ |
बोधेत bódheta |
बोधेयाताम् bódheyātām |
बोधेरन् bódheran | |
| Second | बोधेः bódheḥ |
बोधेतम् bódhetam |
बोधेत bódheta |
बोधेथाः bódhethāḥ |
बोधेयाथाम् bódheyāthām |
बोधेध्वम् bódhedhvam | |
| First | बोधेयम् bódheyam |
बोधेव bódheva |
बोधेम bódhema |
बोधेय bódheya |
बोधेवहि bódhevahi |
बोधेमहि bódhemahi | |
| Subjunctive | |||||||
| Third | बोधात् / बोधाति bódhāt / bódhāti |
बोधातः bódhātaḥ |
बोधान् bódhān |
बोधाते / बोधातै bódhāte / bódhātai |
बोधैते bódhaite |
बोधन्त / बोधान्तै bódhanta / bódhāntai | |
| Second | बोधाः / बोधासि bódhāḥ / bódhāsi |
बोधाथः bódhāthaḥ |
बोधाथ bódhātha |
बोधासे / बोधासै bódhāse / bódhāsai |
बोधैथे bódhaithe |
बोधाध्वै bódhādhvai | |
| First | बोधानि bódhāni |
बोधाव bódhāva |
बोधाम bódhāma |
बोधै bódhai |
बोधावहै bódhāvahai |
बोधामहै bódhāmahai | |
| Participles | |||||||
| बोधत् bódhat |
बोधमान bódhamāna | ||||||
| Notes |
| ||||||
| Imperfect: अबोधत् (ábodhat), अबोधत (ábodhata) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Active | Mediopassive | |||||
| Singular | Dual | Plural | Singular | Dual | Plural | |
| Indicative | ||||||
| Third | अबोधत् ábodhat |
अबोधताम् ábodhatām |
अबोधन् ábodhan |
अबोधत ábodhata |
अबोधेताम् ábodhetām |
अबोधन्त ábodhanta |
| Second | अबोधः ábodhaḥ |
अबोधतम् ábodhatam |
अबोधत ábodhata |
अबोधथाः ábodhathāḥ |
अबोधेथाम् ábodhethām |
अबोधध्वम् ábodhadhvam |
| First | अबोधम् ábodham |
अबोधाव ábodhāva |
अबोधाम ábodhāma |
अबोधे ábodhe |
अबोधावहि ábodhāvahi |
अबोधामहि ábodhāmahi |
Derived terms
- बुद्ध (buddhá, past participle)