spowiadać

• spowiedać

From s- +‎ powiadać. First attested in the end of the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /spɔvʲadat͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /spɔvʲadat͡ɕʲ/

spowiadać impf (perfective spowiedzieć or wyspowiadać)

1. (reflexive with się) to proclaim
   • 1930 [c. 1455], “Jos”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[1], section 19,7:

     Day slawø panv bogv israhelskyemv a spowyaday syø (confitere)

     [Daj sławę Panu Bogu israhelskiemu a spowiadaj się (confitere)]

2. (transitive or reflexive with się, attested in Lesser Poland) to praise; to spread good word about someone; to make famous
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 7, 18:

     Spowadacz se bødø (confitebor) gospodnu podlug prawdi iego

     [Spowiadać sie będę (confitebor) Gospodnu podług prawdy jego]

3. (Christianity, attested in Greater Poland) to shrive (to hear a confession)
   • 1959 [1400], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 423, Poznań:

     Iacoszm panø kaliszkø spowedal i bozim czalem oprawil

     [Jakośm panią kaliską spowiedał i Bożym Ciałem oprawił]

4. (reflexive with się, Christianity, attested in Greater Poland, Lesser Poland) to confess, to shrive (to disclose sins) [with dative or przed (+ instrumental) ‘to/in whom’, along with genitive or z (+ genitive) ‘about what’]

   Synonym: wspowiadać się

   • 1959 [1426], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 1222, Poznań:

     Yacosm byl nemoczen Welą (leg. w Wielą) Nedzela prawą nemoczą hy spowadalem za

     [Jakośm był niemocen w Wielą Niedzielą prawą niemocą hi spowiadałem się]

   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[3], Krakow, page 174b:

     Nechacz szø ten tho lud pred tobø spoueda a thy ge przesegnag

     [Niechać się ten to lud przed tobą spowieda a ty je przeżegnaj]

   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[4], Krakow, page 14a:

     Bichom *szo nauczyly svich grzecof spouedacz a pokuthø sza ne strogicz

     [Bychom się nauczyli swych grzechow spowiedać a pokutę za nie strojić]

   • End of the 14th century, Spowiedź powszechna - Confessio generalis, number 1:

     Szpowadami szø bogw naszemw milemw, yszeszmi szgrzeszili

     [Spowiadamy sie Bogu naszemu miłemu, iżesmy zgrzeszyli]

• Polish: spowiadać

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “spowiadać, spowiedać, spowiadać się, spowiedać się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

• spowiedać (Middle Polish)

Inherited from Old Polish spowiadać. By surface analysis, s- +‎ powiadać.

• IPA^(key): /spɔˈvja.dat͡ɕ/

• Audio 1; “spowiadać”:

  (file)

• Audio 2; “spowiadać się”:

  (file)

• Rhymes: -adat͡ɕ
• Syllabification: spo‧wia‧dać

spowiadać impf (perfective wyspowiadać or (obsolete) spowiedzieć)

1. (transitive, Christianity) to shrive (to hear a confession)

   Synonyms: słuchać spowiedzi, udzielać spowiedzi

   Przed mszą ksiądz spowiadał wiernych. ― Before Mass, the priest heard confessions from the faithful.

2. (transitive) to grill, to press (to interrogate; to question aggressively or harshly, especially to try and get an explanation) [with z (+ genitive) ‘about what’]
3. (reflexive with się, Christianity) to confess, to shrive (to disclose sins) [with u (+ genitive) ‘to whom’] [with z (+ genitive) ‘about what’]

   Synonym: jednać się z Bogiem

4. (reflexive with się) to let slip (to reveal a secret, especially by coercion) [with dative ‘to whom’ and z (+ genitive) ‘what’]
5. (reflexive with się) to confide, to confide in (to say something in confidence) [with dative or przed (+ instrumental) ‘to/in whom’, along with z (+ genitive) ‘about what’]

   Synonym: zwierzać się

• spowiadać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• spowiadać in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “spowiedać”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “spowiedać się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “SPOWIEDAĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 15.12.2008
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “spowiadać”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “spowiadać”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “spowiadać”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 6, Warsaw, page 325