tikmək
See also: tikmek
Azerbaijani
| Cyrillic | тикмәк | |
|---|---|---|
| Abjad | تیکمک | |
Etymology
From Proto-Turkic *tik- (“vertical; to to plant vertically”).[1] Compare Turkish dikmek (“to sew”), Kumyk тикмек (tikmek, “to sew; to build”) Kazakh тігу (tıgu).
Pronunciation
- (Baku) IPA(key): [tikʲˈmækʲ], [tit͡ʃˈmæç], [tikˈmæj]
- (Absheron) IPA(key): [tikˈmej]
- (Tabriz) IPA(key): [tit͡ʃˈmɑχ]
Audio: (file)
Verb
tikmək
- to sew
- paltar tikmək ― to sew (clothes)
- 2011 February 9, Azadlıq Radiosu, “Çaylı kəndində görüb eşitdiklərimiz”, in (Please provide the book title or journal name)[1]:
- Evdə oturub, paltar tikmək öyrənir, yemək bişirmək öyrənir
- S/he is sitting home, learning how to sew clothes and cook food.
- to build, to construct
- Synonym: inşa etmək
- Antonym: sökmək
- ev tikmək ― to build a house
- 1960, Anar, Sabah biz ayıq olacaylq, Nurlan, page 84:
- –Yadında, Zeynal, bir bina tikmək istəyirdin e, fırlanan, ha, ha, ha.
- Do you remember, Zeynal, you wanted to build a building, a rotating one, ha ha ha.
Conjugation
Conjugation of tikmək
| positive | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| subject non-past participle | tikən | |||||||
| subject past participle | tikmiş | |||||||
| subject future definite participle | tikəcək | |||||||
| non-subject future participle | (mənim +) tikəcəyim | (sənin +) tikəcəyin | (onun +) tikəcəyi | (bizim +) tikəcəyimiz | (sizin +) tikəcəyiniz | (onların +) tikəcəyi or tikəcəkləri | ||
| non-subject past participle | (mənim +) tikdiyim | (sənin +) tikdiyin | (onun +) tikdiyi | (bizim +) tikdiyimiz | (sizin +) tikdiyiniz | (onların +) tikdiyi or tikdikləri | ||
| converb | tikib | |||||||
| general temporal participle | tikəndə | |||||||
| participle of intensification | tikdikcə | |||||||
| specific temporal participle | tikərkən | |||||||
| reduplicated participle | tikə-tikə | |||||||
| modal participle | tikərək | |||||||
| infinitive | tikmək | |||||||
| verbal noun | tikmə | |||||||
| singular | plural | |||||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | present | simple | tikirəm | tikirsən | tikir | tikirik | tikirsiniz | tikirlər |
| perfect 1 | tikmişəm | tikmisən, tikmişsən* |
tikmişdir | tikmişik | tikmisiniz, tikmişsiniz* |
tikmişlər | ||
| perfect 2 | – | tikibsən | tikib(dir) | – | tikibsiniz | tikib(dir)lər | ||
| past | simple | tikdim | tikdin | tikdi | tikdik | tikdiniz | tikdilər | |
| continuous | tikirdim | tikirdin | tikirdi | tikirdik | tikirdiniz | tikirdilər | ||
| perfect | tikmişdim | tikmişdin | tikmişdi | tikmişdik | tikmişdiniz | tikmişdilər | ||
| future | definite | tikəcəyəm | tikəcəksən, tikəssən | tikəcək | tikəcəyik | tikəcəksiniz, tikəssiz | tikəcəklər | |
| indefinite | tikərəm | tikərsən | tikər | tikərik | tikərsiniz | tikərlər | ||
| future-in-the-past | definite | tikəcəkdim | tikəcəkdin | tikəcəkdi | tikəcəkdik | tikəcəkdiniz | tikəcəkdilər | |
| indefinite | tikərdim | tikərdin | tikərdi | tikərdik | tikərdiniz | tikərdilər | ||
| conditional | present | tiksəm | tiksən | tiksə | tiksək | tiksəniz | tiksələr | |
| past | tiksəydim | tiksəydin | tiksəydi | tiksəydik | tiksəydiniz | tiksəydilər | ||
| subjunctive | tikəm | tikəsən | tikə | tikək | tikəsiniz | tikələr | ||
| hortative | tikəsiyəm | tikəsisən | tikəsidir | tikəsiyik | tikəsisiniz | tikəsidirlər | ||
| obligational | present | tikməliyəm | tikməlisən | tikməlidir | tikməliyik | tikməlisiniz | tikməlidirlər | |
| past | tikməliydim | tikməliydin | tikməliydi | tikməliydik | tikməliydiniz | tikməliydilər | ||
| evidential | present | tikirmişəm | tikirmişsən | tikirmiş | tikirmişik | tikirmişsiniz | tikirmişlər | |
| past | tikibmişəm | tikibmişsən | tikibmiş | tikibmişik | tikibmişsiniz | tikibmişlər | ||
| imperative | tikim | tik | tiksin | tikək, tikəlim* |
tikin | tiksinlər | ||
| negative | ||||||||
| subject non-past participle | tikməyən | |||||||
| subject past participle | tikməmiş | |||||||
| subject future definite participle | tikməyəcək | |||||||
| non-subject future participle | (mənim +) tikməyəcəyim | (sənin +) tikməyəcəyin | (onun +) tikməyəcəyi | (bizim +) tikməyəcəyimiz | (sizin +) tikməyəcəyiniz | (onların +) tikməyəcəyi or tikməyəcəkləri | ||
| non-subject participle | (mənim +) tikmədiyim | (sənin +) tikmədiyin | (onun +) tikmədiyi | (bizim +) tikmədiyimiz | (sizin +) tikmədiyiniz | (onların +) tikmədiyi or tikmədikləri | ||
| negative converb | - | |||||||
| caritive converb | tikmədən | |||||||
| general temporal participle | tikməyəndə | |||||||
| participle of intensification | tikmədikcə | |||||||
| specific temporal participle | tikməyərkən | |||||||
| modal participle | tikməyərək | |||||||
| infinitive | tikməmək | |||||||
| singular | plural | |||||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | present | simple | tikmirəm | tikmirsən | tikmir | tikmirik | tikmirsiniz | tikmirlər |
| perfect 1 | tikməmişəm | tikməmisən, tikməmişsən* |
tikməmiş | tikməmişik | tikməmisiniz, tikməmişsiniz* |
tikməmişlər | ||
| perfect 2 | – | tikməyibsən | tikməyib(dir) | – | tikməyibsiniz | tikməyib(dir)lər | ||
| past | simple | tikmədim | tikmədin | tikmədi | tikmədik | tikmədiniz | tikmədilər | |
| continuous | tikmirdim | tikmirdin | tikmirdi | tikmirdik | tikmirdiniz | tikmirdilər | ||
| perfect | tikməmişdim | tikməmişdin | tikməmişdi | tikməmişdik | tikməmişdiniz | tikməmişdilər | ||
| future | definite | tikməyəcəyəm | tikməyəcəksən | tikməyəcək | tikməyəcəyik | tikməyəcəksiniz | tikməyəcəklər | |
| indefinite | tikmərəm | tikmərsən, tikməzsən |
tikməz | tikmərik | tikmərsiniz, tikməzsiniz | tikməzlər | ||
| future-in-the-past | definite | tikməyəcəkdim | tikməyəcəkdin | tikməyəcəkdi | tikməyəcəkdik | tikməyəcəkdiniz | tikməyəcəkdilər | |
| indefinite | tikməzdim | tikməzdin | tikməzdi | tikməzdik | tikməzdiniz | tikməzdilər | ||
| conditional | present | tikməsəm | tikməsən | tikməsə | tikməsək | tikməsəniz | tikməsələr | |
| past | tikməsəydim | tikməsəydin | tikməsəydi | tikməsəydik | tikməsəydiniz | tikməsəydilər | ||
| subjunctive | tikməyəm | tikməyəsən | tikməyə | tikməyək | tikməyəsiniz | tikməyələr | ||
| hortative | tikməyəsiyəm | tikməyəsisən | tikməyəsi | tikməyəsiyik | tikməyəsisiniz | tikməyəsilər | ||
| obligational | present | tikməməliyəm | tikməməlisən | tikməməli | tikməməliyik | tikməməlisiniz | tikməməlilər | |
| past | tikməməliydim | tikməməliydin | tikməməliydi | tikməməliydik | tikməməliydiniz | tikməməliydilər | ||
| evidential | present | tikməyirmişəm | tikməyirmişsən | tikməyirmiş | tikməyirmişik | tikməyirmişsiniz | tikməyirmişlər | |
| past | tikməyibmişəm | tikməyibmişsən | tikməyibmiş | tikməyibmişik | tikməyibmişsiniz | tikməyibmişlər | ||
| imperative | tikməyim | tikmə | tikməsin | tikməyək tikməyəlim* |
tikməyin | tikməsinlər | ||
| negative potential | ||||||||
| subject non-past participle | tikəmməyən | |||||||
| subject future definite participle | tikəmməyəcəq | |||||||
| non-subject participle | (mənim +) tikəmmədiyim | (sənin +) tikəmmədiyin | (onun +) tikəmmədiyi | (bizim +) tikəmmədiyimiz | (sizin +) tikəmmədiyiniz | (onların +) tikəmmədiyi or tikəmmədikləri | ||
| converb | - | |||||||
| caritive converb | tikəmmədən | |||||||
| general temporal participle | tikəmməyəndə | |||||||
| participle of intensification | tikəmmədikcə | |||||||
| specific temporal participle | tikəmməyərkən | |||||||
| modal participle | tikəmməyərək | |||||||
| infinitive | tikəmməmək | |||||||
| singular | plural | |||||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | present | simple | tikəmmirəm | tikəmmirsən | tikəmmir | tikəmmirik | tikəmmirsiniz | tikəmmirlər |
| perfect 1 | tikəmməmişəm | tikəmməmisən, tikəmməmişsən* |
tikəmməmişdir | tikəmməmişik | tikəmməmisiniz, tikəmməmişsiniz* |
tikəmməşmilər | ||
| perfect 2 | – | tikəmməyibsən | tikəmməyib(dir) | – | tikəmməyibsiniz | tikəmməyib(dir)lər | ||
| past | simple | tikəmmədim | tikəmmədin | tikəmmədi | tikəmmədik | tikəmmədiniz | tikəmmədilər | |
| continuous | tikəmmirdim | tikəmmirdin | tikəmmirdi | tikəmmirdik | tikəmmirdiniz | tikəmmirdilir | ||
| perfect | tikəmməmişdim | tikəmməmişdin | tikəmməmişdi | tikəmməmişdik | tikəmməmişdiniz | tikəmməmişdilər | ||
| future | definite | tikəmməyəcəyəm | tikəmməyəcəksən | tikəmməyəcək | tikəmməyəcəyik | tikəmməyəcəksiniz | tikəmməyəcəklər | |
| indefinite | tikəmmərəm | tikəmmərsən, tikəmməzsən |
tikəmməz | tikəmmərik | tikəmmərsiniz, tikəmməzsiniz |
tikəmməzlər | ||
| future-in-the-past | definite | tikəmməyəcəkdim | tikəmməyəcəkdin | tikəmməyəcəkdi | tikəmməyəcəkdik | tikəmməyəcəkdiniz | tikəmməyəcəkdilər | |
| indefinite | tikəmməzdim | tikəmməzdin | tikəmməzdi | tikəmməzdik | tikəmməzdiniz | tikəmməzdilər | ||
| conditional | present | tikəmməsəm | tikəmməsən | tikəmməsə | tikəmməsək | tikəmməsəniz | tikəmməsələr | |
| past | tikəmməsəydim | tikəmməsəydin | tikəmməsəydi | tikəmməsəydik | tikəmməsəydiniz | tikəmməsəydilər | ||
| subjunctive | tikəmməyəm | tikəmməyəsən | tikəmməyə | tikəmməyək | tikəmməyəsiniz | tikəmməyələr | ||
| imperative | tikəmməyim | tikəmmə | tikəmməsin | tikəmməyək | tikəmməyin | tikəmməsinlər | ||
| * dated or highly formal | ||||||||
Derived terms
Related terms
References
- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*dik-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
Khalaj
| Perso-Arabic | تیکمَک | |
|---|---|---|
Etymology
From Proto-Turkic *tik- (“to plant vertically”).
Pronunciation
- (Xarrâbî) IPA(key): [tɪkˈmæk]
Verb
tikmək (third-person singular aorist tikər, second person singular imperative tiki, tikîr)
- to sew
Conjugation
| Positive | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | tikmək | |||||||
| verbal noun | tikmə | |||||||
| verbal adverb | tikdü | |||||||
| repeated verbal adverb | tikə | |||||||
| impersonal participle | tikgülü, tikən | |||||||
| personal participle | tikdük | |||||||
| perfective participle | tikmüş | |||||||
| necessitative participle | tikgülük, tikməlüg, tikməlü | |||||||
| optative / imprecative participle | tikgür | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| mən | sən | ô | biz | siz | ullar | |||
| indicative | aorist | simple | tikəm | tikəñ | tikər | tikəmüz | tikəñüz | tikələr |
| aorist past / past imperfect | tikər-ərtüm | tikər-ərtü̂ñ | tikər-ərti | tikər-ərtük | tikər-ərtüñüz | tikər-ərtilər | ||
| perfect continuous | tikər-əmüşəm | tikər-əmüşəñ | tikər-əmüş | tikər-əmüşək | tikər-əmüşəñüz | tikər-əmüşəllər | ||
| present | simple | tikəyôrım | tikəyôrııñ | tikəyôr, tikəyôrı | tikəyôrıq | tikəyôrıñız | tikəyullar | |
| past progressive | tikəyôr-artım | tikəyôr-artııñ | tikəyôr-artı | tikəyôr-artıq | tikəyôr-artıñız | tikəyôr-aortılar | ||
| perfect progressive | tikəyôr-amışam | tikəyôr-amışañ | tikəyôr-amış | tikəyôr-amışaq | tikəyôr-amışañız | tikəyôr-amışallar | ||
| past | form 1 | tikdüm | tikdü̂ñ | tikdi | tikdük | tikdüñüz | tikdilər | |
| form 2 | tikitüm, tiktüm | tikitü̂ñ, tiktü̂ñ | tikiti, tikti | tikitük, tiktük | tikitüñüz, tiktüñüz | tikitilər, tiktilər | ||
| perfect | simple | tikmüşəm | tikmüşəñ | tikmüş | tikmüşək | tikmüşəñüz | tikmüşəllər | |
| pluperfect | tikmüş-ərtüm | tikmüş-ərtü̂ñ | tikmüş-ərti | tikmüş-ərtük | tikmüş-ərtüñüz | tikmüş-ərtilər | ||
| perfect pluperfect | tikmüş-əmüşəm | tikmüş-əmüşəñ | tikmüş-əmüş | tikmüş-əmüşək | tikmüş-əmüşəñüz | tikmüş-əmüşəllər | ||
| conditional | tiksəm | tiksəñ | tiksə | tiksək | tiksəñüz | tiksələr | ||
| intentional | tikigəm, tikgəm | tikigəñ, tikgəñ | tikigə, tikgə | tikigək, tikgək | tikigəñüz, tikgəñüz | tikigələr, tikgələr | ||
| imperative | tikidüm, tikdüm | tiki, tik | tikitə, tiktə | tikidük, tikdük | tikidü̂ñ, tikdü̂ñ | tikitələr, tiktələr | ||
| Negative | ||||||||
| infinitive | tikməmək | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| mən | sən | ô | biz | siz | ullar | |||
| indicative | aorist | simple | tikməm | tikməñ | tikməz | tikməmüz | tikməñüz | tikməzlər |
| aorist past / past imperfect | tikməz-ərtüm | tikməz-ərtü̂ñ | tikməz-ərti | tikməz-ərtük | tikməz-ərtüñüz | tikməz-ərtilər | ||
| perfect continuous | tikməz-əmüşəm | tikməz-əmüşəñ | tikməz-əmüş | tikməz-əmüşək | tikməz-əmüşəñüz | tikməz-əmüşəllər | ||
| present | simple | tikməyôrım | tikməyôrııñ | tikməyôr, tikməyôrı | tikməyôrıq | tikməyôrıñız | tikməyullar | |
| past progressive | tikməyôr-artım | tikməyôr-artııñ | tikməyôr-artı | tikməyôr-artıq | tikməyôr-artıñız | tikməyôr-artılar | ||
| perfect progressive | tikməyôr-amışam | tikməyôr-amışañ | tikməyôr-amış | tikməyôr-amışaq | tikməyôr-amışañız | tikməyôr-amışallar | ||
| past | tikmədüm | tikmədü̂ñ | tikmədi | tikmədük | tikmədüñüz | tikmədilər | ||
| perfect | basic | tikmədükəm | tikmədükəñ | tikmədük | tikmədükək | tikmədükəñüz | tikmədükəllər | |
| pluperfect | tikmədük-ərtüm | tikmədük-ərtü̂ñ | tikmədük-ərti | tikmədük-ərtük | tikmədük-ərtüñüz | tikmədük-ərtilər | ||
| perfect pluperfect | tikmədük-əmüşəm | tikmədük-əmüşəñ | tikmədük-əmüş | tikmədük-əmüşək | tikmədük-əmüşəñüz | tikmədük-əmüşəllər | ||
| conditional | tikməsəm | tikməsəñ | tikməsə | tikməsək | tikməsəñüz | tikməsələr | ||
| intentional | tikməgəm | tikməgəñ | tikməgə | tikməgək | tikməgəñüz | tikməgələr | ||
| imperative | tikmədüm | tikmə | tikmətə | tikmədük | tikmədü̂ñ | tikmətələr | ||
| Positive | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | tikmək | |||||||
| verbal noun | tikmə | |||||||
| verbal adverb | tikdü | |||||||
| repeated verbal adverb | tikə | |||||||
| impersonal participle | tikgülü, tikən | |||||||
| personal participle | tikdük | |||||||
| perfective participle | tikmüş | |||||||
| necessitative participle | tikgülük, tikməlüg, tikməlü | |||||||
| optative / imprecative participle | tikgür | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| mən | sən | ô | biz | siz | ullar | |||
| indicative | aorist | simple | tikəm | tikəñ | tikər | tikəmüz | tikəñüz | tikələr |
| aorist past / past imperfect | tikər-ərtüm | tikər-ərtü̂ñ | tikər-ərti | tikər-ərtük | tikər-ərtüñüz | tikər-ərtilər | ||
| perfect continuous | tikər-əmüşəm | tikər-əmüşəñ | tikər-əmüş | tikər-əmüşək | tikər-əmüşəñüz | tikər-əmüşəllər | ||
| present | simple | tikəyôrım | tikəyôrııñ | tikəyôr, tikəyôrı | tikəyôrıq | tikəyôrıñız | tikəyullar | |
| past progressive | tikəyôr-artım | tikəyôr-artııñ | tikəyôr-artı | tikəyôr-artıq | tikəyôr-artıñız | tikəyôr-aortılar | ||
| perfect progressive | tikəyôr-amışam | tikəyôr-amışañ | tikəyôr-amış | tikəyôr-amışaq | tikəyôr-amışañız | tikəyôr-amışallar | ||
| past | form 1 | tikdüm | tikdü̂ñ | tikdi | tikdük | tikdüñüz | tikdilər | |
| form 2 | tikîrdüm | tikîrdü̂ñ | tikîrdi | tikîrdük | tikîrdüñüz | tikîrdilər | ||
| perfect | simple | tikmüşəm | tikmüşəñ | tikmüş | tikmüşək | tikmüşəñüz | tikmüşəllər | |
| pluperfect | tikmüş-ərtüm | tikmüş-ərtü̂ñ | tikmüş-ərti | tikmüş-ərtük | tikmüş-ərtüñüz | tikmüş-ərtilər | ||
| perfect pluperfect | tikmüş-əmüşəm | tikmüş-əmüşəñ | tikmüş-əmüş | tikmüş-əmüşək | tikmüş-əmüşəñüz | tikmüş-əmüşəllər | ||
| conditional | tiksəm | tiksəñ | tiksə | tiksək | tiksəñüz | tiksələr | ||
| intentional | tikîrgəm | tikîrgəñ | tikîrgə | tikîrgək | tikîrgəñüz | tikîrgələr | ||
| imperative | tikîrdüm, tikîrüm | tikîr | tikîrtə | tikîrdük, tikîrük | tikîrdü̂ñ, tikîrü̂ñ | tikîrtələr | ||
| Negative | ||||||||
| infinitive | tikməmək | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| mən | sən | ô | biz | siz | ullar | |||
| indicative | aorist | simple | tikməm | tikməñ | tikməz | tikməmüz | tikməñüz | tikməzlər |
| aorist past / past imperfect | tikməz-ərtüm | tikməz-ərtü̂ñ | tikməz-ərti | tikməz-ərtük | tikməz-ərtüñüz | tikməz-ərtilər | ||
| perfect continuous | tikməz-əmüşəm | tikməz-əmüşəñ | tikməz-əmüş | tikməz-əmüşək | tikməz-əmüşəñüz | tikməz-əmüşəllər | ||
| present | simple | tikməyôrım | tikməyôrııñ | tikməyôr, tikməyôrı | tikməyôrıq | tikməyôrıñız | tikməyullar | |
| past progressive | tikməyôr-artım | tikməyôr-artııñ | tikməyôr-artı | tikməyôr-artıq | tikməyôr-artıñız | tikməyôr-artılar | ||
| perfect progressive | tikməyôr-amışam | tikməyôr-amışañ | tikməyôr-amış | tikməyôr-amışaq | tikməyôr-amışañız | tikməyôr-amışallar | ||
| past | tikmədüm | tikmədü̂ñ | tikmədi | tikmədük | tikmədüñüz | tikmədilər | ||
| perfect | basic | tikmədükəm | tikmədükəñ | tikmədük | tikmədükək | tikmədükəñüz | tikmədükəllər | |
| pluperfect | tikmədük-ərtüm | tikmədük-ərtü̂ñ | tikmədük-ərti | tikmədük-ərtük | tikmədük-ərtüñüz | tikmədük-ərtilər | ||
| perfect pluperfect | tikmədük-əmüşəm | tikmədük-əmüşəñ | tikmədük-əmüş | tikmədük-əmüşək | tikmədük-əmüşəñüz | tikmədük-əmüşəllər | ||
| conditional | tikməsəm | tikməsəñ | tikməsə | tikməsək | tikməsəñüz | tikməsələr | ||
| intentional | tikməgəm | tikməgəñ | tikməgə | tikməgək | tikməgəñüz | tikməgələr | ||
| imperative | tikmədüm | tikmə | tikmətə | tikmədük | tikmədü̂ñ | tikmətələr | ||
References
- Doerfer, Gerhard (1980) Wörterbuch des Chaladsch (Dialekt von Charrab) [Khalaj dictionary] (in German), Budapest: Akadémiai Kiadó