utrącić

• utręcić

From u- +‎ trącić. First attested in 1420.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /utrɑ̃t͡ɕʲit͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /utrɑ̃t͡ɕʲit͡ɕʲ/

utrącić pf

1. (attested in Greater Poland) to hit or jostle hard, with force
   • 1967 [1420], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 836, Kościan:

     Jaco Jan... ne gąl *Vanczinczewego czloweka gwaltem y ne bil go ani policzcowal, any swlekal, any mv nogy vtrączil

     [Jako Jan... nie jął Więceńcewego człowieka gwałtem i nie bił go ani policzkował, ani swlekał, ani mu nogi utrącił]

2. (reflexive with się, attested in Greater Poland) to be hit hard
   • 1977-1980 [c. 1470], urowska-Górowska Wanda, Kyas Vladimir, editors, Mamotrekty staropolskie‎^{[1], [2], [3]}, Lubin, page 134:

     Non inpinget nye wyasnye aut nye vtraczy syą (tunc ambulabis fiducialiter in via tua et pes tuus non impinget Prov 3, 23)

     [Non inpinget nie uwięźnie aut nie utrąci się (tunc ambulabis fiducialiter in via tua et pes tuus non impinget Prov 3, 23)]

3. to form, to shape
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[4], page 9:

     Gdysz ivsch v zyvoczye svyatą Anny plod ten vyelyebny […] czala podlvg przyrodzenya popelnylo, yze yvsch bylo vtrączono podlvg obraza czlovyeczego (cum... in effigiem hominis formatus foret)

     [Gdyż już w żywocie święte Anny płod ten wielebny […] ciała podług przyrodzenia popełniło, iże już było utrącono podług obraza człowieczego (cum... in effigiem hominis formatus foret)]

• Polish: utrącić

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “utrącić, utrącić się czy utręcić, utręcić się”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish utrącić. By surface analysis, u- +‎ trącić.

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔɲt͡ɕit͡ɕ
• Syllabification: u‧trą‧cić

utrącić pf (imperfective utrącać)

1. (transitive) to hit off (to remove by hitting) [with instrumental ‘with what’]
2. (transitive) to knock out (to remove the possibility of promotion or out of a position)

   Synonym: uwalić

3. (transitive) to reject a proposal

   Synonym: uwalić

4. (transitive, obsolete) to damage by jostling
5. (transitive, obsolete) to kill

   Synonym: zabić

6. (reflexive with się, Middle Polish) This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text {{rfdef}}.

• utrącić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• utrącić in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “utrącić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “utrącić się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “UTRĄCIĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 26.11.2019
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “utrącić”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “utrącić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “utrącić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 402