uwalić

From u- +‎ walić. First attested in the fifteenth century. Compare Old Czech uvaliti.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /uvalʲit͡ɕʲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /uvalʲit͡ɕʲ/

uwalić pf (imperfective uwalać)

1. (reflexive with się) The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
   1. to fall into
      • 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[1], 16, 26:

        Odiczcze od stanow nyemilosciwich lvdzi a nye dotikaycze syø, czso k nim przislvscha, a nye walicze syø w grzech gich (ne involvamini in peccatis eorum)

        [Odydźcie od stanow niemiłościwych ludzi a nie dotykajcie się, cso k nim przysłucha, a nie uwalicie się w grzech jich (ne involvamini in peccatis eorum)]

Possibly also wwalić.

• Polish: uwalić

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “uwalić”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Inherited from Old Polish uwalić. By surface analysis, u- +‎ walić.

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -alit͡ɕ
• Syllabification: u‧wa‧lić

uwalić pf (imperfective uwalać)

1. (transitive, colloquial) to get dirty (to cause to become dirty) [with instrumental ‘with what’]

   Synonyms: ubrudzić, uświnić

2. (transitive, colloquial) to make impossible (to cause certain actions to be abandoned or their implementation impossible)

   Synonym: utrącić

3. (transitive, colloquial) to knock out (to remove the possibility of promotion or out of a position)

   Synonym: utrącić

4. (transitive, colloquial, education) to fail (to give a student a failing grade) [with z (+ genitive) ‘in what subject’]

   Synonyms: obciąć, oblać, ulać

5. (transitive, colloquial) to break (to cause something to stop functioning properly or become unusable)
6. (reflexive with się, colloquial) to get dirty (to become dirty) [with instrumental ‘with what’]

   Synonyms: ubrudzić się, uświnić się

7. (reflexive with się) to flump (to fall helplessly to a certain place)

   Synonym: zwalić się

8. (reflexive with się) to get loaded, to get blasted, to get wasted (to become very drunk) [with inc ‘off of what’]

   Synonyms: ochlać się, uchlać się

9. (reflexive with się) to whack oneself (to hit oneself somewhere)
10. (transitive, Biecz) synonym of uderzyć

• uwalić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• uwalić in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “uwalić”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “uwalić”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “uwalić”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “uwalić”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 409
• Roman Zawiliński (1880) “uvalić”, in “Gwara brzezińska w pow. ropczyckim”, in Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności (I) (in Polish), volume 8, Krakow: Akademia Umiejętności, page 233