örtmək
Azerbaijani
Etymology
Inherited from Old Anatolian Turkish اورتمك (örtmek), from Proto-Turkic *ört- (“to cover”),[1] whence also Azerbaijani örpək (“headscarf”).
Cognate with Turkish örtmek (“to cover, shut”), Chuvash витме (vitme, “to cover, protect, close”), etc.
Pronunciation
- IPA(key): [œrtˈmæk], [œrtˈmæj]
- (Tabriz) IPA(key): [œrtmɑχ], [œtmɑχ]
Audio: (file) - Hyphenation: ört‧mək
Verb
örtmək
- (transitive) to close, shut (the door etc.)
- Synonym: bağlamaq
- Qapını ört! ― Shut the door!
- (transitive) to hide; to conceal, hush up, cover up
- Synonyms: ört-basdır etmək, gizlətmək
- (transitive) to cover
- Synonym: bürümək
- Buludlar göyü örtdü. ― Clouds covered the sky.
- (transitive) to veil
- Synonym: bağlamaq
Conjugation
Conjugation of örtmək
| positive | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| subject non-past participle | ördən | |||||||
| subject past participle | örtmüş | |||||||
| subject future definite participle | ördəcək | |||||||
| non-subject future participle | (mənim +) ördəcəyim | (sənin +) ördəcəyin | (onun +) ördəcəyi | (bizim +) ördəcəyimiz | (sizin +) ördəcəyiniz | (onların +) ördəcəyi or ördəcəkləri | ||
| non-subject past participle | (mənim +) örtdüyüm | (sənin +) örtdüyün | (onun +) örtdüyü | (bizim +) örtdüyümüz | (sizin +) örtdüyünüz | (onların +) örtdüyü or örtdükləri | ||
| converb | ördüb | |||||||
| general temporal participle | ördəndə | |||||||
| participle of intensification | örtdükcə | |||||||
| specific temporal participle | ördərkən | |||||||
| reduplicated participle | ördə-ördə | |||||||
| modal participle | ördərək | |||||||
| infinitive | örtmək | |||||||
| verbal noun | örtmə | |||||||
| singular | plural | |||||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | present | simple | ördürəm | ördürsən | ördür | ördürük | ördürsünüz | ördürlər |
| perfect 1 | örtmüşəm | örtmüsən, örtmüşsən* |
örtmüşdür | örtmüşük | örtmüsünüz, örtmüşsünüz* |
örtmüşlər | ||
| perfect 2 | – | ördübsən | örtüb(dür) | – | ördübsünüz | ördüb(dür)lər | ||
| past | simple | örtdüm | örtdün | örtdü | örtdük | örtdünüz | örtdülər | |
| continuous | ördürdüm | ördürdün | ördürdü | ördürdük | ördürdünüz | ördürdülər | ||
| perfect | örtmüşdüm | örtmüşdün | örtmüşdü | örtmüşdük | örtmüşdünüz | örtmüşdülər | ||
| future | definite | ördəcəyəm | ördəcəksən, ördəssən | ördəcək | ördəcəyik | ördəcəksiniz, ördəssiz | ördəcəklər | |
| indefinite | ördərəm | ördərsən | ördər | ördərik | ördərsiniz | ördərlər | ||
| future-in-the-past | definite | ördəcəkdim | ördəcəkdin | ördəcəkdi | ördəcəkdik | ördəcəkdiniz | ördəcəkdilər | |
| indefinite | ördərdim | ördərdin | ördərdi | ördərdik | ördərdiniz | ördərdilər | ||
| conditional | present | örtsəm | örtsən | örtsə | örtsək | örtsəniz | örtsələr | |
| past | örtsəydim | örtsəydin | örtsəydi | örtsəydik | örtsəydiniz | örtsəydilər | ||
| subjunctive | ördəm | ördəsən | ördə | ördək | ördəsiniz | ördələr | ||
| hortative | ördəsiyəm | ördəsisən | ördəsidür | ördəsiyik | ördəsisiniz | ördəsidürlər | ||
| obligational | present | örtməliyəm | örtməlisən | örtməlidür | örtməliyik | örtməlisiniz | örtməlidürlər | |
| past | örtməliydim | örtməliydin | örtməliydi | örtməliydik | örtməliydiniz | örtməliydilər | ||
| evidential | present | ördürmüşəm | ördürmüşsən | ördürmüş | ördürmüşük | ördürmüşsünüz | ördürmüşlər | |
| past | ördübmüşəm | ördübmüşsən | ördübmüş | ördübmüşük | ördübmüşsünüz | ördübmüşlər | ||
| imperative | ördüm | ört | örtsün | ördək, ördəlim* |
ördün | örtsünlər | ||
| negative | ||||||||
| subject non-past participle | örtməyən | |||||||
| subject past participle | örtməmiş | |||||||
| subject future definite participle | örtməyəcək | |||||||
| non-subject future participle | (mənim +) örtməyəcəyim | (sənin +) örtməyəcəyin | (onun +) örtməyəcəyi | (bizim +) örtməyəcəyimüz | (sizin +) örtməyəcəyinüz | (onların +) örtməyəcəyi or örtməyəcəkləri | ||
| non-subject participle | (mənim +) örtmədiyim | (sənin +) örtmədiyin | (onun +) örtmədiyi | (bizim +) örtmədiyimiz | (sizin +) örtmədiyiniz | (onların +) örtmədiyi or örtmədikləri | ||
| negative converb | - | |||||||
| caritive converb | örtmədən | |||||||
| general temporal participle | örtməyəndə | |||||||
| participle of intensification | örtmədikcə | |||||||
| specific temporal participle | örtməyərkən | |||||||
| modal participle | örtməyərək | |||||||
| infinitive | örtməmək | |||||||
| singular | plural | |||||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | present | simple | örtmürəm | örtmürsən | örtmür | örtmürük | örtmürsünüz | örtmürlər |
| perfect 1 | örtməmişəm | örtməmisən, örtməmişsən* |
örtməmiş | örtməmişik | örtməmisiniz, örtməmişsiniz* |
örtməmişlər | ||
| perfect 2 | – | örtməyibsən | örtməyib(dir) | – | örtməyibsiniz | örtməyib(dir)lər | ||
| past | simple | örtmədim | örtmədin | örtmədi | örtmədik | örtmədiniz | örtmədilər | |
| continuous | örtmürdüm | örtmürdün | örtmürdü | örtmürdük | örtmürdünüz | örtmürdülər | ||
| perfect | örtməmişdim | örtməmişdin | örtməmişdi | örtməmişdik | örtməmişdiniz | örtməmişdilər | ||
| future | definite | örtməyəcəyəm | örtməyəcəksən | örtməyəcək | örtməyəcəyik | örtməyəcəksiniz | örtməyəcəklər | |
| indefinite | örtmərəm | örtmərsən, örtməzsən |
örtməz | örtmərik | örtmərsiniz, örtməzsiniz | örtməzlər | ||
| future-in-the-past | definite | örtməyəcəkdim | örtməyəcəkdin | örtməyəcəkdi | örtməyəcəkdik | örtməyəcəkdiniz | örtməyəcəkdilər | |
| indefinite | örtməzdim | örtməzdin | örtməzdi | örtməzdik | örtməzdiniz | örtməzdilər | ||
| conditional | present | örtməsəm | örtməsən | örtməsə | örtməsək | örtməsəniz | örtməsələr | |
| past | örtməsəydim | örtməsəydin | örtməsəydi | örtməsəydik | örtməsəydiniz | örtməsəydilər | ||
| subjunctive | örtməyəm | örtməyəsən | örtməyə | örtməyək | örtməyəsiniz | örtməyələr | ||
| hortative | örtməyəsiyəm | örtməyəsisən | örtməyəsi | örtməyəsiyik | örtməyəsisiniz | örtməyəsilər | ||
| obligational | present | örtməməliyəm | örtməməlisən | örtməməli | örtməməliyik | örtməməlisiniz | örtməməlilər | |
| past | örtməməliydim | örtməməliydin | örtməməliydi | örtməməliydik | örtməməliydiniz | örtməməliydilər | ||
| evidential | present | örtməyirmişəm | örtməyirmişsən | örtməyirmiş | örtməyirmişük | örtməyirmişsünüz | örtməyirmişlər | |
| past | örtməyibmişəm | örtməyibmişsən | örtməyibmiş | örtməyibmişük | örtməyibmişsünüz | örtməyibmişlər | ||
| imperative | örtməyim | örtmə | örtməsin | örtməyək ördməyəlim* |
örtməyin | örtməsinlər | ||
| negative potential | ||||||||
| subject non-past participle | ördəmməyən | |||||||
| subject future definite participle | ördəmməyəcəq | |||||||
| non-subject participle | (mənim +) ördəmmədiyim | (sənin +) ördəmmədiyin | (onun +) ördəmmədiyi | (bizim +) ördəmmədiyimiz | (sizin +) ördəmmədiyiniz | (onların +) ördəmmədiyi or ördəmmədikləri | ||
| converb | - | |||||||
| caritive converb | ördəmmədən | |||||||
| general temporal participle | ördəmməyəndə | |||||||
| participle of intensification | ördəmmədikcə | |||||||
| specific temporal participle | ördəmməyərkən | |||||||
| modal participle | ördəmməyərək | |||||||
| infinitive | ördəmməmək | |||||||
| singular | plural | |||||||
| first | second | third | first | second | third | |||
| indicative | present | simple | ördəmmirəm | ördəmmirsən | ördəmmir | ördəmmirik | ördəmmirsiniz | ördəmmirlər |
| perfect 1 | ördəmməmişəm | ördəmməmisən, ördəmməmişsən* |
ördəmməmişdir | ördəmməmişik | ördəmməmisiniz, ördəmməmişsiniz* |
ördəmməşmilər | ||
| perfect 2 | – | ördəmməyibsən | ördəmməyib(dir) | – | ördəmməyibsiniz | ördəmməyib(dir)lər | ||
| past | simple | ördəmmədim | ördəmmədin | ördəmmədi | ördəmmədik | ördəmmədinüz | ördəmmədilər | |
| continuous | ördəmmirdim | ördəmmirdin | ördəmmirdi | ördəmmirdik | ördəmmirdiniz | ördəmmirdülir | ||
| perfect | ördəmməmişdim | ördəmməmişdin | ördəmməmişdi | ördəmməmişdik | ördəmməmişdiniz | ördəmməmişdilər | ||
| future | definite | ördəmməyəcəyəm | ördəmməyəcəksən | ördəmməyəcək | ördəmməyəcəyik | ördəmməyəcəksiniz | ördəmməyəcəklər | |
| indefinite | ördəmmərəm | ördəmmərsən, ördəmməzsən |
ördəmməz | ördəmmərik | ördəmmərsiniz, ördəmməzsiniz |
ördəmməzlər | ||
| future-in-the-past | definite | ördəmməyəcəkdim | ördəmməyəcəkdin | ördəmməyəcəkdi | ördəmməyəcəkdik | ördəmməyəcəkdiniz | ördəmməyəcəkdilər | |
| indefinite | ördəmməzdim | ördəmməzdin | ördəmməzdi | ördəmməzdik | ördəmməzdiniz | ördəmməzdilər | ||
| conditional | present | ördəmməsəm | ördəmməsən | ördəmməsə | ördəmməsək | ördəmməsəniz | ördəmməsələr | |
| past | ördəmməsəydim | ördəmməsəydin | ördəmməsəydi | ördəmməsəydik | ördəmməsəydiniz | ördəmməsəydilər | ||
| subjunctive | ördəmməyəm | ördəmməyəsən | ördəmməyə | ördəmməyək | ördəmməyəsiniz | ördəmməyələr | ||
| imperative | ördəmməyim | ördəmmə | ördəmməsin | ördəmməyək | ördəmməyin | ördəmməsinlər | ||
| * dated or highly formal | ||||||||
Derived terms
- ört-basdır (“cover-up”)
- örtülü (“covered”)
- örtük (“wrapper”)
References
- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*ört-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8)[1], Leiden, New York, Köln: E.J. Brill