آت
Arabic
Pronunciation
- Rhymes: -aːt
Etymology
Root |
---|
ء ت ي (ʔ t y) |
13 terms |
Derived from the active participle of أَتَى (ʔatā, “to come”).
Adjective
آتٍ • (ʔātin) (construct state آتِي (ʔātī), feminine آتِيَة (ʔātiya), masculine plural آتُون (ʔātūn), feminine plural آتِيَات (ʔātiyāt))
Declension
singular | masculine | feminine | ||
---|---|---|---|---|
singular triptote in ـٍ (-in) | singular triptote in ـَة (-a) | |||
indefinite | definite | indefinite | definite | |
informal | آتِي ʔātī |
الْآتِي al-ʔātī |
آتِيَة ʔātiya |
الْآتِيَة al-ʔātiya |
nominative | آتٍ ʔātin |
الْآتِي al-ʔātī |
آتِيَةٌ ʔātiyatun |
الْآتِيَةُ al-ʔātiyatu |
accusative | آتِيًا ʔātiyan |
الْآتِيَ al-ʔātiya |
آتِيَةً ʔātiyatan |
الْآتِيَةَ al-ʔātiyata |
genitive | آتٍ ʔātin |
الْآتِي al-ʔātī |
آتِيَةٍ ʔātiyatin |
الْآتِيَةِ al-ʔātiyati |
dual | masculine | feminine | ||
indefinite | definite | indefinite | definite | |
informal | آتِيَيْن ʔātiyayn |
الْآتِيَيْن al-ʔātiyayn |
آتِيَتَيْن ʔātiyatayn |
الْآتِيَتَيْن al-ʔātiyatayn |
nominative | آتِيَانِ ʔātiyāni |
الْآتِيَانِ al-ʔātiyāni |
آتِيَتَانِ ʔātiyatāni |
الْآتِيَتَانِ al-ʔātiyatāni |
accusative | آتِيَيْنِ ʔātiyayni |
الْآتِيَيْنِ al-ʔātiyayni |
آتِيَتَيْنِ ʔātiyatayni |
الْآتِيَتَيْنِ al-ʔātiyatayni |
genitive | آتِيَيْنِ ʔātiyayni |
الْآتِيَيْنِ al-ʔātiyayni |
آتِيَتَيْنِ ʔātiyatayni |
الْآتِيَتَيْنِ al-ʔātiyatayni |
plural | masculine | feminine | ||
sound masculine plural | sound feminine plural | |||
indefinite | definite | indefinite | definite | |
informal | آتِين ʔātīn |
الْآتِين al-ʔātīn |
آتِيَات ʔātiyāt |
الْآتِيَات al-ʔātiyāt |
nominative | آتُونَ ʔātūna |
الْآتُونَ al-ʔātūna |
آتِيَاتٌ ʔātiyātun |
الْآتِيَاتُ al-ʔātiyātu |
accusative | آتِينَ ʔātīna |
الْآتِينَ al-ʔātīna |
آتِيَاتٍ ʔātiyātin |
الْآتِيَاتِ al-ʔātiyāti |
genitive | آتِينَ ʔātīna |
الْآتِينَ al-ʔātīna |
آتِيَاتٍ ʔātiyātin |
الْآتِيَاتِ al-ʔātiyāti |
References
- Haywood, J.A., Nahmad, H.M. (1965) “آت”, in A new Arabic grammar, 2nd edition, London: Lund Humphries, →ISBN
Etymology 1.2
Verb
آتِ • (ʔāti) (form I) /ʔaː.ti/
- first-person singular non-past active jussive of أَتَى (ʔatā)
Etymology 1.3
Verb
آتِ • (ʔāti) (form III) /ʔaː.ti/
- second-person masculine singular imperative of آتَى (ʔātā)
Etymology 1.4
Verb
آتِ • (ʔāti) (form IV) /ʔaː.ti/
- second-person masculine singular imperative of آتَى (ʔātā)
Azerbaijani
Noun
آت (at) (definite accusative آتێ (atı), plural آتلار (atlar))
Declension
Declension of آت
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | آت | آتلار |
definite accusative | آتێ | آتلارێ |
dative | آتا | آتلارا |
locative | آتدا | آتلاردا |
ablative | آتدان | آتلاردان |
definite genitive | آتێن | آتلارێن |
Khalaj
Noun
آت (ât, âat) (definite accusative آتؽ, plural آتلار)
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | آت | آتلار |
genitive | آتؽݧ | آتلارؽݧ |
dative | آتقا | آتلارقا |
definite accusative | آتؽ | آتلارؽ |
locative | آتچا | آتلارچا |
ablative | آتدا | آتلاردا |
instrumental | آتلا | آتلارلا |
equative | آتوارا | آتلاروارا |
Ottoman Turkish
Etymology 1
Inherited from Proto-Turkic *at (“horse”); cognate with Old Turkic 𐱃 (t¹ /at/), Azerbaijani at, Bashkir ат (at), Chuvash ут (ut), Kazakh ат (at), Kyrgyz ат (at), Turkmen at, Uyghur ئات (at), Uzbek: ot and Yakut ат (at).
Noun
آت • (at)
- horse, any hoofed mammal of the species Equus ferus caballus, often used for riding and draft work
Derived terms
- آت آلان اسكداری گچدی (at alan üsküdarı geçdi)
- آت اوشاغی (at uşağı, “groom”)
- آت اوغلانی (at oğlanı, “groom”)
- آت اویناتمق (at oynatmak)
- آت باشی (at başı, “horsehead”)
- آت باشی گلمك (at başı gelmek)
- آت بالغی (at balığı, “hippopotamus”)
- آت تپهلمك (at tepelemek)
- آت جانبازی (at canbazı, “horsetrader”)
- آت خرسزی (at hırsızı)
- آت سیڭكی (at siñeği, “horsefly”)
- آت صاحبنه گوره اشر (at sahibine göre eşer)
- آت طونی (at tonu, “horsecloth”)
- آت قصنیسی (at kasnısı, “sagapenum”)
- آت قفاسی (at kafası)
- آت قوشوسی (at koşusu)
- آت قویروغی (at kuyruğu, “horsetail”)
- آت كستانهسی (at kestanesi, “horse chestnut”)
- آت میدانی (at meydanı, “hippodrome”)
- آت پازاری (at pazarı, “horse market”)
- آت یاریشی (at yarışı, “horse race”)
- آتدن ایتمك (atdan etmek, “to dismount”)
- آتدن اینوب اشكه بینمك (atdan inip eşeğe binmek)
- آتلانمق (atlanmak, “to furnish one's self with a horse”)
- آتلی (atlı, “furnished with horses”)
- آته بینمك (ata binmek, “to ride a horse”)
- آتی آریقلاندرمق (atı arıklandırmak)
- آشی آتی (aşı atı, “stud”)
- آلای آتی (alay atı)
- ایلغار آتی (ılgar atı)
- بوز آت (boz at, “grey horse”)
- بینك آتی (binek atı, “saddle horse”)
- جنك آتی (cenk atı, “warhorse”)
- صوی آت (soy at, “bloodhorse”)
- عرب آتی (ʼarab atı, “Arabian horse”)
- عربه آتی (ʼaraba atı, “carriage horse”)
- قوشو آتی (koşu atı, “race horse”)
- منزل آتی (menzil atı)
- چكیم آتی (çekim atı)
- یدك آتی (yedek atı, “led-horse”)
Descendants
Further reading
- Çağbayır, Yaşar (2007) “at2”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 338
- Hindoglu, Artin (1838) “آت”, in Hazine-i lûgat ou dictionnaire abrégé turc-français[1], Vienna: F. Beck, page 5a
- Kélékian, Diran (1911) “آت”, in Dictionnaire turc-français[2] (in French), Constantinople: Mihran, page 3
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Equus”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum[3], Vienna, column 473
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “آت”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum[4], Vienna, column 34
- Nişanyan, Sevan (2002–) “at”, in Nişanyan Sözlük
- Redhouse, James W. (1890) “آت”, in A Turkish and English Lexicon[5], Constantinople: A. H. Boyajian, page 17
Etymology 2
Noun
آت • (at)
- (dialectal) alternative form of آد (ad, “name”)