अत्र
See also: अत्रि
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- অত্ৰ (Assamese script)
- ᬅᬢ᭄ᬭ (Balinese script)
- অত্র (Bengali script)
- 𑰀𑰝𑰿𑰨 (Bhaiksuki script)
- 𑀅𑀢𑁆𑀭 (Brahmi script)
- အတြ (Burmese script)
- અત્ર (Gujarati script)
- ਅਤ੍ਰ (Gurmukhi script)
- 𑌅𑌤𑍍𑌰 (Grantha script)
- ꦄꦠꦿ (Javanese script)
- 𑂃𑂞𑂹𑂩 (Kaithi script)
- ಅತ್ರ (Kannada script)
- អត្រ (Khmer script)
- ອຕ຺ຣ (Lao script)
- അത്ര (Malayalam script)
- ᠠᢠᡵᠠ (Manchu script)
- 𑘀𑘝𑘿𑘨 (Modi script)
- ᠠᢐᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦠𑦽𑧠𑧈 (Nandinagari script)
- 𑐀𑐟𑑂𑐬 (Newa script)
- ଅତ୍ର (Odia script)
- ꢂꢡ꣄ꢬ (Saurashtra script)
- 𑆃𑆠𑇀𑆫 (Sharada script)
- 𑖀𑖝𑖿𑖨 (Siddham script)
- අත්ර (Sinhalese script)
- 𑩐𑩫 𑪙𑩼 (Soyombo script)
- 𑚀𑚙𑚶𑚤 (Takri script)
- அத்ர (Tamil script)
- అత్ర (Telugu script)
- อตฺร (Thai script)
- ཨ་ཏྲ (Tibetan script)
- 𑒁𑒞𑓂𑒩 (Tirhuta script)
- 𑨀𑨙𑩇𑨫 (Zanabazar Square script)
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /ɐ́t.ɾɐ/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /ɐt̪.ɾɐ/
Etymology 1
From Proto-Indo-Iranian *átra (“there, to that place”), cognate with Avestan 𐬀𐬚𐬭𐬀 (aθra, “there, to that place”), 𐬀𐬚𐬭𐬁 (aθrā), derived from the anaphoric pronominal stem Proto-Indo-European *h₁e (“he/she, aforementioned”), which was suppletive to *ís.[1]
Alternative forms
- अत्रा (átrā) — Vedic, metrical lengthening
Adverb
अत्र • (átra)
- here, in this place
- at this time
- in this manner
- (Can we date this quote?), The Buddha, Dhammapada(pāḷi) (subsequently translated from Pali to Sanskrit), Yamakavagga, page 26; republished in The Eighteenth Book in the Suttanta-Pitaka: Khuddaka-Nikāya[2], Colombo, 2009:
- 3 ආක්රොශන්මාමවොචන්මාම ජයන්මාමහාපයත්
අත්ර යෙ උපනහ්යන්තෙ වෛරං තෙෂාං න ශාම්යති- 3 Ākrośanmāmavocanmāma jayanmāmahāpayat
Atra ye upanahyante vairaṃ teṣāṃ na śāmyati. - They abused me, they reviled me, they defeated me and plundered me.
Hatred does not subside for those who nurse grudges thus.
- 3 Ākrośanmāmavocanmāma jayanmāmahāpayat
Usage notes
Usually not referring to somewhere as close as इह (ihá, “here”), but still in line of sight.
Descendants
- Dardic:
- Kalasha: atrá
- Magadhi Prakrit:
- Assamese: এতিয়া (etia)
- Maharastri Prakrit: 𑀅𑀢𑁆𑀢 (atta)
- Sauraseni Prakrit: 𑀅𑀢𑁆𑀢 (atta)
Etymology 2
Meaning and origin unclear; traditionally interpreted as "devourer", from the root अद् (ad, “to eat”).[2]
Proper noun
अत्र • (atrá) stem, m
- name of a demon
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अत्रः (atráḥ) | अत्रौ (atraú) अत्रा¹ (atrā́¹) |
अत्राः (atrā́ḥ) अत्रासः¹ (atrā́saḥ¹) |
| accusative | अत्रम् (atrám) | अत्रौ (atraú) अत्रा¹ (atrā́¹) |
अत्रान् (atrā́n) |
| instrumental | अत्रेण (atréṇa) | अत्राभ्याम् (atrā́bhyām) | अत्रैः (atraíḥ) अत्रेभिः¹ (atrébhiḥ¹) |
| dative | अत्राय (atrā́ya) | अत्राभ्याम् (atrā́bhyām) | अत्रेभ्यः (atrébhyaḥ) |
| ablative | अत्रात् (atrā́t) | अत्राभ्याम् (atrā́bhyām) | अत्रेभ्यः (atrébhyaḥ) |
| genitive | अत्रस्य (atrásya) | अत्रयोः (atráyoḥ) | अत्राणाम् (atrā́ṇām) |
| locative | अत्रे (atré) | अत्रयोः (atráyoḥ) | अत्रेषु (atréṣu) |
| vocative | अत्र (átra) | अत्रौ (átrau) अत्रा¹ (átrā¹) |
अत्राः (átrāḥ) अत्रासः¹ (átrāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
Etymology 3
For अत्त्र (áttra), from the root अद् (ad, “to eat”) + -त्र (-tra).
Noun
अत्र • (átra) stem, n
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अत्रम् (átram) | अत्रे (átre) | अत्राणि (átrāṇi) अत्रा¹ (átrā¹) |
| accusative | अत्रम् (átram) | अत्रे (átre) | अत्राणि (átrāṇi) अत्रा¹ (átrā¹) |
| instrumental | अत्रेण (átreṇa) | अत्राभ्याम् (átrābhyām) | अत्रैः (átraiḥ) अत्रेभिः¹ (átrebhiḥ¹) |
| dative | अत्राय (átrāya) | अत्राभ्याम् (átrābhyām) | अत्रेभ्यः (átrebhyaḥ) |
| ablative | अत्रात् (átrāt) | अत्राभ्याम् (átrābhyām) | अत्रेभ्यः (átrebhyaḥ) |
| genitive | अत्रस्य (átrasya) | अत्रयोः (átrayoḥ) | अत्राणाम् (átrāṇām) |
| locative | अत्रे (átre) | अत्रयोः (átrayoḥ) | अत्रेषु (átreṣu) |
| vocative | अत्र (átra) | अत्रे (átre) | अत्राणि (átrāṇi) अत्रा¹ (átrā¹) |
- ¹Vedic
References
- ^ Dunkel, George E. (2014) Lexikon der indogermanischen Partikeln und Pronominalstämme [Lexicon of Indo-European Particles and Pronominal Stems] (in German), volume 2: Lexikon, Heidelberg: Universitätsverlag Winter, →ISBN, page 188
- ^ Mayrhofer, Manfred (1992) “átri-”, in Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 59
Further reading
- Monier Williams (1899) “अत्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 17, column 2.
- Otto Böhtlingk, Richard Schmidt (1879-1928) “अत्र”, in Walter Slaje, Jürgen Hanneder, Paul Molitor, Jörg Ritter, editors, Nachtragswörterbuch des Sanskrit [Dictionary of Sanskrit with supplements] (in German), Halle-Wittenberg: Martin-Luther-Universität, published 2016