क्रोशति

Sanskrit

Alternative scripts

ক্ৰোশতি (Assamese script)
ᬓ᭄ᬭᭀᬰᬢᬶ (Balinese script)
ক্রোশতি (Bengali script)
𑰎𑰿𑰨𑰺𑰫𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
𑀓𑁆𑀭𑁄𑀰𑀢𑀺 (Brahmi script)
ကြောၐတိ (Burmese script)
ક્રોશતિ (Gujarati script)
ਕ੍ਰੋਸ਼ਤਿ (Gurmukhi script)
𑌕𑍍𑌰𑍋𑌶𑌤𑌿 (Grantha script)
ꦏꦿꦺꦴꦯꦠꦶ (Javanese script)
𑂍𑂹𑂩𑂷𑂬𑂞𑂱 (Kaithi script)
ಕ್ರೋಶತಿ (Kannada script)
ក្រោឝតិ (Khmer script)
ກ຺ໂຣຨຕິ (Lao script)
ക്രോശതി (Malayalam script)
ᡬᡵᠣᡧᠠᢠᡳ (Manchu script)
𑘎𑘿𑘨𑘻𑘫𑘝𑘱 (Modi script)
ᢉᠷᠣᠸᠠᠱᠠᢐᠢ (Mongolian script)
𑦮𑧠𑧈𑧜𑧋𑦽𑧒 (Nandinagari script)
𑐎𑑂𑐬𑑀𑐱𑐟𑐶 (Newa script)
କ୍ରୋଶତି (Odia script)
ꢒ꣄ꢬꣂꢯꢡꢶ (Saurashtra script)
𑆑𑇀𑆫𑆾𑆯𑆠𑆴 (Sharada script)
𑖎𑖿𑖨𑖺𑖫𑖝𑖰 (Siddham script)
ක්‍රොශති (Sinhalese script)
𑩜 𑪙𑩼𑩕𑩿𑩫𑩑 (Soyombo script)
𑚊𑚶𑚤𑚴𑚧𑚙𑚮 (Takri script)
க்ரோஶதி (Tamil script)
క్రోశతి (Telugu script)
กฺโรศติ (Thai script)
ཀྲོ་ཤ་ཏི (Tibetan script)
𑒏𑓂𑒩𑒼𑒬𑒞𑒱 (Tirhuta script)
𑨋𑩇𑨫𑨆𑨮𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-Iranian *kráwćati

Sanskrit क्रोशति (krośati)

Inherited from Proto-Indo-Iranian *kráwćati, perhaps ultimately from Proto-Indo-European *k(V)r-.

Cognate with Avestan 𐬑𐬭𐬀𐬊𐬯𐬆𐬧𐬙𐬄𐬨 𐬎𐬞𐬁 (xraosəṇtąm upā), Younger Avestan 𐬑𐬭𐬀𐬊𐬯𐬌𐬌𐬈𐬌𐬙𐬌 (xraosiieⁱti, “to call out, cry”), Middle Persian [script needed] (hlwstn' /⁠xrōstan⁠/, “to call, cry”), Parthian [script needed] (xrws, “to call out”), and perhaps also Lithuanian kriõkti (“to grunt”), Ancient Greek κρώζω (krṓzō), Latin crociō (“to croak like a raven”).^[1]

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /kɾɐ́w.ɕɐ.ti/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /kɾoː.ɕɐ.t̪i/

Verb

क्रोशति • (króśati) third-singular indicative (class 1, type P, present, root क्रुश्)

to cry out, shriek, yell, bawl, call out, halloo
- c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda
- c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda
- c. 400 BCE, Mahābhārata
to exclaim
- c. 500 BCE – 100 BCE, Rāmāyaṇa 1.9.59
to lament, weep
- c. 200 BCE – 200 CE, Manusmṛti
- c. 400 BCE, Mahābhārata
to make a singing noise (as the ear)
- Kauś 58

Conjugation

Present: क्रोशति (króśati), क्रोशते (króśate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	क्रोशति króśati	क्रोशतः króśataḥ	क्रोशन्ति króśanti	क्रोशते króśate	क्रोशेते króśete	क्रोशन्ते króśante
Second	क्रोशसि króśasi	क्रोशथः króśathaḥ	क्रोशथ króśatha	क्रोशसे króśase	क्रोशेथे króśethe	क्रोशध्वे króśadhve
First	क्रोशामि króśāmi	क्रोशावः króśāvaḥ	क्रोशामः / क्रोशामसि¹ króśāmaḥ / króśāmasi¹	क्रोशे króśe	क्रोशावहे króśāvahe	क्रोशामहे króśāmahe
Imperative
Third	क्रोशतु króśatu	क्रोशताम् króśatām	क्रोशन्तु króśantu	क्रोशताम् króśatām	क्रोशेताम् króśetām	क्रोशन्ताम् króśantām
Second	क्रोश króśa	क्रोशतम् króśatam	क्रोशत króśata	क्रोशस्व króśasva	क्रोशेथाम् króśethām	क्रोशध्वम् króśadhvam
First	क्रोशानि króśāni	क्रोशाव króśāva	क्रोशाम króśāma	क्रोशै króśai	क्रोशावहै króśāvahai	क्रोशामहै króśāmahai
Optative/Potential
Third	क्रोशेत् króśet	क्रोशेताम् króśetām	क्रोशेयुः króśeyuḥ	क्रोशेत króśeta	क्रोशेयाताम् króśeyātām	क्रोशेरन् króśeran
Second	क्रोशेः króśeḥ	क्रोशेतम् króśetam	क्रोशेत króśeta	क्रोशेथाः króśethāḥ	क्रोशेयाथाम् króśeyāthām	क्रोशेध्वम् króśedhvam
First	क्रोशेयम् króśeyam	क्रोशेव króśeva	क्रोशेम króśema	क्रोशेय króśeya	क्रोशेवहि króśevahi	क्रोशेमहि króśemahi
Subjunctive
Third	क्रोशात् / क्रोशाति króśāt / króśāti	क्रोशातः króśātaḥ	क्रोशान् króśān	क्रोशाते / क्रोशातै króśāte / króśātai	क्रोशैते króśaite	क्रोशन्त / क्रोशान्तै króśanta / króśāntai
Second	क्रोशाः / क्रोशासि króśāḥ / króśāsi	क्रोशाथः króśāthaḥ	क्रोशाथ króśātha	क्रोशासे / क्रोशासै króśāse / króśāsai	क्रोशैथे króśaithe	क्रोशाध्वै króśādhvai
First	क्रोशानि króśāni	क्रोशाव króśāva	क्रोशाम króśāma	क्रोशै króśai	क्रोशावहै króśāvahai	क्रोशामहै króśāmahai
Participles
	क्रोशत् króśat			क्रोशमान króśamāna
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic

Imperfect: अक्रोशत् (ákrośat), अक्रोशत (ákrośata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अक्रोशत् ákrośat	अक्रोशताम् ákrośatām	अक्रोशन् ákrośan	अक्रोशत ákrośata	अक्रोशेताम् ákrośetām	अक्रोशन्त ákrośanta
Second	अक्रोशः ákrośaḥ	अक्रोशतम् ákrośatam	अक्रोशत ákrośata	अक्रोशथाः ákrośathāḥ	अक्रोशेथाम् ákrośethām	अक्रोशध्वम् ákrośadhvam
First	अक्रोशम् ákrośam	अक्रोशाव ákrośāva	अक्रोशाम ákrośāma	अक्रोशे ákrośe	अक्रोशावहि ákrośāvahi	अक्रोशामहि ákrośāmahi

Descendants

Prakrit: *𑀓𑁄𑀲𑀇 (*kosaï)
- Garhwali: कोसणु (kosṇu)
- Hindustani:
  - Hindi: कोसना (kosnā)
    - → Punjabi:
      - Gurmukhi script: ਕੋਸਣਾ (kosṇā)
      - Shahmukhi script: کوسنا (kosṇā)
  - Urdu: کوسْنَا (kosnā)
- Romani: koshel

References

^ Mayrhofer, Manfred (1992) “KROŚ”, in Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume I, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 416