पुराण

See also: प्राण, प्राणु, पर्ण, and पूर्ण

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit पुराण (purāṇa). Doublet of पुराना (purānā).

Pronunciation

(Delhi) IPA^(key): /pʊ.ɾɑːɳ/, [pʊ.ɾä̃ːɳ]

Proper noun

पुराण • (purāṇ) m

(Hinduism) Purana (one of several texts of an ancient genre of Hindu or Jain literature)

Declension

Declension of *पुराण* (masc cons-stem)
	singular	plural
direct	पुराण purāṇ	पुराण purāṇ
oblique	पुराण purāṇ	पुराणों purāṇõ
vocative	पुराण purāṇ	पुराणो purāṇo

Adjective

पुराण • (purāṇ) (indeclinable)

(formal) ancient, old
Synonyms: प्राचीन (prācīn), पुराना (purānā)

References

McGregor, Ronald Stuart (1993) “पुराण”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press

Pali

Alternative forms

Alternative scripts

purāṇa (Latin script)
𑀧𑀼𑀭𑀸𑀡 (Brahmi script)
পুরাণ (Bengali script)
පුරාණ (Sinhalese script)
ပုရာဏ or ပုရႃꧣ (Burmese script)
ปุราณ or ปุราณะ (Thai script)
ᨷᩩᩁᩣᨱ (Tai Tham script)
ປຸຣາຓ or ປຸຣາຓະ (Lao script)
បុរាណ (Khmer script)
𑄛𑄪𑄢𑄂𑄕 (Chakma script)

Adjective

पुराण (purāṇa)

Devanagari script form of purāṇa (“old”)

Declension

Declension table of "पुराण" (masculine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	पुराणो (purāṇo)	पुराणा (purāṇā)
Accusative (second)	पुराणं (purāṇaṃ)	पुराणे (purāṇe)
Instrumental (third)	पुराणेन (purāṇena)	पुराणेहि (purāṇehi) or पुराणेभि (purāṇebhi)
Dative (fourth)	पुराणस्स (purāṇassa) or पुराणाय (purāṇāya) or पुराणत्थं (purāṇatthaṃ)	पुराणानं (purāṇānaṃ)
Ablative (fifth)	पुराणस्मा (purāṇasmā) or पुराणम्हा (purāṇamhā) or पुराणा (purāṇā)	पुराणेहि (purāṇehi) or पुराणेभि (purāṇebhi)
Genitive (sixth)	पुराणस्स (purāṇassa)	पुराणानं (purāṇānaṃ)
Locative (seventh)	पुराणस्मिं (purāṇasmiṃ) or पुराणम्हि (purāṇamhi) or पुराणे (purāṇe)	पुराणेसु (purāṇesu)
Vocative (calling)	पुराण (purāṇa)	पुराणा (purāṇā)

Declension table of "पुराणी" (feminine)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	पुराणी (purāṇī)	पुराणियो (purāṇiyo) or पुराणी (purāṇī)
Accusative (second)	पुराणिं (purāṇiṃ) or पुराणियं (purāṇiyaṃ)	पुराणियो (purāṇiyo) or पुराणी (purāṇī)
Instrumental (third)	पुराणिया (purāṇiyā)	पुराणीहि (purāṇīhi) or पुराणीभि (purāṇībhi)
Dative (fourth)	पुराणिया (purāṇiyā)	पुराणीनं (purāṇīnaṃ)
Ablative (fifth)	पुराणिया (purāṇiyā)	पुराणीहि (purāṇīhi) or पुराणीभि (purāṇībhi)
Genitive (sixth)	पुराणिया (purāṇiyā)	पुराणीनं (purāṇīnaṃ)
Locative (seventh)	पुराणिया (purāṇiyā) or पुराणियं (purāṇiyaṃ)	पुराणीसु (purāṇīsu)
Vocative (calling)	पुराणि (purāṇi)	पुराणियो (purāṇiyo) or पुराणी (purāṇī)

Declension table of "पुराण" (neuter)

Case \ Number	Singular	Plural
Nominative (first)	पुराणं (purāṇaṃ)	पुराणानि (purāṇāni)
Accusative (second)	पुराणं (purāṇaṃ)	पुराणानि (purāṇāni)
Instrumental (third)	पुराणेन (purāṇena)	पुराणेहि (purāṇehi) or पुराणेभि (purāṇebhi)
Dative (fourth)	पुराणस्स (purāṇassa) or पुराणाय (purāṇāya) or पुराणत्थं (purāṇatthaṃ)	पुराणानं (purāṇānaṃ)
Ablative (fifth)	पुराणस्मा (purāṇasmā) or पुराणम्हा (purāṇamhā) or पुराणा (purāṇā)	पुराणेहि (purāṇehi) or पुराणेभि (purāṇebhi)
Genitive (sixth)	पुराणस्स (purāṇassa)	पुराणानं (purāṇānaṃ)
Locative (seventh)	पुराणस्मिं (purāṇasmiṃ) or पुराणम्हि (purāṇamhi) or पुराणे (purāṇe)	पुराणेसु (purāṇesu)
Vocative (calling)	पुराण (purāṇa)	पुराणानि (purāṇāni)

Sanskrit

Alternative scripts

পুৰাণ (Assamese script)
ᬧᬸᬭᬵᬡ (Balinese script)
পুরাণ (Bengali script)
𑰢𑰲𑰨𑰯𑰜 (Bhaiksuki script)
𑀧𑀼𑀭𑀸𑀡 (Brahmi script)
ပုရာဏ (Burmese script)
પુરાણ (Gujarati script)
ਪੁਰਾਣ (Gurmukhi script)
𑌪𑍁𑌰𑌾𑌣 (Grantha script)
ꦥꦸꦫꦴꦟ (Javanese script)
𑂣𑂳𑂩𑂰𑂝 (Kaithi script)
ಪುರಾಣ (Kannada script)
បុរាណ (Khmer script)
ປຸຣາຓ (Lao script)
പുരാണ (Malayalam script)
ᢒᡠᡵᠠ᠎᠊ᠠᢏᠠ (Manchu script)
𑘢𑘳𑘨𑘰𑘜 (Modi script)
ᢒᠤᠷᠠᢗᢏᠠ᠋ (Mongolian script)
𑧂𑧔𑧈𑧑𑦼 (Nandinagari script)
𑐥𑐸𑐬𑐵𑐞 (Newa script)
ପୁରାଣ (Odia script)
ꢦꢸꢬꢵꢠ (Saurashtra script)
𑆥𑆶𑆫𑆳𑆟 (Sharada script)
𑖢𑖲𑖨𑖯𑖜 (Siddham script)
පුරාණ (Sinhalese script)
𑩰𑩒𑩼𑩛𑩪 (Soyombo script)
𑚞𑚰𑚤𑚭𑚘 (Takri script)
புராண (Tamil script)
పురాణ (Telugu script)
ปุราณ (Thai script)
པུ་རཱ་ཎ (Tibetan script)
𑒣𑒳𑒩𑒰𑒝 (Tirhuta script)
𑨞𑨃𑨫𑨊𑨘 (Zanabazar Square script)

Etymology

From पुरा (purā́, “formerly”) +‎ -न (-na). Compare Old Norse forn (“ancient”).

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /pu.ɾɑː.ɳɐ́/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /pu.ɾɑː.ɳɐ/

Adjective

पुराण • (purāṇá) stem

belonging to ancient or olden times, ancient, old
- c. 1500 BCE – 1000 BCE, Ṛgveda 4.18.1:
  अ॒यं पन्था॒ अनु॑वित्तः पुरा॒णो यतो॑ दे॒वा उ॒दजा॑यन्त॒ विश्वे॑ ।
  ayáṃ pánthā ánuvittaḥ purāṇó yáto devā́ udájāyanta víśve.
  This is the ancient and accepted pathway by which all Gods have come into existence...
withered, worn out

Declension

Masculine a-stem declension of पुराण
	singular	dual	plural
nominative	पुराणः (purāṇáḥ)	पुराणौ (purāṇaú) पुराणा¹ (purāṇā́¹)	पुराणाः (purāṇā́ḥ) पुराणासः¹ (purāṇā́saḥ¹)
accusative	पुराणम् (purāṇám)	पुराणौ (purāṇaú) पुराणा¹ (purāṇā́¹)	पुराणान् (purāṇā́n)
instrumental	पुराणेन (purāṇéna)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणैः (purāṇaíḥ) पुराणेभिः¹ (purāṇébhiḥ¹)
dative	पुराणाय (purāṇā́ya)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणेभ्यः (purāṇébhyaḥ)
ablative	पुराणात् (purāṇā́t)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणेभ्यः (purāṇébhyaḥ)
genitive	पुराणस्य (purāṇásya)	पुराणयोः (purāṇáyoḥ)	पुराणानाम् (purāṇā́nām)
locative	पुराणे (purāṇé)	पुराणयोः (purāṇáyoḥ)	पुराणेषु (purāṇéṣu)
vocative	पुराण (púrāṇa)	पुराणौ (púrāṇau) पुराणा¹ (púrāṇā¹)	पुराणाः (púrāṇāḥ) पुराणासः¹ (púrāṇāsaḥ¹)

¹Vedic

Feminine ī-stem declension of पुराणी
	singular	dual	plural
nominative	पुराणी (purāṇī́)	पुराण्यौ (purāṇyaù) पुराणी¹ (purāṇī́¹)	पुराण्यः (purāṇyàḥ) पुराणीः¹ (purāṇī́ḥ¹)
accusative	पुराणीम् (purāṇī́m)	पुराण्यौ (purāṇyaù) पुराणी¹ (purāṇī́¹)	पुराणीः (purāṇī́ḥ)
instrumental	पुराण्या (purāṇyā́)	पुराणीभ्याम् (purāṇī́bhyām)	पुराणीभिः (purāṇī́bhiḥ)
dative	पुराण्यै (purāṇyaí)	पुराणीभ्याम् (purāṇī́bhyām)	पुराणीभ्यः (purāṇī́bhyaḥ)
ablative	पुराण्याः (purāṇyā́ḥ) पुराण्यै² (purāṇyaí²)	पुराणीभ्याम् (purāṇī́bhyām)	पुराणीभ्यः (purāṇī́bhyaḥ)
genitive	पुराण्याः (purāṇyā́ḥ) पुराण्यै² (purāṇyaí²)	पुराण्योः (purāṇyóḥ)	पुराणीनाम् (purāṇī́nām)
locative	पुराण्याम् (purāṇyā́m)	पुराण्योः (purāṇyóḥ)	पुराणीषु (purāṇī́ṣu)
vocative	पुराणि (púrāṇi)	पुराण्यौ (púrāṇyau) पुराणी¹ (púrāṇī¹)	पुराण्यः (púrāṇyaḥ) पुराणीः¹ (púrāṇīḥ¹)

¹Vedic
²Brāhmaṇas

Feminine ā-stem declension of पुराणा
	singular	dual	plural
nominative	पुराणा (purāṇā́)	पुराणे (purāṇé)	पुराणाः (purāṇā́ḥ)
accusative	पुराणाम् (purāṇā́m)	पुराणे (purāṇé)	पुराणाः (purāṇā́ḥ)
instrumental	पुराणया (purāṇáyā) पुराणा¹ (purāṇā́¹)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणाभिः (purāṇā́bhiḥ)
dative	पुराणायै (purāṇā́yai)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणाभ्यः (purāṇā́bhyaḥ)
ablative	पुराणायाः (purāṇā́yāḥ) पुराणायै² (purāṇā́yai²)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणाभ्यः (purāṇā́bhyaḥ)
genitive	पुराणायाः (purāṇā́yāḥ) पुराणायै² (purāṇā́yai²)	पुराणयोः (purāṇáyoḥ)	पुराणानाम् (purāṇā́nām)
locative	पुराणायाम् (purāṇā́yām)	पुराणयोः (purāṇáyoḥ)	पुराणासु (purāṇā́su)
vocative	पुराणे (púrāṇe)	पुराणे (púrāṇe)	पुराणाः (púrāṇāḥ)

¹Vedic
²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of पुराण
	singular	dual	plural
nominative	पुराणम् (purāṇám)	पुराणे (purāṇé)	पुराणानि (purāṇā́ni) पुराणा¹ (purāṇā́¹)
accusative	पुराणम् (purāṇám)	पुराणे (purāṇé)	पुराणानि (purāṇā́ni) पुराणा¹ (purāṇā́¹)
instrumental	पुराणेन (purāṇéna)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणैः (purāṇaíḥ) पुराणेभिः¹ (purāṇébhiḥ¹)
dative	पुराणाय (purāṇā́ya)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणेभ्यः (purāṇébhyaḥ)
ablative	पुराणात् (purāṇā́t)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणेभ्यः (purāṇébhyaḥ)
genitive	पुराणस्य (purāṇásya)	पुराणयोः (purāṇáyoḥ)	पुराणानाम् (purāṇā́nām)
locative	पुराणे (purāṇé)	पुराणयोः (purāṇáyoḥ)	पुराणेषु (purāṇéṣu)
vocative	पुराण (púrāṇa)	पुराणे (púrāṇe)	पुराणानि (púrāṇāni) पुराणा¹ (púrāṇā¹)

¹Vedic

Antonyms

नूतन (nū́tana)
नव (náva)

Descendants

Dardic:
- Kashmiri: پرٛون (prōn)
- Khowar: پَرانُو (paráanu)
- Phalura:
  Arabic script: پُروݨوۡ
  
  Latin script: puróoṇu
Pali: purāṇa
Prakrit: 𑀧𑀼𑀭𑀸𑀡 (purāṇa) (see there for further descendants)
→ Khmer: បុរាណ (boraan)

Noun

पुराण • (purāṇá) stem, n

a thing or event of the past, an ancient tale or legend, old traditional history

Proper noun

पुराण • (purāṇá) stem, n

Purana (one of several texts of an ancient genre of Hindu or Jain literature)
name of work (containing an index of the contents of a number of पद्म (padma) and some other works)
name of a Rishi

Declension

Neuter a-stem declension of पुराण
	singular	dual	plural
nominative	पुराणम् (purāṇám)	पुराणे (purāṇé)	पुराणानि (purāṇā́ni) पुराणा¹ (purāṇā́¹)
accusative	पुराणम् (purāṇám)	पुराणे (purāṇé)	पुराणानि (purāṇā́ni) पुराणा¹ (purāṇā́¹)
instrumental	पुराणेन (purāṇéna)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणैः (purāṇaíḥ) पुराणेभिः¹ (purāṇébhiḥ¹)
dative	पुराणाय (purāṇā́ya)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणेभ्यः (purāṇébhyaḥ)
ablative	पुराणात् (purāṇā́t)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणेभ्यः (purāṇébhyaḥ)
genitive	पुराणस्य (purāṇásya)	पुराणयोः (purāṇáyoḥ)	पुराणानाम् (purāṇā́nām)
locative	पुराणे (purāṇé)	पुराणयोः (purāṇáyoḥ)	पुराणेषु (purāṇéṣu)
vocative	पुराण (púrāṇa)	पुराणे (púrāṇe)	पुराणानि (púrāṇāni) पुराणा¹ (púrāṇā¹)

¹Vedic

Descendants

Learned borrowings

→ Bengali: পুরাণ (puran) (learned)
→ Gujarati: પુરાણ (purāṇ) (learned)
→ Hindi: पुराण (purāṇ) (learned)
→ Kannada: ಪುರಾಣ (purāṇa) (learned)
→ Malayalam: പുരാണം (purāṇaṁ) (learned)
→ Punjabi: ਪੁਰਾਣ (purāṇ) (learned)
→ Tamil: புராணம் (purāṇam) (learned)
→ Telugu: పురాణము (purāṇamu) (learned)
→ Sindhi: (learned) purāṇu
Arabic script: پُراڻُ

Devanagari script: पुराणु

Noun

पुराण • (purāṇá) stem, m

a कर्ष (karṣa) or measure of silver
(in the plural) the ancients

Declension

Masculine a-stem declension of पुराण
	singular	dual	plural
nominative	पुराणः (purāṇáḥ)	पुराणौ (purāṇaú) पुराणा¹ (purāṇā́¹)	पुराणाः (purāṇā́ḥ) पुराणासः¹ (purāṇā́saḥ¹)
accusative	पुराणम् (purāṇám)	पुराणौ (purāṇaú) पुराणा¹ (purāṇā́¹)	पुराणान् (purāṇā́n)
instrumental	पुराणेन (purāṇéna)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणैः (purāṇaíḥ) पुराणेभिः¹ (purāṇébhiḥ¹)
dative	पुराणाय (purāṇā́ya)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणेभ्यः (purāṇébhyaḥ)
ablative	पुराणात् (purāṇā́t)	पुराणाभ्याम् (purāṇā́bhyām)	पुराणेभ्यः (purāṇébhyaḥ)
genitive	पुराणस्य (purāṇásya)	पुराणयोः (purāṇáyoḥ)	पुराणानाम् (purāṇā́nām)
locative	पुराणे (purāṇé)	पुराणयोः (purāṇáyoḥ)	पुराणेषु (purāṇéṣu)
vocative	पुराण (púrāṇa)	पुराणौ (púrāṇau) पुराणा¹ (púrāṇā¹)	पुराणाः (púrāṇāḥ) पुराणासः¹ (púrāṇāsaḥ¹)

¹Vedic

References

Monier Williams (1899) “पुराण”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 635, column 1.
Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 146-147