मर्दति

Sanskrit

Alternative scripts

মৰ্দতি (Assamese script)
ᬫᬃᬤᬢᬶ (Balinese script)
মর্দতি (Bengali script)
𑰦𑰨𑰿𑰟𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
𑀫𑀭𑁆𑀤𑀢𑀺 (Brahmi script)
မရ်္ဒတိ (Burmese script)
મર્દતિ (Gujarati script)
ਮਰ੍ਦਤਿ (Gurmukhi script)
𑌮𑌰𑍍𑌦𑌤𑌿 (Grantha script)
ꦩꦂꦢꦠꦶ (Javanese script)
𑂧𑂩𑂹𑂠𑂞𑂱 (Kaithi script)
ಮರ್ದತಿ (Kannada script)
មទ៌តិ (Khmer script)
ມຣ຺ທຕິ (Lao script)
മര്ദതി (Malayalam script)
ᠮᠠᡵᡩᠠᢠᡳ (Manchu script)
𑘦𑘨𑘿𑘟𑘝𑘱 (Modi script)
ᠮᠠᠷᢑᠠᢐᠢ (Mongolian script)
𑧆𑧈𑧠𑦿𑦽𑧒 (Nandinagari script)
𑐩𑐬𑑂𑐡𑐟𑐶 (Newa script)
ମର୍ଦତି (Odia script)
ꢪꢬ꣄ꢣꢡꢶ (Saurashtra script)
𑆩𑆫𑇀𑆢𑆠𑆴 (Sharada script)
𑖦𑖨𑖿𑖟𑖝𑖰 (Siddham script)
මර්‍දති (Sinhalese script)
𑩴𑩼 𑪙𑩭𑩫𑩑 (Soyombo script)
𑚢𑚤𑚶𑚛𑚙𑚮 (Takri script)
மர்த³தி (Tamil script)
మర్దతి (Telugu script)
มรฺทติ (Thai script)
མ་རྡ་ཏི (Tibetan script)
𑒧𑒩𑓂𑒠𑒞𑒱 (Tirhuta script)
𑨢𑨫𑩇𑨛𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *(s)márdati, from *(s)merd- (“to bite, sting”). Cognate with म्रदते (mradate, “pulverize”), Latin mordeō (“bite, sting”), Ancient Greek σμερδνός (smerdnós, “dreadful”), σμερδαλέος (smerdaléos), English smart.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /mɐ́ɾ.dɐ.ti/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /mɐɾ.d̪ɐ.t̪i/

Verb

मर्दति • (márdati) third-singular indicative (class 1, type P, present, root मृद्)

to pound, crush, tread on, squeeze, rub

Conjugation

Present: मर्दति (márdati), मर्दते (márdate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	मर्दति márdati	मर्दतः márdataḥ	मर्दन्ति márdanti	मर्दते márdate	मर्देते márdete	मर्दन्ते márdante
Second	मर्दसि márdasi	मर्दथः márdathaḥ	मर्दथ márdatha	मर्दसे márdase	मर्देथे márdethe	मर्दध्वे márdadhve
First	मर्दामि márdāmi	मर्दावः márdāvaḥ	मर्दामः / मर्दामसि¹ márdāmaḥ / márdāmasi¹	मर्दे márde	मर्दावहे márdāvahe	मर्दामहे márdāmahe
Imperative
Third	मर्दतु márdatu	मर्दताम् márdatām	मर्दन्तु márdantu	मर्दताम् márdatām	मर्देताम् márdetām	मर्दन्ताम् márdantām
Second	मर्द márda	मर्दतम् márdatam	मर्दत márdata	मर्दस्व márdasva	मर्देथाम् márdethām	मर्दध्वम् márdadhvam
First	मर्दानि márdāni	मर्दाव márdāva	मर्दाम márdāma	मर्दै márdai	मर्दावहै márdāvahai	मर्दामहै márdāmahai
Optative/Potential
Third	मर्देत् márdet	मर्देताम् márdetām	मर्देयुः márdeyuḥ	मर्देत márdeta	मर्देयाताम् márdeyātām	मर्देरन् márderan
Second	मर्देः márdeḥ	मर्देतम् márdetam	मर्देत márdeta	मर्देथाः márdethāḥ	मर्देयाथाम् márdeyāthām	मर्देध्वम् márdedhvam
First	मर्देयम् márdeyam	मर्देव márdeva	मर्देम márdema	मर्देय márdeya	मर्देवहि márdevahi	मर्देमहि márdemahi
Subjunctive
Third	मर्दात् / मर्दाति márdāt / márdāti	मर्दातः márdātaḥ	मर्दान् márdān	मर्दाते / मर्दातै márdāte / márdātai	मर्दैते márdaite	मर्दन्त / मर्दान्तै márdanta / márdāntai
Second	मर्दाः / मर्दासि márdāḥ / márdāsi	मर्दाथः márdāthaḥ	मर्दाथ márdātha	मर्दासे / मर्दासै márdāse / márdāsai	मर्दैथे márdaithe	मर्दाध्वै márdādhvai
First	मर्दानि márdāni	मर्दाव márdāva	मर्दाम márdāma	मर्दै márdai	मर्दावहै márdāvahai	मर्दामहै márdāmahai
Participles
	मर्दत् márdat			मर्दमान márdamāna
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic

Imperfect: अमर्दत् (ámardat), अमर्दत (ámardata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अमर्दत् ámardat	अमर्दताम् ámardatām	अमर्दन् ámardan	अमर्दत ámardata	अमर्देताम् ámardetām	अमर्दन्त ámardanta
Second	अमर्दः ámardaḥ	अमर्दतम् ámardatam	अमर्दत ámardata	अमर्दथाः ámardathāḥ	अमर्देथाम् ámardethām	अमर्दध्वम् ámardadhvam
First	अमर्दम् ámardam	अमर्दाव ámardāva	अमर्दाम ámardāma	अमर्दे ámarde	अमर्दावहि ámardāvahi	अमर्दामहि ámardāmahi

Descendants

Pali: maddati
Prakrit: 𑀫𑀤𑁆𑀤𑀇 (maddaï), 𑀫𑀟𑁆𑀟𑀇 (maḍḍaï)
- Central:
  - Sauraseni Prakrit:
    - Awadhi: माड़ब (māṛab)
    - Hindustani: māṛnā, mā̃ḍnā
      - Hindi: माड़ना, माँडना
      - Urdu: مَاڑنَا, مَاںڈنَا
- Eastern:
  - Magadhi Prakrit:
    - Assamese: মাৰিব (maribo)
    - Bengali: মাড়া (maṛa)
    - Bihari:
      - Maithili: māṛab
        Devanagari script: माड़ब
        
        Tirhuta script: 𑒧𑒰𑒛𑓃𑒥
    - Odia: ମାଡ଼ିବା (māṛibā), ମାଣ୍ଡିବା (māṇḍibā)
- Dardic:
  - Kashmiri: mā̃ḍun
    Devanagari script: माँडुन
    
    Arabic script: مَاںڈُن
- Northern:
  - Khasa Prakrit:
    - Nepali: माँडनु (mā̃ḍanu)
    - Western Pahari:
      - Bhadrawahi: मडणू (maḍṇū)
Prakrit: 𑀫𑀡𑁆𑀟𑀺𑀅𑀇 (maṇḍiaï)
- Central:
  - Sauraseni Prakrit:
    - Hindustani: mī˜ṛnā
      - Hindi: मीँड़ना
      - Urdu: مِیںڑنَا
    - Welsh Romani: mōr̄
- Dardic:
  - Dameli: maṇ-
  - Gawar-Bati: میݨڈیمم (mīṇḍemím)
  - Kalasha: moṇḍik, maṇḍik
  - Kashmiri: manḍun
    Arabic script: مَنڈُن
    
    Devanagari script: मन्डुन
  - Phalura: māṇḍ-
- Eastern:
  - Magadhi Prakrit:
    - Maithili: mīṛab
      Devanagari script: मीड़ब
      
      Tirhuta script: 𑒧𑒲𑒛𑓃𑒥
- Northern:
  - Khasa Prakrit:
    - Kumaoni: मिनणो (minaṇo)
- Southern:
  - Helu Prakrit:
    - Dhivehi: މޮޑެނީ (moḍenī)
    - Sinhalese: මඬිනවා (maⁿḍinawā), මදවනවා (madawanawā)
  - Maharastri Prakrit:
    - Marathi: मांदणे (māndṇe)
- Western:
  - Vracada Apabhramsa:
    - Sindhi: manaṇu
      Arabic script: مَنَڻُ
      
      Devanagari script: मनणु

References

Monier Williams (1899) “मर्दति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 830, column 1.
Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “mardati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 568