वयस्

Hindi

Alternative forms

वयस (vayas)

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit वयस् (vayas). Doublet of वय (vay).

Pronunciation

(Delhi) IPA^(key): /ʋə.jəs/, [ʋɐ.jɐs]

Noun

वयस् • (vayas) ?

age

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

ৱয়স্ (Assamese script)
ᬯᬬᬲ᭄ (Balinese script)
বয়স্ (Bengali script)
𑰪𑰧𑰭𑰿 (Bhaiksuki script)
𑀯𑀬𑀲𑁆 (Brahmi script)
ဝယသ် (Burmese script)
વયસ્ (Gujarati script)
ਵਯਸ੍ (Gurmukhi script)
𑌵𑌯𑌸𑍍 (Grantha script)
ꦮꦪꦱ꧀ (Javanese script)
𑂫𑂨𑂮𑂹 (Kaithi script)
ವಯಸ್ (Kannada script)
វយស៑ (Khmer script)
ວຍສ຺ (Lao script)
വയസ് (Malayalam script)
ᠸᠠᠶᠠᠰ᠌ (Manchu script)
𑘪𑘧𑘭𑘿 (Modi script)
ᠸᠠᠶ᠋ᠠᠰ (Mongolian script)
𑧊𑧇𑧍𑧠 (Nandinagari script)
𑐰𑐫𑐳𑑂 (Newa script)
ଵଯସ୍ (Odia script)
ꢮꢫꢱ꣄ (Saurashtra script)
𑆮𑆪𑆱𑇀 (Sharada script)
𑖪𑖧𑖭𑖿 (Siddham script)
වයස් (Sinhalese script)
𑩾𑩻𑪁 𑪙 (Soyombo script)
𑚦𑚣𑚨𑚶 (Takri script)
வயஸ் (Tamil script)
వయస్ (Telugu script)
วยสฺ (Thai script)
ཝ་ཡ་ས྄ (Tibetan script)
𑒫𑒨𑒮𑓂 (Tirhuta script)
𑨭𑨪𑨰𑨴 (Zanabazar Square script)

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /ʋɐ́.jɐs/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /ʋɐ.jɐs̪/

Etymology 1

From Proto-Indo-Iranian *wáyHas, from Proto-Indo-European *wéyh₁os. Cognate with Latin vīs. Equivalent to वी (vī, root) +‎ -अस् (-as).

Noun

वयस् • (váyas) stem, n

Declension

Neuter as-stem declension of वयस्
	singular	dual	plural
nominative	वयः (váyaḥ)	वयसी (váyasī)	वयांसि (váyāṃsi)
accusative	वयः (váyaḥ)	वयसी (váyasī)	वयांसि (váyāṃsi)
instrumental	वयसा (váyasā)	वयोभ्याम् (váyobhyām)	वयोभिः (váyobhiḥ)
dative	वयसे (váyase)	वयोभ्याम् (váyobhyām)	वयोभ्यः (váyobhyaḥ)
ablative	वयसः (váyasaḥ)	वयोभ्याम् (váyobhyām)	वयोभ्यः (váyobhyaḥ)
genitive	वयसः (váyasaḥ)	वयसोः (váyasoḥ)	वयसाम् (váyasām)
locative	वयसि (váyasi)	वयसोः (váyasoḥ)	वयःसु (váyaḥsu)
vocative	वयः (váyaḥ)	वयसी (váyasī)	वयांसि (váyāṃsi)

Descendants

Pali: vaya
- → Malay: baya
  - Indonesian: baya
- → Old Javanese: wayah
  - Javanese: ꦮꦪꦃ (wayah, “time”)
  - → Balinese: ᬯᬬᬄ (wayah, “old; grandfather”)
- → Thai: วัย (wai)
→ Assamese: বয়স (boyox) (learned)
→ Bengali: বয়স (boẏoś) (learned)
→ Gujarati: વય (vaya) (learned)
→ Hindi: वयस् (vayas) (learned)
→ Kannada: ವಯಸ್ಸು (vayassu) (learned)
→ Magahi: 𑂥𑂨𑂮 (bayas) (learned)
→ Malayalam: വയസ്സ് (vayassŭ) (learned)
→ Marathi: वय (vay) (learned)
→ Tamil: வயசு (vayacu) (learned)
→ Telugu: వయసు (vayasu) (learned)

Etymology 2

From the nominative plural of वि (vi, “bird”).

Noun

वयस् • (vayas) stem, n

a bird
a winged animal

Declension

Neuter as-stem declension of वयस्
	singular	dual	plural
nominative	वयः (vayaḥ)	वयसी (vayasī)	वयांसि (vayāṃsi)
accusative	वयः (vayaḥ)	वयसी (vayasī)	वयांसि (vayāṃsi)
instrumental	वयसा (vayasā)	वयोभ्याम् (vayobhyām)	वयोभिः (vayobhiḥ)
dative	वयसे (vayase)	वयोभ्याम् (vayobhyām)	वयोभ्यः (vayobhyaḥ)
ablative	वयसः (vayasaḥ)	वयोभ्याम् (vayobhyām)	वयोभ्यः (vayobhyaḥ)
genitive	वयसः (vayasaḥ)	वयसोः (vayasoḥ)	वयसाम् (vayasām)
locative	वयसि (vayasi)	वयसोः (vayasoḥ)	वयःसु (vayaḥsu)
vocative	वयः (vayaḥ)	वयसी (vayasī)	वयांसि (vayāṃsi)

Etymology 3

See वयति (vayati).

Noun

वयस् • (vayas) stem, n

a web

Declension

Neuter as-stem declension of वयस्
	singular	dual	plural
nominative	वयः (vayaḥ)	वयसी (vayasī)	वयांसि (vayāṃsi)
accusative	वयः (vayaḥ)	वयसी (vayasī)	वयांसि (vayāṃsi)
instrumental	वयसा (vayasā)	वयोभ्याम् (vayobhyām)	वयोभिः (vayobhiḥ)
dative	वयसे (vayase)	वयोभ्याम् (vayobhyām)	वयोभ्यः (vayobhyaḥ)
ablative	वयसः (vayasaḥ)	वयोभ्याम् (vayobhyām)	वयोभ्यः (vayobhyaḥ)
genitive	वयसः (vayasaḥ)	वयसोः (vayasoḥ)	वयसाम् (vayasām)
locative	वयसि (vayasi)	वयसोः (vayasoḥ)	वयःसु (vayaḥsu)
vocative	वयः (vayaḥ)	वयसी (vayasī)	वयांसि (vayāṃsi)

References

Monier Williams (1899) “वयस्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, pages 920/2-3.
Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 507-8; 509