หาย

From Proto-Tai *ʰrwɤːjᴬ (“to disappear”). Cognate with Northern Thai ᩉᩣ᩠ᨿ, Khün ᩉᩣ᩠ᨿ, Lao ຫາຍ (hāi), Lü ᦠᦻ (ḣaay), Shan ႁၢႆ (hǎai), Tai Nüa ᥞᥣᥭᥴ (háay), Phake ꩭႝ (hay), Ahom 𑜑𑜩 (hay) or 𑜍𑜩 (ray).

หาย • (hǎai) (abstract noun การหาย)

1. (archaic, intransitive) to ruin, to wreck; to collapse, to fall; to perish, to be destroyed; to end, to pass.^[1]
   • 1292, แผนกตรวจรักษาของโบราณ, “หลักที่ ๑ (จารึกพ่อขุนรามคำแหง)”, in ประชุมจารึกสยาม ภาคที่ ๑, พระนคร: โรงพิมพ์พระจันทร์, published 1934, pages 8–9:

     ผู้ใด...กว่าเหย้าเรือน...ไว้แก่ลูกมันสิ้น

     pûu-dai ... hǎai gwàa yâo-rʉʉan ... wái gɛ̀ɛ lûuk man sîn

     Whoever...passed away [shall have his] household...devolve upon his children in its entirety.

   • 1292, แผนกตรวจรักษาของโบราณ, “หลักที่ ๑ (จารึกพ่อขุนรามคำแหง)”, in ประชุมจารึกสยาม ภาคที่ ๑, พระนคร: โรงพิมพ์พระจันทร์, published 1934, page 11:

     ผีในเขาอันบ่คุ้ม...เมืองนี้

     pǐi nai kǎo an bɔ̀ɔ kúm ... mʉʉang níi hǎai

     Unprotected by the spirit of that mount..., this town perished.

2. (intransitive) to disappear; to vanish.
3. (transitive) to cause to disappear; to vanish.
4. (intransitive) to be lost; to be missing; to be no more.

   มือถือ  ―  mʉʉ-tʉ̌ʉ hǎai  ―  The mobile phone is lost.

5. (transitive) to lose; to have no more.
6. (intransitive, as from or after an illness) to recover; to be cured; to be healed; to improve.

หาย • (hǎai) (abstract noun การหาย)

1. (archaic) to take in; to draw in.