büyümek

Turkish

Etymology

Inherited from Ottoman Turkish بیومك (biyümek)[1][2][3] or بویمك (büyümek, “to increase in size, grow, to rise in rank or importance”), from Proto-Turkic *bedü- (“to become bigger, grow”).[4][5][6]

Cognates with Crimean Tatar büyümek, Gagauz büümää, Karakhanid بَدُماكْ (beδümek, “to grow up”), Old Uyghur [script needed] (bedü-, “to grow, increase”), Azerbaijani böyümək (“to grow up”), Tuvan бедиир (bediir, “to rise, go up”).

Pronunciation

  • IPA(key): /by.jyˈmec/
  • Hyphenation: bü‧yü‧mek

Verb

büyümek (third-person singular simple present büyür)

  1. (intransitive) To grow, to increase in size, to expand.
    Synonyms: irileşmek, genişlemek, serpilmek
    Antonym: küçülmek
  2. (intransitive) To grow up, to be brought up.
    Synonym: yetişmek
  3. (intransitive) To grow in age, to age.
    Synonym: yaşlanmak
  4. (intransitive) To increase in severity or intensity.
    Synonym: şiddetlenmek
  5. (intransitive) To increase in number or amount.
    Synonyms: artmak, çoğalmak
    Antonym: azalmak
  6. (intransitive) To become more important

Conjugation

Conjugation of büyümek
positive conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple büyürüm büyürsün büyür büyürüz büyürsünüz büyürler
past büyürmüşüm büyürmüşsün büyürmüş büyürmüşüz büyürmüşsünüz büyürlermiş
inferential büyürdüm büyürdün büyürdü büyürdük büyürdünüz büyürlerdi
conditional büyürsem büyürsen büyürse büyürsek büyürseniz büyürlerse
continuous continuous simple büyüyorum büyüyorsun büyüyor büyüyoruz büyüyorsunuz büyüyorlar
past büyüyormuşum büyüyormuşsun büyüyormuş büyüyormuşuz büyüyormuşsunuz büyüyorlarmış
inferential büyüyordum büyüyordun büyüyordu büyüyorduk büyüyordunuz büyüyorlardı
conditional büyüyorsam büyüyorsan büyüyorsa büyüyorsak büyüyorsanız büyüyorlarsa
inferential inferential simple büyümüşüm büyümüşsün büyümüş büyümüşüz büyümüşsünüz büyümüşler
past büyümüşmüşüm büyümüşmüşsün büyümüşmüş büyümüşmüşüz büyümüşmüşsünüz büyümüşlermiş
inferential büyümüştüm büyümüştün büyümüştü büyümüştük büyümüştünüz büyümüşlerdi
conditional büyümüşsem büyümüşsen büyümüşse büyümüşsek büyümüşseniz büyümüşlerse
future future simple büyüyeceğim büyüyeceksin büyüyecek büyüyeceğiz büyüyeceksiniz büyüyecekler
past büyüyecekmişim büyüyecekmişsin büyüyecekmiş büyüyecekmişiz büyüyecekmişsiniz büyüyeceklermiş
inferential büyüyecektim büyüyecektin büyüyecekti büyüyecektik büyüyecektiniz büyüyeceklerdi
conditional büyüyeceksem büyüyeceksen büyüyecekse büyüyeceksek büyüyecekseniz büyüyeceklerse
progressive progressive simple büyümekteyim büyümektesin büyümekte büyümekteyiz büyümektesiniz büyümekteler
past büyümekteymişim büyümekteymişsin büyümekteymiş büyümekteymişiz büyümekteymişsiniz büyümektelermiş
inferential büyümekteydim büyümekteydin büyümekteydi büyümekteydik büyümekteydiniz büyümektelerdi
conditional büyümekteysem büyümekteysen büyümekteyse büyümekteysek büyümekteyseniz büyümektelerse
necessitative necessitative simple büyümeliyim büyümelisin büyümeli büyümeliyiz büyümelisiniz büyümeliler
past büyümeliymişim büyümeliymişsin büyümeliymiş büyümeliymişiz büyümeliymişsiniz büyümelilermiş
inferential büyümeliydim büyümeliydin büyümeliydi büyümeliydik büyümeliydiniz büyümelilerdi
conditional büyümeliysem büyümeliysen büyümeliyse büyümeliysek büyümeliyseniz büyümelilerse
past past simple büyüdüm büyüdün büyüdü büyüdük büyüdünüz büyüdüler
conditional büyüdüysem büyüdüysen büyüdüyse büyüdüysek büyüdüyseniz büyüdülerse
conditional conditional simple büyüsem büyüsen büyüse büyüsek büyüseniz büyüseler
past büyüseymişim büyüseymişsin büyüseymiş büyüseymişiz büyüseymişsiniz büyüselermiş
inferential büyüseydim büyüseydin büyüseydi büyüseydik büyüseydiniz büyüselerdi
optative büyüyeyim büyüyesin büyüye büyüyelim büyüyesiniz büyüyeler
imperative imperative regular — büyü büyüsün — büyüyün büyüsünler
formal — büyüyünüz — — büyüyünüz —
informal — büyüsene — — büyüsenize —
infinitive büyümek
verbal noun büyüme
impersonal participle imperfective büyüyen
perfective büyümüş
prospective büyüyecek
personal participle non-prospective büyüdüğüm büyüdüğün büyüdüğü büyüdüğümüz büyüdüğünüz büyüdükleri
prospective büyüyeceğim büyüyeceğin büyüyeceği büyüyeceğimiz büyüyeceğiniz büyüyecekleri
temporal adverb temporal adverb simple büyürken1
specific büyüyünce
"and" büyüyüp
"since" büyüyeli
"until" büyüyesiye
"as long as" büyüdükçe
modal adverb modal adverb simple büyüyerek
reduplicated büyüye büyüye
"as if" büyürcesine1
negative conjugation
negative conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple büyümem büyümezsin büyümez büyümeyiz büyümezsiniz büyümezler
past büyümezmişim büyümezmişsin büyümezmiş büyümezmişiz büyümezmişsiniz büyümezlermiş
inferential büyümezdim büyümezdin büyümezdi büyümezdik büyümezdiniz büyümezlerdi
conditional büyümezsem büyümezsen büyümezse büyümezsek büyümezseniz büyümezlerse
continuous continuous simple büyümüyorum büyümüyorsun büyümüyor büyümüyoruz büyümüyorsunuz büyümüyorlar
past büyümüyormuşum büyümüyormuşsun büyümüyormuş büyümüyormuşuz büyümüyormuşsunuz büyümüyorlarmış
inferential büyümüyordum büyümüyordun büyümüyordu büyümüyorduk büyümüyordunuz büyümüyorlardı
conditional büyümüyorsam büyümüyorsan büyümüyorsa büyümüyorsak büyümüyorsanız büyümüyorlarsa
inferential inferential simple büyümemişim büyümemişsin büyümemiş büyümemişiz büyümemişsiniz büyümemişler
past büyümemişmişim büyümemişmişsin büyümemişmiş büyümemişmişiz büyümemişmişsiniz büyümemişlermiş
inferential büyümemiştim büyümemiştin büyümemişti büyümemiştik büyümemiştiniz büyümemişlerdi
conditional büyümemişsem büyümemişsen büyümemişse büyümemişsek büyümemişseniz büyümemişlerse
future future simple büyümeyeceğim büyümeyeceksin büyümeyecek büyümeyeceğiz büyümeyeceksiniz büyümeyecekler
past büyümeyecekmişim büyümeyecekmişsin büyümeyecekmiş büyümeyecekmişiz büyümeyecekmişsiniz büyümeyeceklermiş
inferential büyümeyecektim büyümeyecektin büyümeyecekti büyümeyecektik büyümeyecektiniz büyümeyeceklerdi
conditional büyümeyeceksem büyümeyeceksen büyümeyecekse büyümeyeceksek büyümeyecekseniz büyümeyeceklerse
progressive progressive simple büyümemekteyim büyümemektesin büyümemekte büyümemekteyiz büyümemektesiniz büyümemekteler
past büyümemekteymişim büyümemekteymişsin büyümemekteymiş büyümemekteymişiz büyümemekteymişsiniz büyümemektelermiş
inferential büyümemekteydim büyümemekteydin büyümemekteydi büyümemekteydik büyümemekteydiniz büyümemektelerdi
conditional büyümemekteysem büyümemekteysen büyümemekteyse büyümemekteysek büyümemekteyseniz büyümemektelerse
necessitative necessitative simple büyümemeliyim büyümemelisin büyümemeli büyümemeliyiz büyümemelisiniz büyümemeliler
past büyümemeliymişim büyümemeliymişsin büyümemeliymiş büyümemeliymişiz büyümemeliymişsiniz büyümemelilermiş
inferential büyümemeliydim büyümemeliydin büyümemeliydi büyümemeliydik büyümemeliydiniz büyümemelilerdi
conditional büyümemeliysem büyümemeliysen büyümemeliyse büyümemeliysek büyümemeliyseniz büyümemelilerse
past past simple büyümedim büyümedin büyümedi büyümedik büyümediniz büyümediler
conditional büyümediysem büyümediysen büyümediyse büyümediysek büyümediyseniz büyümedilerse
conditional conditional simple büyümesem büyümesen büyümese büyümesek büyümeseniz büyümeseler
past büyümeseymişim büyümeseymişsin büyümeseymiş büyümeseymişiz büyümeseymişsiniz büyümeselermiş
inferential büyümeseydim büyümeseydin büyümeseydi büyümeseydik büyümeseydiniz büyümeselerdi
optative büyümeyeyim büyümeyesin büyümeye büyümeyelim büyümeyesiniz büyümeyeler
imperative imperative regular — büyüme büyümesin — büyümeyin büyümesinler
formal — büyümeyiniz — — büyümeyiniz —
informal — büyümesene — — büyümesenize —
infinitive büyümemek
verbal noun büyümeme
impersonal participle imperfective büyümeyen
perfective büyümemiş
prospective büyümeyecek
personal participle non-prospective büyümediğim büyümediğin büyümediği büyümediğimiz büyümediğiniz büyümedikleri
prospective büyümeyeceğim büyümeyeceğin büyümeyeceği büyümeyeceğimiz büyümeyeceğiniz büyümeyecekleri
temporal adverb temporal adverb simple büyümezken1
specific büyümeyince
"and" büyümeyip
"since" büyümeyeli
"until" büyümeyesiye
"as long as" büyümedikçe
modal adverb modal adverb simple büyümeyerek
reduplicated büyümeye büyümeye
"as if" büyümezcesine1
potential conjugation
potential conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple büyüyebilirim büyüyebilirsin büyüyebilir büyüyebiliriz büyüyebilirsiniz büyüyebilirler
past büyüyebilirmişim büyüyebilirmişsin büyüyebilirmiş büyüyebilirmişiz büyüyebilirmişsiniz büyüyebilirlermiş
inferential büyüyebilirdim büyüyebilirdin büyüyebilirdi büyüyebilirdik büyüyebilirdiniz büyüyebilirlerdi
conditional büyüyebilirsem büyüyebilirsen büyüyebilirse büyüyebilirsek büyüyebilirseniz büyüyebilirlerse
continuous continuous simple büyüyebiliyorum büyüyebiliyorsun büyüyebiliyor büyüyebiliyoruz büyüyebiliyorsunuz büyüyebiliyorlar
past büyüyebiliyormuşum büyüyebiliyormuşsun büyüyebiliyormuş büyüyebiliyormuşuz büyüyebiliyormuşsunuz büyüyebiliyorlarmış
inferential büyüyebiliyordum büyüyebiliyordun büyüyebiliyordu büyüyebiliyorduk büyüyebiliyordunuz büyüyebiliyorlardı
conditional büyüyebiliyorsam büyüyebiliyorsan büyüyebiliyorsa büyüyebiliyorsak büyüyebiliyorsanız büyüyebiliyorlarsa
inferential inferential simple büyüyebilmişim büyüyebilmişsin büyüyebilmiş büyüyebilmişiz büyüyebilmişsiniz büyüyebilmişler
past büyüyebilmişmişim büyüyebilmişmişsin büyüyebilmişmiş büyüyebilmişmişiz büyüyebilmişmişsiniz büyüyebilmişlermiş
inferential büyüyebilmiştim büyüyebilmiştin büyüyebilmişti büyüyebilmiştik büyüyebilmiştiniz büyüyebilmişlerdi
conditional büyüyebilmişsem büyüyebilmişsen büyüyebilmişse büyüyebilmişsek büyüyebilmişseniz büyüyebilmişlerse
future future simple büyüyebileceğim büyüyebileceksin büyüyebilecek büyüyebileceğiz büyüyebileceksiniz büyüyebilecekler
past büyüyebilecekmişim büyüyebilecekmişsin büyüyebilecekmiş büyüyebilecekmişiz büyüyebilecekmişsiniz büyüyebileceklermiş
inferential büyüyebilecektim büyüyebilecektin büyüyebilecekti büyüyebilecektik büyüyebilecektiniz büyüyebileceklerdi
conditional büyüyebileceksem büyüyebileceksen büyüyebilecekse büyüyebileceksek büyüyebilecekseniz büyüyebileceklerse
progressive progressive simple büyüyebilmekteyim büyüyebilmektesin büyüyebilmekte büyüyebilmekteyiz büyüyebilmektesiniz büyüyebilmekteler
past büyüyebilmekteymişim büyüyebilmekteymişsin büyüyebilmekteymiş büyüyebilmekteymişiz büyüyebilmekteymişsiniz büyüyebilmektelermiş
inferential büyüyebilmekteydim büyüyebilmekteydin büyüyebilmekteydi büyüyebilmekteydik büyüyebilmekteydiniz büyüyebilmektelerdi
conditional büyüyebilmekteysem büyüyebilmekteysen büyüyebilmekteyse büyüyebilmekteysek büyüyebilmekteyseniz büyüyebilmektelerse
necessitative necessitative simple büyüyebilmeliyim büyüyebilmelisin büyüyebilmeli büyüyebilmeliyiz büyüyebilmelisiniz büyüyebilmeliler
past büyüyebilmeliymişim büyüyebilmeliymişsin büyüyebilmeliymiş büyüyebilmeliymişiz büyüyebilmeliymişsiniz büyüyebilmelilermiş
inferential büyüyebilmeliydim büyüyebilmeliydin büyüyebilmeliydi büyüyebilmeliydik büyüyebilmeliydiniz büyüyebilmelilerdi
conditional büyüyebilmeliysem büyüyebilmeliysen büyüyebilmeliyse büyüyebilmeliysek büyüyebilmeliyseniz büyüyebilmelilerse
past past simple büyüyebildim büyüyebildin büyüyebildi büyüyebildik büyüyebildiniz büyüyebildiler
conditional büyüyebildiysem büyüyebildiysen büyüyebildiyse büyüyebildiysek büyüyebildiyseniz büyüyebildilerse
conditional conditional simple büyüyebilsem büyüyebilsen büyüyebilse büyüyebilsek büyüyebilseniz büyüyebilseler
past büyüyebilseymişim büyüyebilseymişsin büyüyebilseymiş büyüyebilseymişiz büyüyebilseymişsiniz büyüyebilselermiş
inferential büyüyebilseydim büyüyebilseydin büyüyebilseydi büyüyebilseydik büyüyebilseydiniz büyüyebilselerdi
optative büyüyebileyim büyüyebilesin büyüyebile büyüyebilelim büyüyebilesiniz büyüyebileler
imperative imperative regular — büyüyebil büyüyebilsin — büyüyebilin büyüyebilsinler
formal — büyüyebiliniz — — büyüyebiliniz —
informal — büyüyebilsene — — büyüyebilsenize —
infinitive büyüyebilmek
verbal noun büyüyebilme
impersonal participle imperfective büyüyebilen
perfective büyüyebilmiş
prospective büyüyebilecek
personal participle non-prospective büyüyebildiğim büyüyebildiğin büyüyebildiği büyüyebildiğimiz büyüyebildiğiniz büyüyebildikleri
prospective büyüyebileceğim büyüyebileceğin büyüyebileceği büyüyebileceğimiz büyüyebileceğiniz büyüyebilecekleri
temporal adverb temporal adverb simple büyüyebilirken1
specific büyüyebilince
"and" büyüyebilip
"since" büyüyebileli
"until" büyüyebilesiye
"as long as" büyüyebildikçe
modal adverb modal adverb simple büyüyebilerek
reduplicated büyüyebile büyüyebile
"as if" büyüyebilircesine1
impotential conjugation
impotential conjugation
singular plural
1st person (ben) 2nd person (sen) 3rd person (o) 1st person (biz) 2nd person (siz) 3rd person (onlar)
aorist aorist simple büyüyemem büyüyemezsin büyüyemez büyüyemeyiz büyüyemezsiniz büyüyemezler
past büyüyemezmişim büyüyemezmişsin büyüyemezmiş büyüyemezmişiz büyüyemezmişsiniz büyüyemezlermiş
inferential büyüyemezdim büyüyemezdin büyüyemezdi büyüyemezdik büyüyemezdiniz büyüyemezlerdi
conditional büyüyemezsem büyüyemezsen büyüyemezse büyüyemezsek büyüyemezseniz büyüyemezlerse
continuous continuous simple büyüyemiyorum büyüyemiyorsun büyüyemiyor büyüyemiyoruz büyüyemiyorsunuz büyüyemiyorlar
past büyüyemiyormuşum büyüyemiyormuşsun büyüyemiyormuş büyüyemiyormuşuz büyüyemiyormuşsunuz büyüyemiyorlarmış
inferential büyüyemiyordum büyüyemiyordun büyüyemiyordu büyüyemiyorduk büyüyemiyordunuz büyüyemiyorlardı
conditional büyüyemiyorsam büyüyemiyorsan büyüyemiyorsa büyüyemiyorsak büyüyemiyorsanız büyüyemiyorlarsa
inferential inferential simple büyüyememişim büyüyememişsin büyüyememiş büyüyememişiz büyüyememişsiniz büyüyememişler
past büyüyememişmişim büyüyememişmişsin büyüyememişmiş büyüyememişmişiz büyüyememişmişsiniz büyüyememişlermiş
inferential büyüyememiştim büyüyememiştin büyüyememişti büyüyememiştik büyüyememiştiniz büyüyememişlerdi
conditional büyüyememişsem büyüyememişsen büyüyememişse büyüyememişsek büyüyememişseniz büyüyememişlerse
future future simple büyüyemeyeceğim büyüyemeyeceksin büyüyemeyecek büyüyemeyeceğiz büyüyemeyeceksiniz büyüyemeyecekler
past büyüyemeyecekmişim büyüyemeyecekmişsin büyüyemeyecekmiş büyüyemeyecekmişiz büyüyemeyecekmişsiniz büyüyemeyeceklermiş
inferential büyüyemeyecektim büyüyemeyecektin büyüyemeyecekti büyüyemeyecektik büyüyemeyecektiniz büyüyemeyeceklerdi
conditional büyüyemeyeceksem büyüyemeyeceksen büyüyemeyecekse büyüyemeyeceksek büyüyemeyecekseniz büyüyemeyeceklerse
progressive progressive simple büyüyememekteyim büyüyememektesin büyüyememekte büyüyememekteyiz büyüyememektesiniz büyüyememekteler
past büyüyememekteymişim büyüyememekteymişsin büyüyememekteymiş büyüyememekteymişiz büyüyememekteymişsiniz büyüyememektelermiş
inferential büyüyememekteydim büyüyememekteydin büyüyememekteydi büyüyememekteydik büyüyememekteydiniz büyüyememektelerdi
conditional büyüyememekteysem büyüyememekteysen büyüyememekteyse büyüyememekteysek büyüyememekteyseniz büyüyememektelerse
necessitative necessitative simple büyüyememeliyim büyüyememelisin büyüyememeli büyüyememeliyiz büyüyememelisiniz büyüyememeliler
past büyüyememeliymişim büyüyememeliymişsin büyüyememeliymiş büyüyememeliymişiz büyüyememeliymişsiniz büyüyememelilermiş
inferential büyüyememeliydim büyüyememeliydin büyüyememeliydi büyüyememeliydik büyüyememeliydiniz büyüyememelilerdi
conditional büyüyememeliysem büyüyememeliysen büyüyememeliyse büyüyememeliysek büyüyememeliyseniz büyüyememelilerse
past past simple büyüyemedim büyüyemedin büyüyemedi büyüyemedik büyüyemediniz büyüyemediler
conditional büyüyemediysem büyüyemediysen büyüyemediyse büyüyemediysek büyüyemediyseniz büyüyemedilerse
conditional conditional simple büyüyemesem büyüyemesen büyüyemese büyüyemesek büyüyemeseniz büyüyemeseler
past büyüyemeseymişim büyüyemeseymişsin büyüyemeseymiş büyüyemeseymişiz büyüyemeseymişsiniz büyüyemeselermiş
inferential büyüyemeseydim büyüyemeseydin büyüyemeseydi büyüyemeseydik büyüyemeseydiniz büyüyemeselerdi
optative büyüyemeyeyim büyüyemeyesin büyüyemeye büyüyemeyelim büyüyemeyesiniz büyüyemeyeler
imperative imperative regular — büyüyeme büyüyemesin — büyüyemeyin büyüyemesinler
formal — büyüyemeyiniz — — büyüyemeyiniz —
informal — büyüyemesene — — büyüyemesenize —
infinitive büyüyememek
verbal noun büyüyememe
impersonal participle imperfective büyüyemeyen
perfective büyüyememiş
prospective büyüyemeyecek
personal participle non-prospective büyüyemediğim büyüyemediğin büyüyemediği büyüyemediğimiz büyüyemediğiniz büyüyemedikleri
prospective büyüyemeyeceğim büyüyemeyeceğin büyüyemeyeceği büyüyemeyeceğimiz büyüyemeyeceğiniz büyüyemeyecekleri
temporal adverb temporal adverb simple büyüyemezken1
specific büyüyemeyince
"and" büyüyemeyip
"since" büyüyemeyeli
"until" büyüyemeyesiye
"as long as" büyüyemedikçe
modal adverb modal adverb simple büyüyemeyerek
reduplicated büyüyemeye büyüyemeye
"as if" büyüyemezcesine1

1 The suffixes -ken and -cesine may be suffixed to the base form of any of the following tenses: aorist, continuous, inferential (even when it follows another suffix), and future.

Derived terms

References

  1. ^ Redhouse, James W. (1890) “بیومك”, in A Turkish and English Lexicon‎[1], Constantinople: A. H. Boyajian, page 428
  2. ^ Kélékian, Diran (1911) “بیومك”, in Dictionnaire turc-français‎[2] (in French), Constantinople: Mihran, page 307
  3. ^ Şemseddin Sâmi (1899–1901) “بیومك”, in قاموس تركی [kamus-ı türki] (in Ottoman Turkish), Constantinople: İkdam Matbaası, page 336
  4. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*bEdü-k”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
  5. ^ Clauson, Gerard (1972) “beḏü-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, →ISBN, →OCLC, page 299
  6. ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “büyü-”, in Nişanyan Sözlük

Further reading

This article is issued from Wiktionary. The text is available under Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 unless otherwise noted. Additional terms may apply for the media files.