bumali

Gamilaraay

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈbumali/

Verb

bumali

  1. hit
  2. kill

References

  • (2003) Gamilaraay Yuwaalaraay Yuwaalayaay Dictionary
  • (2015) Ma Gamilaraay

Tagalog

Etymology

From bali +‎ -um-.

Pronunciation

  • (Standard Tagalog) IPA(key): /buˈmaliʔ/ [bʊˈmaː.lɪʔ]
  • Rhymes: -aliʔ
  • Syllabification: bu‧ma‧li

Verb

bumalì (complete bumali, progressive bumabali, contemplative babali, Baybayin spelling ᜊᜓᜋᜎᜒ)

  1. to break (something elongated, such as pencils, sticks, etc.)
  2. to fracture (a bone)
  3. complete aspect of bumali

Conjugation

Verb conjugation for bumali (Class I) - um/in object verb
root word bali
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative recently complete
actor -um- bumabali
nabali2
babali
mabali2
kababali1
kakabali
object -in baliin binali binabali
inabali2
babaliin
abaliin2
⁠—
locative pag- -an pagbalian pinagbalian pinapagbalian
pinagbabalian
papagbalian
pagbabalian
⁠—
benefactive i- ibali ibinali ibinabali ibabali ⁠—
instrument ipang- ipambali ipinambali ipinapambali ipapambali ⁠—
causative ika- ikabali ikinabali ikinababali1
ikinakabali
ikababali1
ikakabali
⁠—
i-3 ibali ibinali ibinabali ibabali ⁠—
measurement i- ibali ibinali ibinabali ibabali ⁠—

1 Used in formal contexts. 2 Dialectal use only. 3 Generally avoided unless the cause is emphasized.

Indirect (pa-) verb forms
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative recently complete
actor magpa- magpabali nagpabali nagpapabali magpapabali ⁠kapababali1
kapapabali
kapagpapabali
kakapabali
actor-secondary pa- -in pabaliin pinabali pinababali
pinapabali
pababaliin
papabaliin
⁠—
object ipa- ipabali ipinabali ipinababali
ipinapabali
ipababali
ipapabali
⁠—
benefactive ipagpa- ipagpabali ipinagpabali ipinagpapabali1
ipinapagpabali
ipagpapabali1
ipapagpabali
⁠—
causative ikapagpa- ikapagpabali ikinapagpabali ikinapagpapabali1
ikinakapagpabali
ikapagpapabali1
ikakapagpabali
⁠—
locative pagpa- -an pagpabalian pinagpabalian pinagpapababalian1
pinapagpabalian
pagpapababalian1
papagpabalian
⁠—
papag- -an papagbalian pinapagbalian pinapapagbalian papapagbalian ⁠—

1 Used in formal contexts.

Ability/involuntary (maka-/ma-) verb forms
direct action verbs
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
actor maka- makabali nakabali nakababali1
nakakabali
makababali1
makakabali


mapa-2 mapabali napabali napababali1
napapabali
mapababali1
mapapabali
object ma- mabali nabali nababali mababali
benefactive mai- maibali naibali naibabali maibabali
causative maika- maikabali naikabali naikababali1
naikakabali
naiikabali
naikababali1
naikakabali
naiikabali
mai- maibali naibali naibabali maibabali
locative mapag- -an mapagbalian napagbalian napagbabalian1
napapagbalian
mapagbabalian1
mapapagbalian
indirect action verbs
trigger affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
actor makapagpa- makapagpabali nakapagpabali nakapagpapabali1
nakakapagpabali
makapagpapabali1
makakapagpabali
actor-secondary mapa- mapabali napabali napababali1
napapabali
mapababali1
mapapabali
object maipa- maipabali naipabali naipababali1
naipapabali
naiipabali
maipababali1
maipapabali
maiipabali
benefactive maipagpa- maipagpabali naipagpabali naipagpapabali1
naipapagpabali
naiipagpabali
maipagpapabali1
maipapagpabali
maiipagpabali
causative maikapagpa- maikapagpabali naikapagpabali naikapagpapabali1
naikakapagpabali
naiikapagpabali
maikapagpapabali1
maikakapagpabali
maiikapagpabali
locative mapagpa- -an mapagpabalian napagpabalian napagpapababalian1
napapagpabalian
mapagpapababalian1
mapapagpabalian
mapapag- -an mapapagbalian napapagbalian napapapagbalian mapapapagbalian

1 Used in formal contexts. 2 Only for involuntary actions, not for ability verbs.

Social (maki-) verb forms
form affix aspect
infinitive complete progressive contemplative
direct maki- makibali nakibali nakikibali makikibali
indirect makipagpa- makipagpabali nakipagpabali nakikipagpabali makikipagpabali