diabeł
See also: diabel and diábel
Polish
Alternative forms
- dyjabeł, dejabeł, dyjaboł, diacheł (Middle Polish)
- dyabeł (pre-reform orthography (1816))
- djabeł (pre-reform orthography (1936))
- debeł (Żywiec)
- dyjacheł (Far Masovian, Łomża Voivodeship)
Etymology
Etymology tree
Inherited from Old Polish dyjabeł. Doublet of diabolo.
Pronunciation
Audio: (file) - Rhymes: -abɛw
- Syllabification: dia‧beł
Noun
diabeł m animal or m pers (female equivalent diablica, diminutive diabełek, related adjective diabli)
- (countable, religion, theology) devil (evil creature, the objectification of a hostile and destructive force)
- (countable, folklore) devil (fictional image of a man, usually red or orange in skin color; with a set of horns on his head, a pointed goatee, and a long tail, and carrying a pitchfork; that represents evil and portrayed to children in an effort to discourage bad behavior)
- Coordinate term: anioł
- (countable, colloquial, derogatory) devil (someone unbearable, evil, or dangerous)
- Synonym: czort
- (countable, colloquial) daredevil (someone very capable, clever, or courageous)
- (uncountable, obsolete, rare) A card game of chance or gambling.
- (countable, Middle Polish, religion) foreign, pagan god; idol
Declension
Declension of diabeł
Derived terms
adjectives
- diabelny
- diabelski
- diabła wart
- diaboliczny
adverbs
- do diabła i trochę
- tam, gdzie diabeł mówi dobranoc
- w diabły
- za diabła
interjections
- a rwan diabłu
- do diabła
- jeden diabeł
- niech diabli
nouns
- adwokat diabła
- diabelstwo
- diabełek
- diablę
- diablica
- diablik
- sam diabeł
- samego diabła
particles
pronouns
- ki diabeł
- na diabła
- po diabła
- po jakiego diabła
- po kiego diabła
phrases
- diabeł nakrył ogonem
- diabeł nie śpi
- diabeł siedzi
- diabeł tkwi w szczegółach
- diabli nadali
proverbs
- bogatemu diabeł dziecko kołysze
- co nagle, to po diable
- gdy się człowiek spieszy, to się diabeł cieszy
- gdzie diabeł nie może, tam babę pośle
- modli się pod figurą, a diabła ma za skórą
- nie taki diabeł straszny, jak go malują
- Panu Bogu świeczkę i diabłu ogarek
- ubrał się diabeł w ornat i ogonem na mszę dzwoni
- w starym piecu diabeł pali
- złego diabli nie biorą
- złego diabli nie wezmą
verbs
- diabeł ogonem namieszał pf, diabeł ogonem miesza impf
- diabli wzięli pf, diabli biorą impf
- mieć diabła za skórą impf
- posłać do diabła pf, posyłać do diabła impf
- pójść w diabły pf, iść w diabły impf
- zawrzeć pakt z diabłem pf
Descendants
Further reading
- diabeł in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- diabeł in Polish dictionaries at PWN
- diabeł in PWN's encyclopedia
- diabeł in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “diabeł”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Dorota Adamiec (14.03.2013) “DIABEŁ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dyabeł”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “djabeł”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “djabeł”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 454
- diabeł in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego