głupi

Inherited from Proto-Slavic *glũpъ.

• IPA^(key): /ˈɡwu.pi/
• Rhymes: -upi
• Syllabification: głu‧pi

głupi (comparative głëpszi, superlative nôgłëpszi, derived adverb głupie)

1. stupid, dumb; silly (not knowing or understanding much)
2. stupid, dumb; silly (indicative of such a person or thing)
3. stupid, dumb; silly (inable to deal with one's affairs and allowing oneself to be exploited; naive)
4. silly; stupid, dumb (unimportant or trifle)
5. silly; stupid, dumb (of a situation, embarrassing, awkward and undesirable)
6. dumb (senseless, not making sense)

• Stefan Ramułt (1893) “głupy”, in Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego (in Kashubian), page 41
• Sychta, Bernard (1967) “głupi”, in Słownik gwar kaszubskich [Dictionary of Kashubian dialects] (in Polish), volumes 1 (A – Ǵ), Wrocław: Ossolineum, page 324
• Jan Trepczyk (1994) “głupi”, in Słownik polsko-kaszubski (in Kashubian), volumes 1–2
• Eùgeniusz Gòłąbk (2011) “głupi”, in Słownik Polsko-Kaszubski / Słowôrz Pòlskò-Kaszëbsczi‎^[1]
• “głupi”, in Internetowi Słowôrz Kaszëbsczégò Jãzëka [Internet Dictionary of the Kashubian Language], Fundacja Kaszuby, 2022

Inherited from Proto-Slavic *glũpъ. The change from *głupy to -pi is due to influence from the adverb głupie. First attested in the 14th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ɡɫupʲiː/
• IPA^(key): (15^th CE) /ɡɫupʲi/

głupi (derived adverb głupie)

1. (attested in Lesser Poland, Greater Poland) stupid, dumb (not smart)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[2], Krakow: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 73, 19:

     Lud glupi rozgorzil ymø twoie (populus insipiens incitavit nomen tuum)

     [Lud głupi rozgorzył imię twoje (populus insipiens incitavit nomen tuum)]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 130v:

     Stolidus […] id est stultus fatuus glvpy

     [Stolidus […] id est stultus fatuus głupi]

   1. (attested in Masovia) inexperienced
      • 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią]‎^[3], Mierzeniec, Płock, line 256:

        Othosz, mystrzv, barszo glupy, nye rosvmyesz o they kupy

        [Otoś, mistrzu, barzo głupi, nie rozumiesz o tej kupi!]

   2. (attested in Masovia) reckless, rash
      • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 14:

        O glvpyem branyv rzeczy czwdzych

        [O głupiem braniu rzeczy cudzych]

2. rustic; simple, coarse, vulgar, unrefined, common
   • 1874-1891 [15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[4], [5], [6]}, volume XVI, page 340:

     Glupya rustica

     [Głupia rustica]

3. The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
   1. of little value, trivial
      • 1877-1881 [1437], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 228, page 89:

        Glupi villus

        [Głupi villus]

• Polish: głupi
• Silesian: gupi

• Boryś, Wiesław (2005) “głupi”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “głupi”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “głupi”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “głupi”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “głupi”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “głupi”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Inherited from Old Polish głupi.

• Audio 1:

  (file)

• Audio 2:

  (file)

• Rhymes: -upi
• Syllabification: głu‧pi

głupi (comparative głupszy, superlative najgłupszy, derived adverb głupio)

1. (sometimes nominalized) stupid, dumb; silly (not knowing or understanding much)

   Synonyms: bezmyślny, bezrozumny

   Antonym: mądry

2. stupid, dumb; silly (indicative of such a person or thing)

   Antonym: mądry

3. stupid, dumb; silly (inable to deal with one's affairs and allowing oneself to be exploited; naive)
4. silly; stupid, dumb (unimportant or trifle)

   Synonyms: błahy, nieistotny

   Antonym: poważny

5. silly; stupid, dumb (of a situation, embarrassing, awkward and undesirable)
6. dumb; sheer; blind

   głupie szczęście ― dumb luck

7. (obsolete) strange, weird; enigmatic
8. (obsolete) mere

   Synonym: marny

9. (obsolete) crazy, deranged

   Synonym: obłąkany

• głupi in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• głupi in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “głupi”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “GŁUPI”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 09.11.2017
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “głupi”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “głupi”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “głupi”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 852
• głupi in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
• Wanda Decyk-Zięba, editor (2018-2022), “głupi”, in Dydaktyczny Słownik Etymologiczno-historyczny Języka Polskiego [A Didactic, Historical, Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), →ISBN
• Aleksander Saloni (1899) “głupi”, in “Lud wiejski w okolicy Przeworska”, in M. Arct, E. Lubowski, editors, Wisła : miesięcznik gieograficzno-etnograficzny (in Polish), volume 13, Warsaw: Artur Gruszecki, page 239