ważny

• ważni

From waga +‎ -ny. First attested in the middle of the 15th century.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /vaʒʲni/
• IPA^(key): (15^th CE) /vaʒʲni/

ważny (comparative ważniejszy, derived adverb ważnie or ważno)

1. (attested in Masovia) important; valuable
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 56:

     Gena monetha we wszem krolewstwye ma bycz ymyana, yasz by byla wyekvysta a dobra w wasznosczy, aby przes tho wyączey byla waszneysza (ut per hoc magis sit grata et accepta)

     [Jena moneta we wszem krolewstwie ma być imiana, jaż by była wiekuista a dobra w ważności, aby przez to więcej była ważniejsza (ut per hoc magis sit grata et accepta)]

2. serious
   • 1970 [Middle of the fifteenth century], Józef Reczek, Wacław Twardzik, editors, List Lentulusa w staropolskim przekładzie‎^[1]:

     Wsczedl yest czlovyek... vzrzenya prostego a vaschnego, ... w movye vazni a rostropni, a rzatky y vmyerni (aspectum habens simplicem et maturum..., in colloquio gravis, rarus et modestus)

     [Wszczedł jest człowiek... uźrzenia prostego a ważnego, ... w mowie ważny, [a] roztropny a rzadki i umierny (aspectum habens simplicem et maturum..., in colloquio gravis, rarus et modestus)]

3. (attested in Masovia) valid (having legal power)
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 45:

     Gdiby pozyczyli (sc. Żydowie) pyenyądzy thakemv synowy..., pozyczenye nye ma bicz vaszno (concessio facta non valeat)

     [Gdyby pożyczyli (sc. Żydowie) pieniędzy takiemu synowi..., pożyczenie nie ma być ważno (concessio facta non valeat)]

4. thought-through, well-considered
   • 1436, Józef Reczek, Zbigniew Wojas, Felicja Wysocka, Mariusz Leńczuk, Elżbieta Belcarzowa, editors, Glosy i drobne zabytki języka polskiego pominięte przez wydawcę w RXXIII 268-319. Uzupełnienie materiału z trzech rękopisów na podstawie nieopublikowanych odczytań z rękopisów wyrazów polskich wraz z kontekstami, Lviv, page 277:

     Cuncta nanque subtili meditacione ruminat prudens, que aut dicit aut facit. Propterea hoc quidem digesta, gl. maturata, deliberata vasnye (ib. 280: rozmyslone), loquitur et purgata similiter operatur

     [Cuncta nanque subtili meditacione ruminat prudens, que aut dicit aut facit. Propterea hoc quidem digesta, gl. maturata, deliberata ważnie (ib. 280: rozmyślone), loquitur et purgata similiter operatur]

• Polish: ważny, ważen (dated)
• Silesian: ważny

• Boryś, Wiesław (2005) “ważny”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “ważny”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

• ważen (dated)

Inherited from Old Polish ważny. By surface analysis, waga +‎ -ny. Compare Kashubian wôżny and Slovincian wożny. For the semantic shift, compare Hungarian fontos.

• IPA^(key): /ˈvaʐ.nɘ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -aʐnɘ
• Syllabification: waż‧ny

ważny (comparative ważniejszy, superlative najważniejszy, derived adverb ważnie)

1. important (having relevant and crucial value; having import)

   Synonyms: istotny, relewantny

2. important (able to influence many things)
3. self-important (having, or behaving as if having, too high of an opinion of one's own importance)

   Synonyms: bufoniasty, dumny, nadęty, wyniosły, zarozumialski, zarozumiały

   Antonym: skromny

4. (not comparable, law, of a document) valid (accepted by law)

   Synonyms: aktualny, obowiązujący, prawomocny, wiążący

5. (not comparable, of food) still good, not expired
6. (obsolete) weighty, heavy (not physically light)

   Synonym: ciężki

   Antonym: lekki

• ważny in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• ważny in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “ważny”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “WAŻNY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 16.07.2021
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “ważny”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “ważny”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “ważny”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 475

Inherited from Old Polish ważny. By surface analysis, wŏga +‎ -ny.

• IPA^(key): /ˈvaʐ.nɪ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -aʐnɪ
• Syllabification: waż‧ny

ważny (comparative ważniejszy, superlative nojważniejszy, derived adverb ważnie)

1. important, significant
2. (of a document, not comparable) valid

• wazny in dykcjonorz.eu
• ważny in silling.org