اركن
Old Anatolian Turkish
Etymology 1
Inherited from Proto-Turkic *ẹ̄rken (“early”), a derivation from *ẹ̄r- (“to be”).[1][2]
Alternative forms
Adjective
اِرْكَنْ • (érken)
Adverb
اِرْكَنْ • (érken)
Related terms
- اِیكَنْ (iken)
Descendants
Further reading
- XIII. Yüzyılından Beri Türkiye Türkçesiyle Yazılmış Kitaplarından Toplanan Tanıklarıyle Tarama Sözlüğü (Türk Dil Kurumu yayınları; 212)[1] (in Turkish), Ankara: Türk Dil Kurumu, 1963–1977, page 257
- Boeschoten, Hendrik (2022) A Dictionary of Early Middle Turkic (Handbook of Oriental Studies; I.169), Leiden and Boston: Brill, page 58
- Çağbayır, Yaşar (2007) “erken2”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 1471
Etymology 2
Inherited from Proto-Turkic *erŋgen (“celibate, unmarried, single”),[3] further etymology uncertain; may be a derivation from the root *ēr (“man”), another explanation suggests a derivation from Proto-Turkic *ẹ̄r-,[4] or possibly a contraction of *eringen, from the verb *erin- (“to be lazy”). Cognate with Karakhanid ارنكان (erŋgen).
Noun
اَرْكَنْ • (ergen)
Descendants
Further reading
- Çağbayır, Yaşar (2007) “ergen1”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 1464
- Boeschoten, Hendrik (2022) “ärgän”, in A Dictionary of Early Middle Turkic (Handbook of Oriental Studies; I.169), Leiden and Boston: Brill, page 59
- “ergen”, in XIII. Yüzyılından Beri Türkiye Türkçesiyle Yazılmış Kitaplarından Toplanan Tanıklarıyle Tarama Sözlüğü (Türk Dil Kurumu yayınları; 212)[2] (in Turkish), Ankara: Türk Dil Kurumu, 1963–1977, page 259
References
- ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “erken”, in Nişanyan Sözlük
- ^ Clauson, Gerard (1972) “erken”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, →ISBN, →OCLC, page 224
- ^ Clauson, Gerard (1972) “erŋe:n”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, →ISBN, →OCLC, page 235
- ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “ergen”, in Nişanyan Sözlük
Ottoman Turkish
Etymology 1
Inherited from Old Anatolian Turkish اَرْكَنْ (érken), Proto-Turkic *ẹ̄rken (“early”), a derivation from *ẹ̄r (“early”) and thus related to ایرته (erte, “tomorrow”). Cognate with Azerbaijani erkən and Turkmen irki.
Adjective
اركن • (erken)
Adverb
اركن • (erken)
Derived terms
- اركنجه (erkence, “somewhat early”)
- اركنجی (erkenci, “early riser”)
- اركنلتمك (erkenletmek, “to make happen early”)
- اركنلك (erkenlik, “earliness”)
- اركنلمك (erkenlemek, “to be early”)
Descendants
- Turkish: erken
Further reading
- Çağbayır, Yaşar (2007) “erken2”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 1471
- Hindoglu, Artin (1838) “اركن”, in Hazine-i lûgat ou dictionnaire abrégé turc-français[3], Vienna: F. Beck, page 23b
- Kélékian, Diran (1911) “اركن”, in Dictionnaire turc-français[4] (in French), Constantinople: Mihran, page 69
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Maturè”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum[5], Vienna, column 1016
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “اركن”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum[6], Vienna, column 248
- Nişanyan, Sevan (2002–) “erken”, in Nişanyan Sözlük
- Redhouse, James W. (1890) “اركن”, in A Turkish and English Lexicon[7], Constantinople: A. H. Boyajian, page 72
Etymology 2
Inherited from Old Anatolian Turkish اَرْكَنْ (ergen), from Proto-Turkic *erŋgen see Old Anatolian Turkish اَرْكَنْ (ergen) for more.
Adjective
اركن • (ergen)
Derived terms
- اركنلك (ergenlik, “celibacy, bachelorship”)
Descendants
Further reading
- Çağbayır, Yaşar (2007) “ergen1”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), volume 1, Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 1464
- Hindoglu, Artin (1838) “اركن”, in Hazine-i lûgat ou dictionnaire abrégé turc-français[8], Vienna: F. Beck, page 23b
- Kélékian, Diran (1911) “اركن”, in Dictionnaire turc-français[9] (in French), Constantinople: Mihran, page 69
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1687) “Cælebs”, in Complementum thesauri linguarum orientalium, seu onomasticum latino-turcico-arabico-persicum, simul idem index verborum lexici turcico-arabico-persici, quod latinâ, germanicâ, aliarumque linguarum adjectâ nomenclatione nuper in lucem editum[10], Vienna, column 132
- Meninski, Franciszek à Mesgnien (1680) “اركن”, in Thesaurus linguarum orientalium, Turcicae, Arabicae, Persicae, praecipuas earum opes à Turcis peculiariter usurpatas continens, nimirum Lexicon Turkico-Arabico-Persicum[11], Vienna, column 248
- Nişanyan, Sevan (2002–) “ergen”, in Nişanyan Sözlük
- Redhouse, James W. (1890) “اركن”, in A Turkish and English Lexicon[12], Constantinople: A. H. Boyajian, page 72