umowny

From umowa +‎ -ny. First attested in 1471.

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /umɔvniː/
• IPA^(key): (15^th CE) /umɔvni/

umowny

1. eloquent (fluently persuasive and articulate)
   • 1977-1980 [1471], Wanda Żurowska-Górecka, Vladimír Kyas, editors, Mamotrekty staropolskie [Old Polish-Latin Dictionaries and wordlists], page 179:

     Vmowny (war. lub.: vymovni) disertus (ac primum de Isaia sciendum, quod in sermone suo disertus sit Is prol.)

     [Umowny (war. lub.: wymowny) disertus (ac primum de Isaia sciendum, quod in sermone suo disertus sit Is prol.)]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[1], page 151:

     Iązyk yego (sc. Jesukrystusowy) vmovny a vyelebne movy (lingua fuit eloquens, dulcis et facunda)

     [Język jego (sc. Jesukrystusowy) umowny a wielebne mowy (lingua fuit eloquens, dulcis et facunda)]

2. (of God) merciful; kind
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[2], page 37:

     Thy yesz sam nasvyątschy, thy yesz sam vmovny (tu solus es affabilis)

     [Ty jeś sam naświętszy, ty jeś sam umowny (tu solus es affabilis)]

• Polish: umowny

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “umowny”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

• umówny (obsolete)

Inherited from Old Polish umowny. By surface analysis, umowa +‎ -ny.

• IPA^(key): /uˈmɔv.nɘ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔvnɘ
• Syllabification: u‧mow‧ny

umowny (comparative bardziej umowny, superlative najbardziej umowny, derived adverb umownie)

1. (relational, not comparable) contract; contractual
2. (literary) imaginary, unreal

• umowny in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• umowny in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “umowny”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Aleksandra Wieczorek (4.11.2018) “UMOWNY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “umowny”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “umówny”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1919), “umowny”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 7, Warsaw, page 301
• umowny in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego