अछना
Hindi
Etymology
Etymology tree
Inherited from Prakrit 𑀅𑀘𑁆𑀙𑀇 (acchaï), from Sanskrit आक्षे॑ति (ā́kṣeti, “to abide, dwell in”). Cognate with Marathi असणे (asṇe, “to be”), Gujarati છે (che, “is”, 3sg.pres.), Bengali আছ- (ach-, “to be”), Kashmiri چھُ (chu, “is”, 3sg.pres.).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /ət͡ʃʰ.nɑː/, [ɐt͡ʃʰ.näː]
Audio: (file)
Verb
अछना • (achnā) (intransitive, Urdu spelling اچھنا)
Conjugation
Impersonal forms of
| Undeclined | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stem | अछ ach | ||||
| Infinitive | अछना achnā | ||||
| Oblique Infinitive | अछने achne | ||||
| Conjunctive | अछकर, अछके achkar, achke | ||||
| Progressive | अछते-अछते achte-achte | ||||
| Participles | |||||
| dir m s | m p obl m s |
f s | f p | ||
| Infinitive | अछना achnā |
अछने achne |
अछनी achnī |
अछनीं achnī̃ | |
| Habitual | अछता achtā |
अछते achte |
अछती achtī |
अछतीं achtī̃ | |
| Perfective | अछा achā |
अछे ache |
अछी achī |
अछीं achī̃ | |
| Prospective Agentive |
अछनेवाला achnevālā |
अछनेवाले achnevāle |
अछनेवाली achnevālī |
अछनेवालीं achnevālī̃ | |
| Adjectival | Perfective | अछा हुआ achā huā |
अछे हुए ache hue |
अछी हुई achī huī |
अछी हुईं achī huī̃ |
| Habitual | अछता हुआ achtā huā |
अछते हुए achte hue |
अछती हुई achtī huī |
अछती हुईं achtī huī̃ | |
Personal forms of
| Non-Aspectual | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Singular | Plural | |||||||
| 1st मैं |
2nd तू |
3rd यह/वह, ये/वो |
2nd तुम |
1st हम |
3rd, 2nd ये/वो/वे, आप | |||
| Indicative | PERF | m | अछा achā |
अछे ache | ||||
| f | अछी achī |
अछीं achī̃ | ||||||
| FUT | m | अछूँगा achūṅgā |
अछेगा achegā |
अछोगे achoge |
अछेंगे acheṅge | |||
| f | अछूँगी achūṅgī |
अछेगी achegī |
अछोगी achogī |
अछेंगी acheṅgī | ||||
| Subjunctive | FUT | m f |
अछूँ achū̃ |
अछे ache |
अछो acho |
अछें achẽ | ||
| Contrafactual | PST | m | अछता achtā |
अछते achte | ||||
| f | अछती achtī |
अछतीं achtī̃ | ||||||
| Imperative | PRS | m f |
अछ ach |
अछो acho |
अछिये1 achiye1 | |||
| FUT | m f |
अछियो achiyo |
अछना achnā |
अछियेगा1 achiyegā1 | ||||
| Habitual Aspect | ||||||||
| Indicative | PRS | m | अछता हूँ achtā hū̃ |
अछता है achtā hai |
अछते हो achte ho |
अछते हैं achte ha͠i | ||
| f | अछती हूँ achtī hū̃ |
अछती है achtī hai |
अछती हो achtī ho |
अछती हैं achtī ha͠i | ||||
| PST | m | अछता था achtā thā |
अछते थे achte the | |||||
| f | अछती थी achtī thī |
अछती थीं achtī thī̃ | ||||||
| Presumptive | PRS PST |
m | अछता हूँगा achtā hūṅgā |
अछता होगा achtā hogā |
अछते होगे achte hoge |
अछते होंगे achte hoṅge | ||
| f | अछती हूँगी achtī hūṅgī |
अछती होगी achtī hogī |
अछती होगी achtī hogī |
अछती होंगी achtī hoṅgī | ||||
| Subjunctive | PRS | m | अछता हूँ achtā hū̃ |
अछता हो achtā ho |
अछते हो achte ho |
अछते हों achte hõ | ||
| f | अछती हूँ achtī hū̃ |
अछती हो achtī ho |
अछती हो achtī ho |
अछती हों achtī hõ | ||||
| Contrafactual | PST | m | अछता होता achtā hotā |
अछते होते achte hote | ||||
| f | अछती होती achtī hotī |
अछती होतीं achtī hotī̃ | ||||||
| Perfective Aspect | ||||||||
| Singular | Plural | |||||||
| 1st मैं |
2nd तू |
3rd यह/वह, ये/वो |
2nd तुम |
1st हम |
3rd, 2nd ये/वो/वे, आप | |||
| Indicative | PRS | m | अछा हूँ achā hū̃ |
अछा है achā hai |
अछे हो ache ho |
अछे हैं ache ha͠i | ||
| f | अछी हूँ achī hū̃ |
अछी है achī hai |
अछी हो achī ho |
अछी हैं achī ha͠i | ||||
| PST | m | अछा था achā thā |
अछे थे ache the | |||||
| f | अछी थी achī thī |
अछी थीं achī thī̃ | ||||||
| FUT | m | अछा हूँगा achā hūṅgā |
अछा होगा achā hogā |
अछे होगे ache hoge |
अछे होंगे ache hoṅge | |||
| f | अछी हूँगी achī hūṅgī |
अछी होगी achī hogī |
अछी होगी achī hogī |
अछी होंगी achī hoṅgī | ||||
| Presumptive | PRS PST |
m | अछा हूँगा achā hūṅgā |
अछा होगा achā hogā |
अछे होगे ache hoge |
अछे होंगे ache hoṅge | ||
| f | अछी हूँगी achī hūṅgī |
अछी होगी achī hogī |
अछी होगी achī hogī |
अछी होंगी achī hoṅgī | ||||
| Subjunctive | PRS | m | अछा हूँ achā hū̃ |
अछा हो achā ho |
अछे हो ache ho |
अछे हों ache hõ | ||
| f | अछी हूँ achī hū̃ |
अछी हो achī ho |
अछी हो achī ho |
अछी हों achī hõ | ||||
| FUT | m | अछा होऊँ achā hoū̃ |
अछा होए achā hoe |
अछे होओ ache hoo |
अछे होएँ ache hoẽ | |||
| f | अछी होऊँ achī hoū̃ |
अछी होए achī hoe |
अछी होओ achī hoo |
अछी होएँ achī hoẽ | ||||
| Contrafactual | PST | m | अछा होता achā hotā |
अछे होते ache hote | ||||
| f | अछी होती achī hotī |
अछी होतीं achī hotī̃ | ||||||
| Progressive Aspect | ||||||||
| Indicative | PRS | m | अछ रहा हूँ ach rahā hū̃ |
अछ रहा है ach rahā hai |
अछ रहे हो ach rahe ho |
अछ रहे हैं ach rahe ha͠i | ||
| f | अछ रही हूँ ach rahī hū̃ |
अछ रही है ach rahī hai |
अछ रही हो ach rahī ho |
अछ रही हैं ach rahī ha͠i | ||||
| PST | m | अछ रहा था ach rahā thā |
अछ रहे थे ach rahe the | |||||
| f | अछ रही थी ach rahī thī |
अछ रही थीं ach rahī thī̃ | ||||||
| FUT | m | अछ रहा हूँगा ach rahā hūṅgā |
अछ रहा होगा ach rahā hogā |
अछ रहे होगे ach rahe hoge |
अछ रहे होंगे ach rahe hoṅge | |||
| f | अछ रही हूँगी ach rahī hūṅgī |
अछ रही होगी ach rahī hogī |
अछ रही होगी ach rahī hogī |
अछ रही होंगी ach rahī hoṅgī | ||||
| Presumptive | PRS PST FUT |
m | अछ रहा हूँगा ach rahā hūṅgā |
अछ रहा होगा ach rahā hogā |
अछ रहे होगे ach rahe hoge |
अछ रहे होंगे ach rahe hoṅge | ||
| f | अछ रही हूँगी ach rahī hūṅgī |
अछ रही होगी ach rahī hogī |
अछ रही होगी ach rahī hogī |
अछ रही होंगी ach rahī hoṅgī | ||||
| Subjunctive | PRS | m | अछ रहा हूँ ach rahā hū̃ |
अछ रहा हो ach rahā ho |
अछ रहे हो ach rahe ho |
अछ रहे हों ach rahe hõ | ||
| f | अछ रही हूँ ach rahī hū̃ |
अछ रही हो ach rahī ho |
अछ रही हो ach rahī ho |
अछ रही हों ach rahī hõ | ||||
| FUT | m | अछ रहा होऊँ ach rahā hoū̃ |
अछ रहा होए ach rahā hoe |
अछ रहे होओ ach rahe hoo |
अछ रहे होएँ ach rahe hoẽ | |||
| f | अछ रही होऊँ ach rahī hoū̃ |
अछ रही होए ach rahī hoe |
अछ रही होओ ach rahī hoo |
अछ रही होएँ ach rahī hoẽ | ||||
| Contrafactual | PST | m | अछ रहा होता ach rahā hotā |
अछ रहे होते ach rahe hote | ||||
| f | अछ रही होती ach rahī hotī |
अछ रही होतीं ach rahī hotī̃ | ||||||
| 1st मैं |
2nd तू |
3rd यह/वह, ये/वो |
2nd तुम |
1st हम |
3rd, 2nd ये/वो/वे, आप | |||
| Singular | Plural | |||||||
1The forms अछिये (achiye) and अछियेगा (achiyegā) can also be spelled without the y: अछिए (achie) and अछिएगा (achiegā).
References
- Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “अछना”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
- Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “ā́kṣēti”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 46
- Turner, R[alph] L[illey] (1936) “Sanskrit "ā́-kṣeti" and Pali "acchati" in Modern Indo-Aryan”, in Bulletin of the School of Oriental Studies, University of London[1], volume 8, numbers 2/3 (Indian and Iranian Studies: Presented to George Abraham Grierson on His Eighty-Fifth Birthday), pages 795—812