संवत्सर
Hindi
Etymology
Learned borrowing from Sanskrit संवत्सर (saṃvatsará); equivalent to सम्- (sam-) + वत्सर (vatsar).
Pronunciation
- (Delhi) IPA(key): /səm.ʋət̪.səɾ/, [sɐ̃m.wɐt̪.sɐɾ]
Noun
संवत्सर • (samvatsar) m
Declension
| singular | plural | |
|---|---|---|
| direct | संवत्सर samvatsar |
संवत्सर samvatsar |
| oblique | संवत्सर samvatsar |
संवत्सरों samvatsarõ |
| vocative | संवत्सर samvatsar |
संवत्सरो samvatsaro |
Further reading
- Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “संवत्सर”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- সংৱত্সৰ (Assamese script)
- ᬲᬂᬯᬢ᭄ᬲᬭ (Balinese script)
- সংবত্সর (Bengali script)
- 𑰭𑰽𑰪𑰝𑰿𑰭𑰨 (Bhaiksuki script)
- 𑀲𑀁𑀯𑀢𑁆𑀲𑀭 (Brahmi script)
- သံဝတ္သရ (Burmese script)
- સંવત્સર (Gujarati script)
- ਸਂਵਤ੍ਸਰ (Gurmukhi script)
- 𑌸𑌂𑌵𑌤𑍍𑌸𑌰 (Grantha script)
- ꦱꦁꦮꦠ꧀ꦱꦫ (Javanese script)
- 𑂮𑂁𑂫𑂞𑂹𑂮𑂩 (Kaithi script)
- ಸಂವತ್ಸರ (Kannada script)
- សំវត្សរ (Khmer script)
- ສໍວຕ຺ສຣ (Lao script)
- സംവത്സര (Malayalam script)
- ᢀ᠋ᠰ᠌ᠠᠸᠠᢠᠰ᠌ᠠᡵᠠ (Manchu script)
- 𑘭𑘽𑘪𑘝𑘿𑘭𑘨 (Modi script)
- ᢀ᠋ᠰᠠᠸᠠᢐᠰᠠᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧍𑧞𑧊𑦽𑧠𑧍𑧈 (Nandinagari script)
- 𑐳𑑄𑐰𑐟𑑂𑐳𑐬 (Newa script)
- ସଂଵତ୍ସର (Odia script)
- ꢱꢀꢮꢡ꣄ꢱꢬ (Saurashtra script)
- 𑆱𑆁𑆮𑆠𑇀𑆱𑆫 (Sharada script)
- 𑖭𑖽𑖪𑖝𑖿𑖭𑖨 (Siddham script)
- සංවත්සර (Sinhalese script)
- 𑪁𑪖𑩾𑩫 𑪙𑪁𑩼 (Soyombo script)
- 𑚨𑚫𑚦𑚙𑚶𑚨𑚤 (Takri script)
- ஸஂவத்ஸர (Tamil script)
- సంవత్సర (Telugu script)
- สํวตฺสร (Thai script)
- སཾ་ཝ་ཏྶ་ར (Tibetan script)
- 𑒮𑓀𑒫𑒞𑓂𑒮𑒩 (Tirhuta script)
- 𑨰𑨸𑨭𑨙𑩇𑨰𑨫 (Zanabazar Square script)
Etymology
Etymology tree
From सम् (sam, “one; complete”) + Proto-Indo-European *wet- (“year”).
Pronunciation
- (Vedic) IPA(key): /sɐ̃.ʋɐt.sɐ.ɾɐ́/
- (Classical Sanskrit) IPA(key): /s̪ɐ̃.ʋɐt̪.s̪ɐ.ɾɐ/
Noun
संवत्सर • (saṃvatsará) stem, m
Declension
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | संवत्सरः (saṃvatsaráḥ) | संवत्सरौ (saṃvatsaraú) संवत्सरा¹ (saṃvatsarā́¹) |
संवत्सराः (saṃvatsarā́ḥ) संवत्सरासः¹ (saṃvatsarā́saḥ¹) |
| accusative | संवत्सरम् (saṃvatsarám) | संवत्सरौ (saṃvatsaraú) संवत्सरा¹ (saṃvatsarā́¹) |
संवत्सरान् (saṃvatsarā́n) |
| instrumental | संवत्सरेण (saṃvatsaréṇa) | संवत्सराभ्याम् (saṃvatsarā́bhyām) | संवत्सरैः (saṃvatsaraíḥ) संवत्सरेभिः¹ (saṃvatsarébhiḥ¹) |
| dative | संवत्सराय (saṃvatsarā́ya) | संवत्सराभ्याम् (saṃvatsarā́bhyām) | संवत्सरेभ्यः (saṃvatsarébhyaḥ) |
| ablative | संवत्सरात् (saṃvatsarā́t) | संवत्सराभ्याम् (saṃvatsarā́bhyām) | संवत्सरेभ्यः (saṃvatsarébhyaḥ) |
| genitive | संवत्सरस्य (saṃvatsarásya) | संवत्सरयोः (saṃvatsaráyoḥ) | संवत्सराणाम् (saṃvatsarā́ṇām) |
| locative | संवत्सरे (saṃvatsaré) | संवत्सरयोः (saṃvatsaráyoḥ) | संवत्सरेषु (saṃvatsaréṣu) |
| vocative | संवत्सर (sáṃvatsara) | संवत्सरौ (sáṃvatsarau) संवत्सरा¹ (sáṃvatsarā¹) |
संवत्सराः (sáṃvatsarāḥ) संवत्सरासः¹ (sáṃvatsarāsaḥ¹) |
- ¹Vedic
Related terms
- संवत्सम् (saṃvatsam)
- वत्स (vatsa)
Descendants
- Ashokan Prakrit: 𑀲𑀁𑀯𑀙𑀭 (saṃvachara), 𑀲𑀯𑀙𑀮 (savachala)
- Prakrit: 𑀲𑀁𑀯𑀘𑁆𑀙𑀭 (saṃvacchara)
- Pali: saṃvacchara
- → Bengali: সংবৎসর (śoṅbotśor) (learned)
- → Gujarati: સંવત્સર (sãvatsar) (learned)
- → Hindustani: (learned)
- Hindi: संवत्सर (samvatsar)
- → Kannada: ಸಂವತ್ಸರ (saṃvatsara) (learned)
- → Marathi: संवत्सर (sauvatsar) (learned)
- → Nepali: सम्बत्सर (sambatsar) (learned)
- → Tamil: சம்வத்சரம் (camvatcaram) (learned)
- → Telugu: సంవత్సరము (saṁvatsaramu) (learned)
References
- Monier Williams (1899) “संवत्सर”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1114.