estalar
Galician
Alternative forms
Etymology
From Old Galician-Portuguese estalar (13th century, Cantigas de Santa Maria), from Vulgar Latin *astellare, from Latin astulla, alternative form of assula, from assis (“axis, wheel, axle”). Cognate with Portuguese estalar, Spanish estallar.
Pronunciation
- IPA(key): /estaˈlaɾ/
Verb
estalar (first-person singular present estalo, first-person singular preterite estalei, past participle estalado)
- to crack, break out, burst
- 1325, M. Romaní Martínez, editor, La colección diplomática de Santa María de Oseira, Santiago: Tórculo Edicións, page 66:
- daredes as meas das castanas a a cisterna, tan bem das destaladas como das outras do souto de Ricanno et d'Espiynzelo.
- You'll give us half the chestnuts in the cistern, of the cracked open ones as well as of the others, of the orchard of Ricaño and of Espincelo
- to crackle
- to crack; bang; pop
- 1370, R. Lorenzo, editor, Crónica troiana, A Coruña: Fundación Barrié, page 412:
- ossos dos mortos estalauã et rressoauã fortemẽt
- the bones of the dead were cracking and resounding strongly
Conjugation
Conjugation of estalar
Reintegrated conjugation of estalar (See Appendix:Reintegrationism)
1Less recommended.
Derived terms
References
- Ernesto Xosé González Seoane, María Álvarez de la Granja, Ana Isabel Boullón Agrelo (2006–2022) “estalar”, in Dicionario de Dicionarios do galego medieval (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
- Xavier Varela Barreiro, Xavier Gómez Guinovart (2006–2018) “estal”, in Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
- Antón Luís Santamarina Fernández, editor (2006–2013), “estalar”, in Dicionario de Dicionarios da lingua galega [Dictionary of Dictionaries of the Galician language] (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
- Antón Luís Santamarina Fernández, Ernesto Xosé González Seoane, María Álvarez de la Granja, editors (2003–2018), “estalar”, in Tesouro informatizado da lingua galega (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega
- “estalar” in Dicionário Estraviz de galego (2014).
- Rosario Álvarez Blanco, editor (2014–2024), “estalar”, in Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués (in Galician), Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega, →ISSN
Portuguese
Etymology
Inherited from Old Galician-Portuguese estalar, from Vulgar Latin *astellāre, from Latin astulla, alternative form of assula, from assis (“axis, wheel, axle”).
Pronunciation
- (Brazil) IPA(key): /is.taˈla(ʁ)/ [is.taˈla(h)], /es.taˈla(ʁ)/ [es.taˈla(h)]
- (São Paulo) IPA(key): /is.taˈla(ɾ)/, /es.taˈla(ɾ)/
- (Rio de Janeiro) IPA(key): /iʃ.taˈla(ʁ)/ [iʃ.taˈla(χ)], /eʃ.taˈla(ʁ)/ [eʃ.taˈla(χ)]
- (Southern Brazil) IPA(key): /es.taˈla(ɻ)/
- (Portugal) IPA(key): /(i)ʃ.tɐˈlaɾ/
- (Southern Portugal) IPA(key): /(i)ʃ.tɐˈla.ɾi/
- Hyphenation: es‧ta‧lar
Verb
estalar (first-person singular present estalo, first-person singular preterite estalei, past participle estalado)
Conjugation
Conjugation of estalar (See Appendix:Portuguese verbs)
1Brazilian Portuguese.
2European Portuguese.
Derived terms
Further reading
- “estalar”, in Dicionário infopédia da Língua Portuguesa (in Portuguese), Porto: Porto Editora, 2003–2025
- “estalar”, in Dicionário Priberam da Língua Portuguesa (in Portuguese), Lisbon: Priberam, 2008–2025