ပန်း
Burmese
Pronunciation
- IPA(key): /páɴ/
- Romanization: MLCTS: pan: • ALA-LC: panʻʺ • BGN/PCGN: pan: • Okell: pàñ
Etymology 1
From Proto-Sino-Tibetan *baːr (“to bloom; flower”), which is perhaps an areal word (compare Proto-Hmong-Mien *bi̯aŋ (“flower”)). Cognate with Tibetan [script needed] (ḥbar-ba, “to blossom”), Old Chinese 葩 (OC *pʰraː, “flower”), 疤 (OC *praː, “scar”) (STEDT). The "red, pink" sense is derived from how the color of many flowers is pink.
Noun
ပန်း • (pan:) (classifier ပွင့်)
- flower[1]
- floral pattern[1]
- tails (of a coin)[1] (as Burmese coins traditionally bear a floral design on the tails side)
- Antonym: ခေါင်း (hkaung:)
- tread pattern of tyre[1]
- pink color
- menstruation
- male genital organ
- winning post in a race
Derived terms
- ကနုတ်ပန်း (ka.nutpan:)
- ကျောက်စက်ပန်းဆွဲ (kyaukcakpan:hcwai:)
- ကြံပန်းခိုင် (krampan:hkuing)
- ကြယ်ပြာပန်း (krai-prapan:)
- ကြွေပန်း (krwepan:)
- ကြောင်ပန်း (kraungpan:)
- ကွမ်းပန်း (kwam:pan:)
- ကိုင်းပန်းပြားပင် (kuing:pan:pra:pang)
- ကောက်ရင်ပန်း (kauk-rangpan:)
- ခဏပန်း (hka.na.pan:)
- ခြူးပန်းခြူးနွယ် (hkru:pan:hkru:nwai)
- ခါးပန်း (hka:pan:)
- ခေါင်းနားပန်းကြီး (hkaung:na:pan:kri:)
- ခေါင်းပန်းလှည့် (hkaung:pan:hlany.)
- ခေါင်းပန်းလှန် (hkaung:pan:hlan)
- ခေါပန်းတောင်း (hkau:pan:taung:)
- ငွေပန်း (ngwepan:)
- စက်ပန်း (cakpan:)
- စိန်ပန်း (cinpan:)
- ဆန်ပန်း (hcanpan:)
- ဆန်ပန်းပေါက်ပေါက် (hcanpan:paukpauk)
- ဆွမ်းပန်း (hcwam:pan:)
- ဆူးပန်း (hcu:pan:)
- ဆူးပန်းတောင်း (hcu:pan:taung:)
- ဆေးဆိုးပန်းရိုက် (hce:hcui:pan:ruik)
- ဆောင်ပန်း (hcaungpan:)
- ညမွှေးပန်း (nya.hmwe:pan:)
- တစ်ပန်းရှုံး (tacpan:hrum:)
- တစ်ပန်းသာ (tacpan:sa)
- တပည့်တပန်း (ta.pany.ta.pan:)
- တိုက်ပန်း (tuikpan:)
- တောင်ထိပ်ပန်း (taunghtippan:)
- နှင်းပန်း (hnang:pan:)
- နားပန်း (na:pan:)
- နားပန်းကွင်း (na:pan:kwang:)
- နားပန်းစွန်း (na:pan:cwan:)
- နားပန်းဆံ (na:pan:hcam)
- ပန်းကရား (pan:ka.ra:)
- ပန်းကြွ (pan:krwa.)
- ပန်းကြိုး (pan:krui:)
- ပန်းကလပ် (pan:ka.lap)
- ပန်းကုံး (pan:kum:)
- ပန်းခတ် (pan:hkat)
- ပန်းခပ် (pan:hkap)
- ပန်းချဉ်ပေါင် (pan:hkyanypaung)
- ပန်းခြံ (pan:hkram)
- ပန်းခြောက် (pan:hkrauk)
- ပန်းခွေ (pan:hkwe)
- ပန်းခုံ (pan:hkum)
- ပန်းခုနစ်မည် (pan:hku.nacmany)
- ပန်းဂေါ်ဖီ (pan:gauhpi)
- ပန်းစက္ကူ (pan:cakku)
- ပန်းစည်း (pan:cany:)
- ပန်းစွဲ (pan:cwai:)
- ပန်းစုံ (pan:cum)
- ပန်းစုံဘူး (pan:cumbhu:)
- ပန်းစုံသား (pan:cumsa:)
- ပန်းဆည်းလည်း (pan:hcany:lany:)
- ပန်းဆွတ် (pan:hcwat)
- ပန်းဆွဲ (pan:hcwai:)
- ပန်းဆွဲရေကျ (pan:hcwai:re-kya.)
- ပန်းဆိုး (pan:hcui:)
- ပန်းဆိုင်း (pan:hcuing:)
- ပန်းတင် (pan:tang)
- ပန်းတင်ခုံ (pan:tanghkum)
- ပန်းတည်ခုံ (pan:tanyhkum)
- ပန်းတာ (pan:ta)
- ပန်းတိုင် (pan:tuing)
- ပန်းတိုင်း (pan:tuing:)
- ပန်းတိုင်းပွင့်မီးအိမ် (pan:tuing:pwang.mi:im)
- ပန်းတုံးတိုင် (pan:tum:tuing)
- ပန်းတောင်းလည် (pan:taung:lany)
- ပန်းထိုးပန်းချုပ် (pan:htui:pan:hkyup)
- ပန်းထိုးယွန်း (pan:htui:ywan:)
- ပန်းနု (pan:nu.)
- ပန်းပြားပင် (pan:pra:pang)
- ပန်းပြောက် (pan:prauk)
- ပန်းပွင့် (pan:pwang.)
- ပန်းပေး (pan:pe:)
- ပန်းပေါင်း (pan:paung:)
- ပန်းဖွား (pan:hpwa:)
- ပန်းမ (pan:ma.)
- ပန်းမန် (pan:man)
- ပန်းမုန်လာ (pan:munla)
- ပန်းရက် (pan:rak)
- ပန်းရည်စုပ် (pan:ranycup)
- ပန်းရိုက် (pan:ruik)
- ပန်းလည်တိုင် (pan:lanytuing)
- ပန်းလှ (pan:hla.)
- ပန်းလှေ (pan:hle)
- ပန်းဝင် (pan:wang)
- ပန်းဝတ်ရည် (pan:watrany)
- ပန်းဝှက် (pan:hwak)
- ပန်းသုန်း (pan:sun:)
- ပန်းသုန်းတိုင် (pan:sun:tuing)
- ပန်းသေ (pan:se)
- ပန်းသေရောဂါ (pan:serau:ga)
- ပန်းအိ (pan:i.)
- ပန်းအိုး (pan:ui:)
- ပန်းအုံပန်းကြွ (pan:umpan:krwa.)
- ပန်းဥ (pan:u.)
- ပရိတ်ပန်း (pa.ritpan:)
- ပြည်ကြီးပန်း (pranykri:pan:)
- ပြည်ပန်းညို (pranypan:nyui)
- ပြည်ပန်းရွှေ (pranypan:hrwe)
- ပိန်းပန်း (pin:pan:)
- ပိုးကြေးပန်းကြေး (pui:kre:pan:kre:)
- ပိုးပန်း (pui:pan:)
- ပုံကျပန်းကျ (pumkya.pan:kya.)
- ပုံပန်း (pumpan:)
- ပုံပျက်ပန်းပျက် (pumpyakpan:pyak)
- ပုံမကျပန်းမကျ (pumma.kya.pan:ma.kya.)
- ပေါက်ပန်းဈေး (paukpan:jhe:)
- ဖယောင်းပန်း (hpa.yaung:pan:)
- ဖောက်ပန်း (hpaukpan:)
- ဖောင်ပန်း (hpaungpan:)
- ဘိသိက်ပန်း (bhi.sikpan:)
- ဘီလူးပန်းကိုက် (bhilu:pan:kuik)
- ဘီလူးပန်းဆွဲ (bhilu:pan:hcwai:)
- မျက်နှာပန်း (myakhnapan:)
- မျောက်ပန်းလှန် (myaukpan:hlan)
- မှိုခြောက်ပန်းခြောက် (hmuihkraukpan:hkrauk)
- မိကျောင်းပန်း (mi.kyaung:pan:)
- မုနောလင်ပန်း (mu.nau:langpan:)
- မေမြို့ပန်း (me-mrui.pan:)
- ရွှေဒင်္ဂါးပန်း (hrwedangga:pan:)
- ရွှေပန်း (hrwepan:)
- ရှောက်ပန်း (hraukpan:)
- ရာသီပန်း (rasipan:)
- ရောင်းပန်းလှ (raung:pan:hla.)
- လင်ပန်း (langpan:)
- လမ်းပန်း (lam:pan:)
- လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး (lam:pan:hcakswaire:)
- လိုပန်းကြီး (luipan:kri:)
- လုံးပန်း (lum:pan:)
- လူပုံလူပန်း (lupumlupan:)
- ဝတ်ပန်း (watpan:)
- ဝမ်းပန်းတသာ (wam:pan:ta.sa)
- ဝါဆိုပန်း (wahcuipan:)
- သံပန်းကန်ပြား (sampan:kanpra:)
- သင်္ကြန်ပန်း (sangkranpan:)
- သစ္စာပန်း (saccapan:)
- သပြေပန်း (sa.prepan:)
- သရက်ထည်ပန်း (sa.rakhtanypan:)
- သုံ့ပန်း (sum.pan:)
- သေပန်းပွင့် (sepan:pwang.)
- ဟင်းသောက်ပန်းကန် (hang:saukpan:kan)
- အညံ့ပန်း (a.nyam.pan:)
- အပြင်ပန်း (a.prangpan:)
- အရိပ်ပန်း (a.rippan:)
- အောင်ပန်း (aungpan:)
- ဥပန်း (u.pan:)
- ဦးစောက်ပန်း (u:caukpan:)
- ဦးဆောက်ပန်း (u:hcaukpan:)
Adjective
ပန်း • (pan:)
Derived terms
- ပန်းစည်းကြိုး (pan:cany:krui:)
- ပန်းဆီ (pan:hci)
- ပန်းနုရောင် (pan:nu.raung)
- ပန်းရောင် (pan:raung)
- ပန်းသီး (pan:si:)
See also
| ဖြူ (hpru) | မီးခိုး (mi:hkui:) | မည်း (many:) |
| နီ (ni); ကြက်သွေး (krakswe:) | လိမ္မော် (limmau); ညို (nyui) | ဝါ (wa); နို့နှစ် (nui.hnac) |
| စိမ်းဝါ (cim:wa) | စိမ်း (cim:) | စိမ်းဖန့်ဖန့် (cim:hpan.hpan.); စိမ်းပုပ် (cim:pup) |
| စိမ်းပြာ (cim:pra); စိမ်းပြာနက် (cim:pranak) | ကြည်ပြာ (kranypra) | ပြာ (pra) |
| ခရမ်း (hka.ram:); မဲနယ် (mai:nai) | ပန်းခရမ်း (pan:hka.ram:); ပန်းခရမ်းပြာ (pan:hka.ram:pra) | ပန်း (pan:) |
Proper noun
ပန်း • (pan:)
- a female given name
Etymology 2
From Proto-Sino-Tibetan *bal (“tired, thirsty”); cognate with Jingpho [script needed] (ban, “to be at rest”) (STEDT), as well as Old Chinese 疲 (OC *bral, “tired”) (Hill (2019)).
Verb
ပန်း • (pan:)
Derived terms
Etymology 3
Verb
ပန်း • (pan:)
Derived terms
- ကျပန်း (kya.pan:)
- ကျပန်းလုပ် (kya.pan:lup)
- ငေါက်ခနဲပန်း (ngaukhka.nai:pan:)
- ပျားပန်းခပ် (pya:pan:hkap)
- မီးပန်း (mi:pan:)
- မီးရှူးမီးပန်း (mi:hru:mi:pan:)
- ယမ်းချေးပန်း (yam:hkye:pan:)
- ရေပန်း (repan:)
- ရေပန်းစား (repan:ca:)
- သေးပန်း (se:pan:)
- အရူးချေးပန်း (a.ru:hkye:pan:)
Etymology 4
Verb
ပန်း • (pan:)
Derived terms
- ပန်းဆင် (pan:hcang)
- ပန်းတက် (pan:tak)
- ဘေးပန်း (bhe:pan:)
- ယက်ပန်း (yakpan:)
- ယက်ပန်းစား (yakpan:ca:)
Etymology 5
Noun
ပန်း • (pan:)
- generic term for traditional arts and crafts: art
Derived terms
- ငွေပန်းထိမ် (ngwepan:htim)
- ဆေးရေးပန်းချီ (hce:re:pan:hkyi)
- ပန်းချီ (pan:hkyi)
- ပန်းချီဆရာ (pan:hkyihca.ra)
- ပန်းဆယ်မျိုး (pan:hcai-myui:)
- ပန်းတဉ်း (pan:tany:)
- ပန်းတမော့ (pan:ta.mau.)
- ပန်းတော့ (pan:tau.)
- ပန်းထိမ် (pan:htim)
- ပန်းထိမ်ဖို (pan:htimhpui)
- ပန်းပွတ် (pan:pwat)
- ပန်းပွတ်သည် (pan:pwatsany)
- ပန်းပု (pan:pu.)
- ပန်းပုဆရာ (pan:pu.hca.ra)
- ပန်းပဲ (pan:pai:)
- ပန်းပဲဆရာ (pan:pai:hca.ra)
- ပန်းပဲဖို (pan:pai:hpui)
- ပန်းယွန်း (pan:ywan:)
- ပန်းရန် (pan:ran)
- ပန်းရန်ဆရာ (pan:ranhca.ra)
- ပန်းရွဲ (pan:rwai:)
- ပန်းအိ (pan:i.)
- ယွန်းပန်းချီ (ywan:pan:hkyi)
- သံပန်း (sampan:)
- သစ်ထွင်းပန်းချီ (sachtwang:pan:hkyi)
References
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Ōno, Tōru (2000) ビルマ(ミャンマー)語辞典 [Burmese dictionary] (in Japanese), Tōkyō: Daigakushorin, →ISBN, page 393
- ^ Luce, G. H. (1981) “-AN Finals (19. to Go around, Encircle)”, in A Comparative Word-List of Old Burmese, Chinese and Tibetan, London: School of Oriental and African Studies, University of London, →ISBN, page 53
- ^ Luce, G. H. (1981) “-AN Finals (16. Blacksmith)”, in A Comparative Word-List of Old Burmese, Chinese and Tibetan, London: School of Oriental and African Studies, University of London, →ISBN, page 52
Further reading
- “ပန်း” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.