catur
Dalmatian
Alternative forms
- katur, catuar, katuar, catuor, katuor
Etymology
Ultimately from Latin captāre, possibly via Venetan catar on both semantic grounds (both mean 'find') and phonological (Dalmatian lacks the expected /p/; cf. sapto < Latin septem).
Verb
catur
- to find
Indonesian
Pronunciation
- (Standard Indonesian) IPA(key): /ˈt͡ʃatur/ [ˈt͡ʃa.t̪ʊr]
- Rhymes: -atur
- Syllabification: ca‧tur
Etymology 1
| < 3 | 4 | 5 > |
|---|---|---|
| Cardinal : catur | ||
Inherited from Malay catur, from Sanskrit चतुर् (catur), from Proto-Indo-Iranian *čatwā́ras, from Proto-Indo-European *kʷetwóres.
Numeral
catur
Alternative forms
Etymology 2
Inherited from Malay catur, from Sanskrit चतुरङ्ग (caturaṅga), related to etymology 1.
Noun
catur (plural catur-catur)
See also
| Chess pieces in Indonesian · buah catur (see also: catur) (layout · text) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| raja | menteri, patih, ratu, ster | benteng | gajah, loper, menteri, luncung, luncur, peluncur | kuda | bidak, pion, prajurit |
Further reading
- “catur” in Kamus Besar Bahasa Indonesia, Jakarta: Agency for Language Development and Cultivation – Ministry of Education, Culture, Research, and Technology of the Republic of Indonesia, 2016.
Javanese
Romanization
catur
- romanization of ꦕꦠꦸꦂ
Malay
Alternative forms
Pronunciation
- (Baku) IPA(key): /ˈt͡ʃatur/ [ˈt͡ʃa.t̪ur]
- Rhymes: -atur
- (Johor-Riau) IPA(key): /ˈt͡ʃato(r)/ [ˈt͡ʃa.t̪o(r)]
- Rhymes: -ator, -ato
- Hyphenation: ca‧tur
Etymology 1
| < 3 | 4 | 5 > |
|---|---|---|
| Cardinal : catur | ||
From Sanskrit चतुर् (catur), from Proto-Indo-Iranian, from Proto-Indo-European *kʷetwóres.
Numeral
catur (Jawi spelling چاتور)
Etymology 2
From Sanskrit चतुरङ्ग (caturaṅga), related to etymology 1.
Noun
catur (Jawi spelling چاتور, plural catur-catur)
Derived terms
Regular affixed derivations:
- pencatur [agentive / qualitative / instrumental / abstract / measure] (peN-)
- percaturan [causative passive + resultative / locative / collective / variety / verbal noun / fruit] (peR- + -an)
- mencatur [agent focus] (meN-)
- dicaturkan [patient focus + causative benefactive] (di- + -kan)
- bercatur [stative / habitual] (beR-)
- mempercaturkan [causative agent focus + causative benefactive] (mempeR- + -kan)
Irregular affixed derivations, other derivations and compound words:
- buah catur (“chess piece”)
- jaguh catur (“Grandmaster”)
- loh catur (“chessboard”)
- papan catur (“chessboard”)
- tapak catur (“chessboard square”)
Descendants
- > Indonesian: catur (inherited)
- → Maguindanao: satol
- → Maranao: sator
- → Tagalog: satol
- → Tausug: sattul
See also
| Chess pieces in Malay · buah catur بواه چاتور (layout · text) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| raja, syah راج, شاه |
bendahara, menteri, permaisuri, ratu بنداهارا, منتري, ڤرمايسوري, راتو |
benteng, tir بينتيڠ, تير |
gajah ݢاجه |
kuda کودا |
bidak, piadah, pion بيدق, ڤياده, ڤيون |
References
- ^ "catur" in Kamus Dewan, Fourth Edition, Dewan Bahasa dan Pustaka, →ISBN, 2005.
Further reading
- “catur” in Pusat Rujukan Persuratan Melayu | Malay Literary Reference Centre, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, 2017.
Old Javanese
Etymology
From Sanskrit चतुर् (catur, “four”).
Numeral
catur
Noun
catur
- a type of chess
Derived terms
- acatur (“to play chess”)
- kacatur (“the fourth month”)
- catur-rakṣa
- caturaiśwarya
- caturapādika
- caturaśra
- caturaṅga
- caturaṅgabala
- caturaṅgabhṛtya
- caturaṅgalakṣaṇa
- caturbhaginī
- caturbhasma
- caturbhuja
- caturbhuwana
- caturbhāga
- caturbhūta
- caturdaśa
- caturdaśī
- caturdewatī
- caturdeśa
- caturdik
- caturdiśi
- caturdwija
- caturdwāra
- caturguṇa
- caturhasta
- caturhotra
- caturhotrawidhi
- caturjaladhi
- caturjana
- caturjanma
- caturjātaka
- caturkalpana
- caturkapāla
- caturlokapāla
- caturlābha
- caturmukha
- caturpada
- caturpāramitā
- catursandhi
- catursāmānya
- catursūkṣma
- caturtaṇḍamantri
- caturtha
- caturthiśāsana
- caturthī
- caturudayāstra
- caturupāya
- caturwaktra
- caturwarga
- caturwarṇa
- caturwarṇakrama
- caturwarṇāśrama
- caturweda
- caturwiphala
- caturwiṅśa
- caturyuga
- caturāsya
- caturāśrama
- caturāśramakarma
- caturāśrami
- cāturwaidya
Descendants
Pali
| < 3 | 4 | 5 > |
|---|---|---|
| Cardinal : catur Ordinal : catuttha | ||
Alternative forms
Etymology
Inherited from Sanskrit चतुर् (catúr).
Numeral
catur
Declension
| Case \ Number | Plural |
|---|---|
| Nominative (first) | catasso |
| Accusative (second) | catasso |
| Instrumental (third) | catūhi or catuhi or catubbhi |
| Dative (fourth) | catassannaṃ |
| Ablative (fifth) | catūhi or catuhi or catubbhi |
| Genitive (sixth) | catassannaṃ |
| Locative (seventh) | catūsu or catusu |
| Case \ Number | Plural |
|---|---|
| Nominative (first) | cattāri |
| Accusative (second) | cattāri |
| Instrumental (third) | catūhi or catuhi or catubbhi |
| Dative (fourth) | catunnaṃ |
| Ablative (fifth) | catūhi or catuhi or catubbhi |
| Genitive (sixth) | catunnaṃ |
| Locative (seventh) | catūsu or catusu |
Derived terms
- caturāsīti (“84”)
- caturaṅgika (“fourfold”)