ดี

• IPA^(key): /di/

ดี (transliteration needed)

1. crossbow

From Proto-Tai *ɓliːᴬ (“gallbladder; bile”).^[1]

In Southwestern Tai, cognate with Lao ບີ (bī), Shan လီ (lǐi), Ahom 𑜓𑜣 (dī) or 𑜎𑜣 (lī).

In Northern Tai, cognate with Zhuang mbei.

ดี • (dii)

1. gallbladder; bile.

From Proto-Tai *ɗɤjᴬ (“good”).^[2]

In Southwestern Tai, cognate with Northern Thai ᨯᩦ (di), Lao ດີ (dī), Lü ᦡᦲ (ḋii), Shan လီ (lǐi), Tai Dam ꪒꪲ, Tai Dón ꪒꪲ, Ahom 𑜓𑜣 (dī), 𑜃𑜣 (nī) or 𑜑𑜣 (hī).

In Central Tai, cognate with Tày đây.

In Northern Tai, cognate with Zhuang ndei, Bouyei ndil.

Compare Sui qdail (“good”), Southern Kam lail (“good”).

ดี • (dii) (abstract noun ความดี)

1. good:
   1. nice; fine; excellent; satisfactory; agreeable; pleasant; favourable.

      รายได้

      raai-dâai dii

      good income

      เสียง

      sǐiang dii

      good (singing) voice

      ข่าว

      kàao dii

      good news

      ฝัน

      fǎn dii

      good dream

      อากาศ

      aa-gàat dii

      good weather

   2. beautiful; adorable; lovely; attractive; handsome.

      หุ่น

      hùn dii

      good (bodily) shape

      หน้าตา

      nâa-dtaa dii

      good looking

   3. moral, virtuous, righteous; kind, benevolent; friendly.

      คน

      kon dii

      good person

      ใจ

      jai dii

      good heart

      เขาต่อฉันมาก

      kǎo dii dtɔ̀ɔ chǎn mâak

      He's so good to me.

   4. proper; right; appropriate.

      มรรยาท

      man-yâat dii

      good manners

   5. well-behaved, well-mannered; educated, refined.

      ภูมิหลัง

      puum-lǎng dii

      good background

   6. noble; exalted; wellborn.
   7. smart; intelligent; clever; adept.
   8. sound, valid; honorable, worthy, in good standing

      ชื่อเสียง

      chʉ̂ʉ-sǐiang dii

      good credit; good name; good reputation

   9. healthful; useful; beneficial.

      ต่อสุขภาพ

      dii dtɔ̀ɔ sùk-kà-pâap

      good for health

   10. warm; close; intimate.

       เพื่อนที่

       pʉ̂ʉan tîi dii

       good friend
       (literally) friend that is good

   11. sufficient; ample; enough.
2. on good terms; on a friendly footing; having good relations.
3. in a normal, good, or proper condition; in a healthy condition; working, functioning, operative; usable, consumable.

   ประตูไม่

   bprà-dtuu mâi dii

   The door is broken.
   (literally) The door is not good.

   สัญญาณไม่

   sǎn-yaan mâi dii

   It's a bad line.
   (literally) The [phone] signal is not good.

   เน็ตไม่

   nèt mâi dii

   The internet connection is bad.
   (literally) The [inter]net [connection] is not good.

   อาหารยังอยู่

   aa-hǎan yang dii yùu

   The food is edible still.
   (literally) The food is good still.

   หูไม่

   hǔu mâi dii

   (literally) The ears are not good (= having a hearing problem, having an ear disorder, etc).

   คอมไม่

   kɔm mâi dii

   The computer is out of service.
   (literally) The com[puter] is not good.

ดี • (dii) (abstract noun ความดี)

1. well: nicely, finely, excellently, satisfactorily, agreeably, pleasantly, etc.

   พูด

   pûut dii

   well spoken; to speak well

   ร้อง

   rɔ́ɔng dii

   well sung; to sing well

   ประพฤติ

   bprà-prʉ́t dii

   well behaved; to behave well

2. quite; so.

   อร่อย

   à-rɔ̀i dii

   quite delicious

   สวย

   sǔai dii

   quite beautiful

   เลว

   leeo dii

   quite bad

clipping of สวัสดี (sà-wàt-dii)

ดี • (dii)

1. (slang) clipping of สวัสดี (sà-wàt-dii)

From English dee (“the letter D/d”).

ดี • (dii)

1. The name of the Latin-script letter D/d.

• (Latin-script letter names) ตัวอักษร; เอ, บี, ซี, ดี, อี, เอฟ, จี, เอช / เฮช, ไอ, เจ, เค, แอล, เอ็ม, เอ็น, โอ, พี, คิว, อาร์, เอส, ที, ยู, วี, ดับเบิลยู / ดับบลิว, เอกซ์ / เอ็กซ์, วาย, แซด / ซี