𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷

Old Uyghur

Orthographic variants
Orkhon script 𐰇𐰼𐰇𐰭 (ür²üŋ /⁠ürüŋ⁠/)

Etymology

Inherited from Proto-Turkic *hürüŋ (white). Cognate with Orkhon Turkic 𐰇𐰼𐰭 (ür²ŋ /⁠ürüŋ⁠/) and Karakhanid اُرُنْكْ (ürüŋ).

Adjective

𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷 (ywrwnk /yürüŋ/)

  1. white
    𐽼𐽶𐽾 𐽿𐽳𐽺 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷 𐽼𐽳𐽴
    pyr šwn ywrwnk pwz
    /Bir šon yürüŋ böz./
    A pair of white clothes.
  2. clear, bright

Noun

𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷 (ywrwnk /yürüŋ/)

  1. (anatomy) seminal fluid, sperm
    𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷 𐽲𐾄𐽶𐽴𐽶𐾁 𐾀𐽶𐽷𐾁𐽶𐾁𐽰𐽾
    ywrwnk q̈yzyl tyklylʾr
    /Yürüŋ ḳïzïl tiglelär./
    Reproductive cores of men (sperm) and women (menstrual blood).

Declension

Declension of 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷
singular definite plural
nominative 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷 (ywrwnk) 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐾁𐽰𐽾 (ywrwnklʾr)
genitive 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽺𐽳𐽺𐽷 (ywrwnknwnk) 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐾁𐽰𐽾𐽺𐽶𐽺𐽷 (ywrwnklʾrnynk)
dative 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽷𐽰 (ywrwnkkʾ) 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐾁𐽰𐽾𐽷𐽰 (ywrwnklʾrkʾ)
accusative 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽳𐽷 (ywrwnkwk), 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽺𐽶 (ywrwnkny) 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐾁𐽰𐽾𐽶𐽷 (ywrwnklʾryk), 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐾁𐽰𐽾𐽺𐽶 (ywrwnklʾrny)
locative 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽸𐽰 (ywrwnkdʾ) 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐾁𐽰𐽾𐽸𐽰 (ywrwnklʾrdʾ)
ablative 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽸𐽶𐽺 (ywrwnkdyn) 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐾁𐽰𐽾𐽸𐽶𐽺 (ywrwnklʾrdyn)
instrumental 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽳𐽺 (ywrwnkwn) 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐾁𐽰𐽾𐽶𐽺 (ywrwnklʾryn)
equative 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽽𐽰 (ywrwnkcʾ)
directive 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽷𐽰𐽾𐽳 (ywrwnkkʾrw), 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽾𐽰 (ywrwnkrʾ)
similative 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐾁𐽰𐽶𐽳 (ywrwnklʾyw)

Compound terms

  • 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷 𐽰𐽰𐾁𐾀𐽳𐽺 (ywrwnk ʾʾltwn /⁠yürüŋ altun⁠/, white gold, silver, iron pyrite)
  • 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷 𐽽𐽶𐽺 (ywrwnk cyn /⁠Yürüŋčïn⁠/, a city in China) (白鎮 / 白镇)

Derived terms

  • 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽰𐽾𐽹𐽰𐽷 (ywrwnkʾrmʾk /⁠yürüŋärmäk⁠/, to turn white/gray (said of hair))
  • 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷𐽶𐾁 (ywrwnkyl /⁠yürüŋgil⁠/, whitish)

See also

Colors in Old Uyghur · 𐽼𐽳𐽸𐽳𐽲 (pwdwq /⁠boduġ⁠/), 𐽰𐽳𐽶𐽺𐽷 (ʾwynk /⁠öŋ⁠/) (layout · text)
     𐽰𐽰𐽲 (ʾʾq /⁠aḳ⁠/), 𐽶𐽳𐽾𐽳𐽺𐽷 (ywrwnk /⁠yürüŋ⁠/)      𐽼𐽳𐽴 (pwz /⁠boz⁠/), 𐽷𐽳𐽶𐽷 (kwyk /⁠kök⁠/)      𐽲𐽰𐽾𐽰 (qʾrʾ /⁠ḳara⁠/)
             𐽰𐽰𐾁 (ʾʾl /⁠al⁠/), 𐽲𐽶𐽴𐽶𐾁 (qyzyl /⁠ḳïzïl⁠/)              𐽰𐽰𐽾 (ʾʾr /⁠ar⁠/), 𐽶𐽰𐽲𐽶𐽴 (yʾqyz /⁠yaġïz⁠/)              𐽻𐽰𐽾𐽶𐽲 (sʾryq /⁠sarïġ⁠/)
                          𐽷𐽳𐽶𐽷 (kwyk /⁠kök⁠/), 𐽶𐽰𐽿𐽶𐾁 (yʾšyl /⁠yašïl⁠/)             
             𐽽𐽰𐽽 (cʾc /⁠čač⁠/)              𐽷𐽳𐽶𐽷 (kwyk /⁠kök⁠/)              𐽷𐽳𐽶𐽷𐽳𐽿 (kwykwš /⁠köküš⁠/), 𐽾𐽴𐽰𐽱𐽾𐾀 (rzʾβrt /⁠razavart⁠/)
             𐽶𐽶𐽼𐽷𐽶𐽺 (yypkyn /⁠yipgin⁠/)                           𐽲𐽶𐽴𐽲𐽰𐽺 (qyzqʾn /⁠ḳïzġan⁠/), 𐽻𐽰𐽴𐽲𐽰𐽺 (sʾzqʾn /⁠sazġan⁠/)

References

  • Caferoğlu, Ahmet (1968) “yörüng”, in Eski Uygur Türkçesi Sözlüğü (Türk Dil Kurumu Yayınları; 260) (in Turkish), Istanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi, page 303
  • Hamilton, James (2020) “yürüŋ (veya yörüŋ?)”, in Korkut, Ece, Birkan, İsmet, transl., Budacı İyi Kalpli ve Kötü Kalpli Prens Masalının Uygurcası - Prens Kalyāṇaṃkara ve Pāpaṃkara Hikâyesi (in Turkish), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, →ISBN, page 240
  • Wilkens, Jens (2021) “(1) yürüŋ”, in Handwörterbuch des Altuigurischen (in German), Göttingen: Akademie der Wissenschaften zu Göttingen, pages 925-926