wymowa

See also: wymową

Old Polish

Alternative forms

Etymology

    Deverbal from wymówić. First attested in the fourteenth century.

    Pronunciation

    • IPA(key): (10th–15th CE) /vimɔva/
    • IPA(key): (15th CE) /vimɔva/

    Noun

    wymowa f (diminutive wymówka)

    1. (attested in Lesser Poland, Sieradz-Łęczyca) statement, utterance, expression
      Synonym: wymówienie
      • 1887 [Fifteenth century], Wacław Ubogi z Brodni, edited by Lucjan Malinowski, Modlitwy Wacława. Zabytek języka polskiego z wieku XV odkryty i skopjowany przez Aleksandra Przezdzieckiego wydał i objaśnił Lucyjan Malinowski[1], Krakow, Brodnia, page 13b:
        Ku twoiey sprawyedlyuosczi czynienyu wszitki nasze aby szly wimowi
        [Ku twojej sprawiedliwości czynieniu wszytki nasze aby szły wymowy]
    2. story, fable
      • 1874-1891 [Fifteenth century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności[2], [3], [4], volume XXIII, page 279:
        Trademus ea (sc. documenta moralia), vt intelligas clarius..., per fabulas figurarum, gl. per locuciones fabulosas wymowy
        [Trademus ea (sc. documenta moralia), vt intelligas clarius..., per fabulas figurarum, gl. per locuciones fabulosas wymowy]
    3. eloquence
      • 1877-1881 [1437], Władysław Wisłocki, editor, Katalog rękopisów Biblioteki Uniwersytetu Jagiellońskiego, number 228, page 86:
        Wymowa facundia
        [Wymowa facundia]
    4. (attested in Masovia) condition; exception
      Synonym: wymówienie
      • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 32:
        Ysz gdiby... then tho pozyczcza za svmmą penyądzy... prosczye a przes kthoreykole wymowy (sine aliqua condicione) yakoby za przerzeczoną svmmą *peynyądzy doszycz czynyącze przyąl (sc. rzeczy zastawione)
        [Iż gdyby... ten to pożyczca za summę pieniędzy... proście a przez ktorejkole wymowy (sine aliqua condicione), jakoby za przerzeczoną summę pieniędzy dosyć czyniące, przyjął (sc. rzeczy zastawione)]
    5. (attested in Lesser Poland) justification; excuse
      Synonym: wymówienie
      • 1895 [Fifteenth century], Franciszek Piekosiński, editor, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich. Kodeks Działyńskich I[5], Lesser Poland, page 16:
        Gdy nyektorzy bywayą pozwany przed naszą oblycznoscz o nyektore vini, ... wziąli sobie obyczay, ysz tho... przykazanym swych panow... czynyą, ktorąsz to wymową od zlosczy y od smyerczy czastokrocz byli wyzwoleny
        [Gdy niektorzy bywają pozwani przed naszę obliczność o niektore winy, ... wzięli sobie obyczaj, iż to... przykazanim swych panow... czynią, ktorąż to wymową od złości i od śmierci częstokroć byli wyzwoleni]
    6. (attested in Greater Poland, Masovia) deal; arrangement, agreement
      • 1885-2024 [c. 1428], Jan Baudouina de Courtenay, Jan Karłowicz, Antoni Adam Kryńskiego, Malinowski Lucjan, editors, Prace Filologiczne[6], volume I, Międzyrzec, Warsaw, page 488:
        Contra initum pactum mymo pospolithy slub y wymoua
        [Contra initum pactum mimo pospolity ślub i wymowę]

    Derived terms

    adjective
    verbs

    Descendants

    • Polish: wymowa

    References

    • B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “wymowa”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

    Polish

    Etymology

      Inherited from Old Polish wymowa. By surface analysis, deverbal from wymówić.

      Pronunciation

      • IPA(key): /vɘˈmɔ.va/
      • Audio:(file)
      • Rhymes: -ɔva
      • Syllabification: wy‧mo‧wa

      Noun

      wymowa f (diminutive wymówka, augmentative wymówisko)

      1. pronunciation; articulation (manner of saying sounds)
      2. pronunciation (ability to say sounds)
      3. (figurative) meaning, purport, significance

      Declension

      adjectives
      adverb
      verbs

      Further reading