مادر

Ottoman Turkish

Etymology

Borrowed from Persian مادر (mâdar).

Noun

مادَر • (mader)

  1. mother
    Synonyms: انا (ana), والده (vâlide)

Descendants

  • Turkish: mader

Persian

Etymology

From Middle Persian 𐭬𐭠𐭲𐭥 (mādar), from Old Persian 𐎶𐎠𐎫𐎠 (mātā), from Proto-Iranian *máHtā (compare Northern Kurdish mak, Baluchi مات (mát), Pashto مور (mor), Ossetian мад (mad), Avestan 𐬨𐬁𐬙𐬀𐬭 (mātar)), from Proto-Indo-Iranian *máHtā (compare Sanskrit मातृ (mā́tṛ), Hindi माता (mātā), माँ (mā̃)), from Proto-Indo-European *méh₂tēr (compare Armenian մայր (mayr), Greek μητέρα (mitéra), Russian мать (matʹ), Italian madre, English mother).

Pronunciation

 

Readings
Classical reading? mādar
Dari reading? mādar
Iranian reading? mâdar
Tajik reading? modar
  • (dialectal, Isfahan) IPA(key): /mɒːˈdeɾ/
  • Audio (Iran):(file)
  • Rhymes: -ar

Noun

Dari مادر
Iranian Persian
Tajik модар

مادَر • (mâdar) (plural مادران)

  1. mother, mama
    دائیتم. مادرت خواهرمه.dâ'itam. mâdaret xâharam-e.I'm your (maternal) uncle. Your mother is my sister.
    فردا باید برم خونه مادرم.fardâ bâyad beram xune-ye mâdaram.I need to go to my mother's house tomorrow.

Inflection

Basic forms of مادر
singular plural
bare مادر (mâdar) مادران، مادرا (mâdarấn, mâdarấ)
definitive direct object مادر را، مادر رو (mâdar râ, mâdaro) مادران را، مادرا رو (mâdarấn râ, mâdarấ ro)
ezâfe مادر (mâdar-e) مادران، مادرای (mâdarấn-e, mâdarấ-ye)
marked indefinite
or relative definite
مادری (mâdar-i) مادرانی، مادرایی (mâdarấn-i, mâdarấi)

Colloquial.

Possessive forms of مادر
singular plural
1st person singular
(“my”)
مادرم (mâdáram) مادرانم، مادرام (mâdarấnam, mâdarấm)
2nd person singular
(“your”)
مادرت (mâdárat, mâdáret) مادرانت، مادرات (mâdarấnat, mâdarất)
3rd person singular
(“his, her, its”)
مادرش (mâdáraš, mâdáreš) مادرانش، مادراش (mâdarấnaš, mâdarấš)
1st person plural
(“our”)
مادرمان، مادرمون (mâdáremân, mâdáremun) مادرانمان، مادرامون (mâdarấnemân, mâdarấmun)
2nd person plural
(“your”)
مادرتان، مادرتون (mâdáretân, mâdáretun) مادرانتان، مادراتون (mâdarấnetân, mâdarấtun)
3rd person plural
(“their”)
مادرشان، مادرشون (mâdárešân, mâdárešun) مادرانشان، مادراشون (mâdarấnešân, mâdarấšun)

Colloquial.

Derived terms

  • بی‌پدرمادر (bi-pedar-mâdar)
  • خواهرمادر (xâhar-mâdar)
  • زبانِ مادری (zabân-e mâdari)
  • شرکتِ مادر (šerkat-e mâdar)
  • مادرانه (mâdarâne)
  • مادربزرگ (mâdar-bozorg)
  • مادرجنده (mâdar-jende)
  • مادرخرج (mâdar-xarj)
  • مادرخوانده (mâdar-xânde)
  • مادرزاد (mâdar-zâd)
  • مادرزادی (mâdar-zâdi)
  • مادرزن (mâdar-zan)
  • مادرشوهر (mâdar-šowhar)
  • مادرقحبه (mâdar-qahbe)
  • مادرِ رضاعی (mâdar-e rezâ'i)
  • مادرِ زیستی (mâdar-e zisti)
  • مادرِ طبیعت (mâdar-e tabi'at)
  • مادرچاه (mâdar-čâh)
  • مادری (mâdari)
  • مادر‌به‌خطا (mâdar-be-xatâ)
  • نامادری (nâmâdari)
  • پدرمادر (pedar-mâdar)
  • پدرمادردار (pedar-mâdar-dâr)

Descendants

See also

Iranian Persian dialectal kinship terms
واژِگانِ لَهْجِه‌هایِ فارْسیِ ایرانی بَرایِ خویشاوَنْدانِ نَسَبی
vâžegân-e lahje-hâ-ye fârsi-ye irâni barâ-ye xišâvandân-e nasabi
Iranian Persian dialectal kinship terms
Family member Standard Iranian Persian Tehrani dialect Abadani dialect Kashani dialect Shirazi dialect
mother مادر (mâdar) مامان (mâmân) ننه (nene) مامو (mâmo)
grandmother مادربزرگ (mâdar-bozorg) مامانبزرگ (mâmân-bozorg) بی‌بی (bi-bi) ماجون (mâjun) بی‌بی (bi-bi)
father پدر (pedar) بابا (bâbâ) دده (dede) بابا (bâbâ) بابو (bâbo)
grandfather پدربزرگ (pedar-bozorg) بابابزرگ (bâbâbozorg) بوبزرگ (bovobozorg)

آقوبزرگ (âġobozorg)

sister خواهر (xâhar) آبجی (âbji) دده (dade) آباجی (âbâji)
older sister خواهربزرگ (xâhar-bozorg) آق‌‌باجی (âġ-bâji) باجی (bâji) شاباجی (šâbâji)
brother برادر (barâdar) داداش (dâdâš) کا () وردار (vardâr) کاکو (kâko)

داچی (dâčči) (younger brother)

older brother برادربزرگ (barâdar-bozorg) آکاکو (âkâko)
maternal aunt
(mother's sister)
خاله (xâle)
maternal uncle
(mother's brother)
دایی (dâyi) خالو (xâlu) دئی (do'i)

خاندوی (xân-doy) (more respectful)

paternal aunt
(father's sister)
عمه (amme)
paternal uncle
(father's brother)
عمو (amu) آمو, عامو (âmu) آمو, عامو (âmu)
  1. When referring to older family members, both بزرگ (bozorg) and کلان (kalân) are correct, but the former is more common in Iran.
Dari Persian dialectal kinship terms
Family member Standard Dari Kabuli dialect Hazaragi dialect
mother مادر (mādar) ننه (nana) آبه (āba)
grandmother مادرکلان (mādar-kalān) بی‌بی (bī-bī) آجه (āja)
بی‌بی (bī-bī)
father پدر (padar) بابا (bābā) آته (āta)
grandfather پدرکلان (padar-kalān) باباجی (bābājī)
آغا (āġā)
بابا (bābā)
sister خواهر (xāhar) خوار (xwār, xār)
older sister خواهرکلان (xāhar-kalān) آغا (āġā)
باجی (bājī)
brother برادر (barādar) بیادر (biyādar) برار (birār)
older brother برادرکلان (barādar-kalān) لالا (lālā)
maternal aunt
(mother's sister)
خاله (xāla)
maternal uncle
(mother's brother)
ماما (māmā) ماما (māmā)
تغایی (taġāyī)
paternal aunt
(father's sister)
عمه (amma)
paternal uncle
(father's brother)
کاکا (kākā)
  1. When referring to older family members, both بزرگ (buzurg) and کلان (kalān) are correct, but the latter is more common in Afghanistan.
  2. In many dialects, cases of word final ـا () may be optionally shortened to ـه (-a), e.g. بابا (bābā) > بابه (bāba).
  3. In many dialects, terms ending in ـه (-a) or ـا () may have an epenthetic ـی (-y) added (unrelated to ezafe), e.g. عمه (amma) > عمی (ammay).

Urdu

Etymology

Borrowed from Classical Persian مادر (mādar), from Old Persian 𐎶𐎠𐎫𐎠 (mātā). Cognate to Sanskrit मातृ (mā́tṛ), Hindi माता (mātā).

Noun

مادر • (mādarf (Hindi spelling मादर)

  1. mother, mama