amba
English
Etymology 1
Noun
amba (plural ambas)
- A characteristic landform in Ethiopia: a steep-sided, flat-topped mountain, often the site of a settlement.
Etymology 2
From Arabic عَمْبَة (ʕamba) and Hebrew עמבה; ultimately from Sanskrit आम्र (āmra).
Noun
amba (uncountable)
- A tangy mango pickle used as a condiment in the Middle East.
Anagrams
Cebuano
Pronunciation
- IPA(key): /am.baʔ/
Noun
amba
Verb
amba
Synonyms
Hiligaynon
Verb
ámba
Icelandic
Pronunciation
- IPA(key): /ˈampa/
- Rhymes: -ampa
Noun
amba f (genitive singular ömbu, nominative plural ömbur)
- alternative form of amaba
Declension
singular | plural | |||
---|---|---|---|---|
indefinite | definite | indefinite | definite | |
nominative | amba | amban | ömbur | ömburnar |
accusative | ömbu | ömbuna | ömbur | ömburnar |
dative | ömbu | ömbunni | ömbum | ömbunum |
genitive | ömbu | ömbunnar | amba | ambanna |
Italian
Pronunciation
- IPA(key): /ˈam.ba/
- Rhymes: -amba
- Hyphenation: àm‧ba
Etymology 1
Borrowed from Amharic አምባ (ʾämba).
Noun
amba f (plural ambe)
Etymology 2
Noun
amba f (plural ambe)
- (usually in the plural) circumlocution, periphrasis
- Synonyms: (formal) circonlocuzione, (colloquial) giro di parole, perifrasi
Further reading
- amba in Treccani.it – Vocabolario Treccani on line, Istituto dell'Enciclopedia Italiana
- amba in Dizionario Italiano Olivetti, Olivetti Media Communication
Javanese
Romanization
amba
- romanization of ꦲꦩ꧀ꦧ
Kanufi
Noun
amba
- plural of uwa
References
- Roger Blench, The Anib (=Kanufi) language of Central Nigeria and its affinities, page 3, 2011
Kikuyu
Etymology
From Proto-Bantu *-bàmba (“to stretch and peg a hide”).
Pronunciation
- IPA(key): /aᵐba/
Verb
amba (infinitive kwamba)
- to peg (out), to pitch
- to stretch out
- to do first
Derived terms
- mwambato class 3
- kĩambĩrĩria class 7
- mwambĩrĩrio class 3
- rwambo class 11
- rwambo rũmwe rũtiambaga ndarwa
References
- Armstrong, Lilias E. (1940). The Phonetic and Tonal Structure of Kikuyu, p. 360. Rep. 1967. (Also in 2018 by Routledge).
- “amba” in Benson, T.G. (1964). Kikuyu-English dictionary, p. 7. Oxford: Clarendon Press.
Manchu
Romanization
amba
- romanization of ᠠᠮᠪᠠ
Old Javanese
Pronunciation
- IPA(key): /amba/
Etymology 1
Adjective
amba
Etymology 2
Unknown, probably *ba + aN- as Proto-Mon-Khmer *wah~*lwah (“wide”).
Adjective
amba
Descendants
Etymology 3
Noun
amba
- vegetables, condiments with a meat-dish
Further reading
- "amba" in P.J. Zoetmulder with the collaboration of S.O. Robson, Old Javanese-English Dictionary. 's-Gravenhage: M. Nijhoff, 1982.
Pali
Alternative forms
Etymology 1
Noun
amba m
- the mango tree, Mangifera indica
Declension
Case \ Number | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative (first) | ambo | ambā |
Accusative (second) | ambaṃ | ambe |
Instrumental (third) | ambena | ambehi or ambebhi |
Dative (fourth) | ambassa or ambāya or ambatthaṃ | ambānaṃ |
Ablative (fifth) | ambasmā or ambamhā or ambā | ambehi or ambebhi |
Genitive (sixth) | ambassa | ambānaṃ |
Locative (seventh) | ambasmiṃ or ambamhi or ambe | ambesu |
Vocative (calling) | amba | ambā |
Noun
amba n
- the mango fruit
Declension
Case \ Number | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative (first) | ambaṃ | ambāni |
Accusative (second) | ambaṃ | ambāni |
Instrumental (third) | ambena | ambehi or ambebhi |
Dative (fourth) | ambassa or ambāya or ambatthaṃ | ambānaṃ |
Ablative (fifth) | ambasmā or ambamhā or ambā | ambehi or ambebhi |
Genitive (sixth) | ambassa | ambānaṃ |
Locative (seventh) | ambasmiṃ or ambamhi or ambe | ambesu |
Vocative (calling) | amba | ambāni |
Related terms
- ambaphala (“mango fruit”)
- ambavana (“mango grove”)
References
- Pali Text Society (1921–1925) “amba”, in Pali-English Dictionary, London: Chipstead
Etymology 2
Noun
amba
- vocative singular of ambā (“mummy”)
Swahili
Etymology
From Proto-Bantu *-gàmba (“to speak, to answer”).
Pronunciation
Audio (Kenya): (file)
Pronoun
amba-
- which; who (relative pronoun)
- 18th century, Abdallah bin Ali bin Nasir, Al-Inkishafi[1], translation from R. Allen (1946) “Inkishafi—a translation from the Swahili”, in African Studies, volume 5, number 4, , pages 243–249, stanza 6:
- نِيَضِهِرِشِ يَغُ مَقَالِ ، اَبَيُ مُيُوْنِ نِقُصُدِيِ
- Niyaḍihirishe yangu maqali, ambayo moyoni niquṣudiye.
- Let me set forth the plan which I have in my heart.
Inflection
Noun class | singular | plural |
---|---|---|
m-wa class(I/II) | ambaye | ambao |
m-mi class(III/IV) | ambao | ambayo |
ji-ma class(V/VI) | ambalo | ambayo |
ki-vi class(VII/VIII) | ambacho | ambavyo |
n class(IX/X) | ambayo | ambazo |
u class(XI) | ambao | see n(X) or ma(VI) |
pa class(XVI) | ambapo | |
ku class(XVII) | ambako | |
mu class(XVIII) | ambamo |
Verb
-amba (infinitive kwamba)
Conjugation
Conjugation of -amba | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Infinitives | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Imperatives | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tensed forms | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Some forms not commonly seen in modern Standard Swahili are absent from the table. See Appendix:Swahili verbs for more information. |
Derived terms
- Verbal derivations:
Tagalog
Etymology 1
Pronunciation
- (Standard Tagalog) IPA(key): /ʔamˈbaʔ/ [ʔɐmˈbaʔ]
- Rhymes: -aʔ
- Syllabification: am‧ba
Noun
ambâ (Baybayin spelling ᜀᜋ᜔ᜊ)
- uncle
- (dialectal) grandfather
- Synonym: lolo
Alternative forms
- ba — clipping
Derived terms
- amba poon
Etymology 2
Pronunciation
- (Standard Tagalog) IPA(key): /ʔamˈbaʔ/ [ʔɐmˈbaʔ], (nonstandard) /ʔamˈba/ [ʔɐmˈba]
- Rhymes: -aʔ, (nonstandard) -a
- Syllabification: am‧ba
Noun
ambâ or ambá (Baybayin spelling ᜀᜋ᜔ᜊ)
Derived terms
- ambaan
- iamba
- mag-ambaan
- pag-amba
- umamba
Further reading
- “amba”, in Pambansang Diksiyonaryo | Diksiyonaryo.ph, Manila, 2018
Tumbuka
Etymology
Inherited from Proto-Bantu *-jàmba.
Verb
-amba (infinitive kwamba)
Derived terms
- -amba mwampu
- ciyambo
References
- Wm. Y. Turner, Tumbuka/Tonga-English and English-Tumbuka/Tonga Dictionary, 1996
Venda
Etymology
From Proto-Bantu *-gàmba (“to speak, to answer”).
Verb
amba
- to speak
Zulu
Etymology
From Proto-Bantu *-gàmba (“to speak, to answer”).
Verb
-amba
- to be sarcastic
Inflection
positive | negative | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | ukwamba | ukungambi | ||||
imperative | ||||||
simple | + object concord | |||||
singular | yamba | -ambe | ||||
plural | yambani | -ambeni | ||||
present | ||||||
positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
1st singular | ngiyamba, ngamba | engambayo, engamba | ngamba | angambi | engingambi | ngingambi |
2nd singular | uyamba, wamba | owambayo, owamba | wamba | awambi | ongambi | ungambi |
1st plural | siyamba, samba | esambayo, esamba | samba | asambi | esingambi | singambi |
2nd plural | niyamba, namba | enambayo, enamba | namba | anambi | eningambi | ningambi |
class 1 | uyamba, wamba | owambayo, owamba | amba | akambi | ongambi | engambi |
class 2 | bayamba, bamba | abambayo, abamba | bamba | abambi | abangambi | bengambi |
class 3 | uyamba, wamba | owambayo, owamba | wamba | awambi | ongambi | ungambi |
class 4 | iyamba, yamba | eyambayo, eyamba | yamba | ayambi | engambi | ingambi |
class 5 | liyamba, lamba | elambayo, elamba | lamba | alambi | elingambi | lingambi |
class 6 | ayamba, amba | ambayo, amba | amba | awambi | angambi | engambi |
class 7 | siyamba, samba | esambayo, esamba | samba | asambi | esingambi | singambi |
class 8 | ziyamba, zamba | ezambayo, ezamba | zamba | azambi | ezingambi | zingambi |
class 9 | iyamba, yamba | eyambayo, eyamba | yamba | ayambi | engambi | ingambi |
class 10 | ziyamba, zamba | ezambayo, ezamba | zamba | azambi | ezingambi | zingambi |
class 11 | luyamba, lwamba | olwambayo, olwamba | lwamba | alwambi | olungambi | lungambi |
class 14 | buyamba, bamba | obambayo, obamba | bamba | abambi | obungambi | bungambi |
class 15 | kuyamba, kwamba | okwambayo, okwamba | kwamba | akwambi | okungambi | kungambi |
class 17 | kuyamba, kwamba | okwambayo, okwamba | kwamba | akwambi | okungambi | kungambi |
recent past | ||||||
positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
1st singular | ngambile, ngambē | engambile, engambē | ngambile, ngambē | angambanga | engingambanga | ngingambanga |
2nd singular | wambile, wambē | owambile, owambē | wambile, wambē | awambanga | ongambanga | ungambanga |
1st plural | sambile, sambē | esambile, esambē | sambile, sambē | asambanga | esingambanga | singambanga |
2nd plural | nambile, nambē | enambile, enambē | nambile, nambē | anambanga | eningambanga | ningambanga |
class 1 | wambile, wambē | owambile, owambē | ambile, ambē | akambanga | ongambanga | engambanga |
class 2 | bambile, bambē | abambile, abambē | bambile, bambē | abambanga | abangambanga | bengambanga |
class 3 | wambile, wambē | owambile, owambē | wambile, wambē | awambanga | ongambanga | ungambanga |
class 4 | yambile, yambē | eyambile, eyambē | yambile, yambē | ayambanga | engambanga | ingambanga |
class 5 | lambile, lambē | elambile, elambē | lambile, lambē | alambanga | elingambanga | lingambanga |
class 6 | ambile, ambē | ambile, ambē | ambile, ambē | awambanga | angambanga | engambanga |
class 7 | sambile, sambē | esambile, esambē | sambile, sambē | asambanga | esingambanga | singambanga |
class 8 | zambile, zambē | ezambile, ezambē | zambile, zambē | azambanga | ezingambanga | zingambanga |
class 9 | yambile, yambē | eyambile, eyambē | yambile, yambē | ayambanga | engambanga | ingambanga |
class 10 | zambile, zambē | ezambile, ezambē | zambile, zambē | azambanga | ezingambanga | zingambanga |
class 11 | lwambile, lwambē | olwambile, olwambē | lwambile, lwambē | alwambanga | olungambanga | lungambanga |
class 14 | bambile, bambē | obambile, obambē | bambile, bambē | abambanga | obungambanga | bungambanga |
class 15 | kwambile, kwambē | okwambile, okwambē | kwambile, kwambē | akwambanga | okungambanga | kungambanga |
class 17 | kwambile, kwambē | okwambile, okwambē | kwambile, kwambē | akwambanga | okungambanga | kungambanga |
remote past | ||||||
positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
1st singular | ngāmba | engāmba | ngāmba | angambanga | engingambanga | ngingambanga |
2nd singular | wāmba | owāmba | wāmba | awambanga | ongambanga | ungambanga |
1st plural | sāmba | esāmba | sāmba | asambanga | esingambanga | singambanga |
2nd plural | nāmba | enāmba | nāmba | anambanga | eningambanga | ningambanga |
class 1 | wāmba | owāmba | āmba | akambanga | ongambanga | engambanga |
class 2 | bāmba | abāmba | bāmba | abambanga | abangambanga | bengambanga |
class 3 | wāmba | owāmba | wāmba | awambanga | ongambanga | ungambanga |
class 4 | yāmba | eyāmba | yāmba | ayambanga | engambanga | ingambanga |
class 5 | lāmba | elāmba | lāmba | alambanga | elingambanga | lingambanga |
class 6 | āmba | āmba | āmba | awambanga | angambanga | engambanga |
class 7 | sāmba | esāmba | sāmba | asambanga | esingambanga | singambanga |
class 8 | zāmba | ezāmba | zāmba | azambanga | ezingambanga | zingambanga |
class 9 | yāmba | eyāmba | yāmba | ayambanga | engambanga | ingambanga |
class 10 | zāmba | ezāmba | zāmba | azambanga | ezingambanga | zingambanga |
class 11 | lwāmba | olwāmba | lwāmba | alwambanga | olungambanga | lungambanga |
class 14 | bāmba | obāmba | bāmba | abambanga | obungambanga | bungambanga |
class 15 | kwāmba | okwāmba | kwāmba | akwambanga | okungambanga | kungambanga |
class 17 | kwāmba | okwāmba | kwāmba | akwambanga | okungambanga | kungambanga |
potential | ||||||
positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
1st singular | ngingamba | — | ngingamba | ngingambe | — | ngingambe |
2nd singular | ungamba | — | ungamba | ungambe | — | ungambe |
1st plural | singamba | — | singamba | singambe | — | singambe |
2nd plural | ningamba | — | ningamba | ningambe | — | ningambe |
class 1 | angamba | — | engamba | angambe | — | engambe |
class 2 | bangamba | — | bengamba | bangambe | — | bengambe |
class 3 | ungamba | — | ungamba | ungambe | — | ungambe |
class 4 | ingamba | — | ingamba | ingambe | — | ingambe |
class 5 | lingamba | — | lingamba | lingambe | — | lingambe |
class 6 | angamba | — | engamba | angambe | — | engambe |
class 7 | singamba | — | singamba | singambe | — | singambe |
class 8 | zingamba | — | zingamba | zingambe | — | zingambe |
class 9 | ingamba | — | ingamba | ingambe | — | ingambe |
class 10 | zingamba | — | zingamba | zingambe | — | zingambe |
class 11 | lungamba | — | lungamba | lungambe | — | lungambe |
class 14 | bungamba | — | bungamba | bungambe | — | bungambe |
class 15 | kungamba | — | kungamba | kungambe | — | kungambe |
class 17 | kungamba | — | kungamba | kungambe | — | kungambe |
immediate future | ||||||
positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
1st singular | ngizokwamba | engizokwamba | ngizokwamba | angizukwamba | engingezukwamba | ngingezukwamba |
2nd singular | uzokwamba | ozokwamba | uzokwamba | awuzukwamba | ongezukwamba | ungezukwamba |
1st plural | sizokwamba | esizokwamba | sizokwamba | asizukwamba | esingezukwamba | singezukwamba |
2nd plural | nizokwamba | enizokwamba | nizokwamba | anizukwamba | eningezukwamba | ningezukwamba |
class 1 | uzokwamba | ozokwamba | ezokwamba | akazukwamba | ongezukwamba | engezukwamba |
class 2 | bazokwamba | abazokwamba | bezokwamba | abazukwamba | abangezukwamba | bengezukwamba |
class 3 | uzokwamba | ozokwamba | uzokwamba | awuzukwamba | ongezukwamba | ungezukwamba |
class 4 | izokwamba | ezokwamba | izokwamba | ayizukwamba | engezukwamba | ingezukwamba |
class 5 | lizokwamba | elizokwamba | lizokwamba | alizukwamba | elingezukwamba | lingezukwamba |
class 6 | azokwamba | azokwamba | ezokwamba | awazukwamba | angezukwamba | engezukwamba |
class 7 | sizokwamba | esizokwamba | sizokwamba | asizukwamba | esingezukwamba | singezukwamba |
class 8 | zizokwamba | ezizokwamba | zizokwamba | azizukwamba | ezingezukwamba | zingezukwamba |
class 9 | izokwamba | ezokwamba | izokwamba | ayizukwamba | engezukwamba | ingezukwamba |
class 10 | zizokwamba | ezizokwamba | zizokwamba | azizukwamba | ezingezukwamba | zingezukwamba |
class 11 | luzokwamba | oluzokwamba | luzokwamba | aluzukwamba | olungezukwamba | lungezukwamba |
class 14 | buzokwamba | obuzokwamba | buzokwamba | abuzukwamba | obungezukwamba | bungezukwamba |
class 15 | kuzokwamba | okuzokwamba | kuzokwamba | akuzukwamba | okungezukwamba | kungezukwamba |
class 17 | kuzokwamba | okuzokwamba | kuzokwamba | akuzukwamba | okungezukwamba | kungezukwamba |
remote future | ||||||
positive absolute | positive relative | positive participial | negative absolute | negative relative | negative participial | |
1st singular | ngiyokwamba | engiyokwamba | ngiyokwamba | angiyukwamba | engingeyukwamba | ngingeyukwamba |
2nd singular | uyokwamba | oyokwamba | uyokwamba | awuyukwamba | ongeyukwamba | ungeyukwamba |
1st plural | siyokwamba | esiyokwamba | siyokwamba | asiyukwamba | esingeyukwamba | singeyukwamba |
2nd plural | niyokwamba | eniyokwamba | niyokwamba | aniyukwamba | eningeyukwamba | ningeyukwamba |
class 1 | uyokwamba | oyokwamba | eyokwamba | akayukwamba | ongeyukwamba | engeyukwamba |
class 2 | bayokwamba | abayokwamba | beyokwamba | abayukwamba | abangeyukwamba | bengeyukwamba |
class 3 | uyokwamba | oyokwamba | uyokwamba | awuyukwamba | ongeyukwamba | ungeyukwamba |
class 4 | iyokwamba | eyokwamba | iyokwamba | ayiyukwamba | engeyukwamba | ingeyukwamba |
class 5 | liyokwamba | eliyokwamba | liyokwamba | aliyukwamba | elingeyukwamba | lingeyukwamba |
class 6 | ayokwamba | ayokwamba | eyokwamba | awayukwamba | angeyukwamba | engeyukwamba |
class 7 | siyokwamba | esiyokwamba | siyokwamba | asiyukwamba | esingeyukwamba | singeyukwamba |
class 8 | ziyokwamba | eziyokwamba | ziyokwamba | aziyukwamba | ezingeyukwamba | zingeyukwamba |
class 9 | iyokwamba | eyokwamba | iyokwamba | ayiyukwamba | engeyukwamba | ingeyukwamba |
class 10 | ziyokwamba | eziyokwamba | ziyokwamba | aziyukwamba | ezingeyukwamba | zingeyukwamba |
class 11 | luyokwamba | oluyokwamba | luyokwamba | aluyukwamba | olungeyukwamba | lungeyukwamba |
class 14 | buyokwamba | obuyokwamba | buyokwamba | abuyukwamba | obungeyukwamba | bungeyukwamba |
class 15 | kuyokwamba | okuyokwamba | kuyokwamba | akuyukwamba | okungeyukwamba | kungeyukwamba |
class 17 | kuyokwamba | okuyokwamba | kuyokwamba | akuyukwamba | okungeyukwamba | kungeyukwamba |
present subjunctive | ||||||
positive | negative | |||||
1st singular | ngambe | ngingambi | ||||
2nd singular | wambe | ungambi | ||||
1st plural | sambe | singambi | ||||
2nd plural | nambe | ningambi | ||||
class 1 | ambe | angambi | ||||
class 2 | bambe | bangambi | ||||
class 3 | wambe | ungambi | ||||
class 4 | yambe | ingambi | ||||
class 5 | lambe | lingambi | ||||
class 6 | ambe | angambi | ||||
class 7 | sambe | singambi | ||||
class 8 | zambe | zingambi | ||||
class 9 | yambe | ingambi | ||||
class 10 | zambe | zingambi | ||||
class 11 | lwambe | lungambi | ||||
class 14 | bambe | bungambi | ||||
class 15 | kwambe | kungambi | ||||
class 17 | kwambe | kungambi | ||||
past subjunctive | ||||||
positive | negative | |||||
1st singular | ngamba | ngangamba, angamba, angangamba | ||||
2nd singular | wamba | wangamba, awamba, awangamba | ||||
1st plural | samba | sangamba, asamba, asangamba | ||||
2nd plural | namba | nangamba, anamba, anangamba | ||||
class 1 | wamba | wangamba, akamba, akangamba | ||||
class 2 | bamba | bangamba, abamba, abangamba | ||||
class 3 | wamba | wangamba, awamba, awangamba | ||||
class 4 | yamba | yangamba, ayamba, ayangamba | ||||
class 5 | lamba | langamba, alamba, alangamba | ||||
class 6 | amba | angamba, awamba, awangamba | ||||
class 7 | samba | sangamba, asamba, asangamba | ||||
class 8 | zamba | zangamba, azamba, azangamba | ||||
class 9 | yamba | yangamba, ayamba, ayangamba | ||||
class 10 | zamba | zangamba, azamba, azangamba | ||||
class 11 | lwamba | lwangamba, alwamba, alwangamba | ||||
class 14 | bamba | bangamba, abamba, abangamba | ||||
class 15 | kwamba | kwangamba, akwamba, akwangamba | ||||
class 17 | kwamba | kwangamba, akwamba, akwangamba |
References
- C. M. Doke, B. W. Vilakazi (1972) “amba”, in Zulu-English Dictionary, →ISBN: “amba (6.6-3)”